A mala educación de lingoreteiros machistas ataca a Manuela Carmena

Coa manda prepotente que actuou nas festas de Pamplona 2016, constitúen un mal síntoma de convivencia. Poucos parecen, pero atemoriza o seu afán de que volvamos ser manda.

Nada é o que parece ata que a febleza se mostra con toda crueza. Hai ocasións en democracia en que, de modo aparentemente insólito, aflora unha realidade torpe, ignorante, chea de prexuízoss e enormes doses de desprezo cara a canto non coincide co obsoleto. Boa parte da “violencia simbólica”, ese conxunto de pautas opresoras dos demais a conta de que un sempre ten razón nos seus valores, aínda que pertenzan aínda ao Paleolítico inferior, ten os seus mellores momentos expresivos en tales circunstancias.

Grazas machistas

Entre os españois adoita predominar, a estas alturas da Historia -e a contrafío do que algúns queren-, a tolerancia e o respecto mutuo. Pero son suficientes algúns ingredientes que alteren a modorra cotiá para parecer propicios ao guerracivilismo cruel. E todo porque as meninxes dalgúns especímenes altéranse profundamente ao ter ocasión de expresarse. Non son poucos entón os que se desatan en profundidade e embisten, demostrando ao resto que se van a enteirar. Aí están eles para poñer as cousas no seu sitio. Neses momentos, a cruzada que estes impacientes levan dentro adóitaos desbordar, e a tendencia a repetir os garrotazos que tan ben debuxou Goya desbarata toda mesura e a boa educación de que ousan presumir. Non é infrecuente en tales ocasións que concorran dúas circunstancias adicionais: a dispoñibilidade dun medio aparentemente anónimo, como as redes sociais, e a suposta provocación que lles representa calquera opinión, actitude ou diferenza. Allea, especialmente se provén dalguén a quen tachan de inferior. A súa sensibilidade -indefinidamente adolescente- desbórdase ante as prestacións de Twiter ou Whatsapp para trasladar as súas grandiosas torpezas aos correlixionarios. Estes soportes deixan de ser neutros nas súas mans e, inmediatamente, espallan improperios, invectivas, insultos, ameazas e sevicias con tal de deixar polos chans a quen consideran culpable de os ferir por non ser compracente.
Comportamentos deste tipo empezan a idades temperás en modalidade a cotío consentida e, ata, xaleada. O colexio ou a escola xa son espazos propicios para o ensaio destas violencias micro ou maximachistas. De todo hai nos anos escolares -non meros xogos de nenos- e máis dun suicidio adolescente desencadeouse neste escenario en que o agresor pretende pasar como gracioso, pero a conta dos máis débiles da clase. E cando os iniciados nestas grazas medren, daqueles pós esta lama. Desbórdanos os resabios de mala crianza, o descontrol da racionalidade en convivencia e a crenza -cada vez máis absoluta- de que os equivocados, idiotas e subnormais son os outros, que non saben xogar como eles e recrimínanlles a súa conduta. Tamén van aumentando as ocasións para o disentimiento e intolerancia, ao mesmo ritmo que se lles desboca toda concordancia entre forza física e desenvolvemento neuronal. As cuestións de xénero altéraos, pois consideran á muller menor de idade, só a entenden sumisa e paciente, e obxecto de presa pois a viron primeiro. As de carácter territorial os desorientan, pois non hai no mundo pobo, rexión ou nación similar ás súas. As de índole simbólico-relixiosa sonlles míticas, xa que non hai virxe como a da súa comarca. Sucesivamente, as circunstancias vitais bríndanlles mil ocasiones para mostrar o seu desconcerto, por máis certeza que mostren na barra do bar, coma se do afastado far-west se tratase. Algúns chegan a postos de superioridade xerárquica ou administrativa sobre os demais.
A Historia non adoita servir para case nada ante tales comportamentos. Só axuda a comprobar que, en determinadas situacións en que a vida colectiva se tensa, crecen as ocasións demostrativas destas violencias e todo tende a repetirse. Coa gravidade de que estes individuos aceleran esa equivocación, no medio da moi frecuente pasividade consentidora dos demais. E neste momento actual -en que xa existen demasiados episodios similares en Europa, con formas de expresión machista e interpretacións neonazis da sociedade- son estes mesmos individuos os que tratan de baleirar de sentido os chamamentos á tolerancia e ás formas pacíficas de convivencia como signos de dignidade e desenvolvemento humanos. Vivimos un tempo convulso, en que pode ser difícil distinguir o que merece a pena.

O chat dos guindillas

As situacións que está provocando a cuestión catalá entre participantes, nativos e próximos, están tendo demostracións palpables de sensentido: a enerxía malgastada ben debería empregarse en algo favorable ao mellor entendemento. Colateralmente, e mesturadas con outros prexuízos e rancores de difícil acomodo, hai quen aproveita para enturbar máis con malos modos. Intentando manchar a persoas e institucións moi dignas de aprecio, queren vingarse do seu logrado prestixio. Só eles se senten capaces de facer xustiza poñéndoas onde imaxinan correspóndelles, o que fai máis lamentable que Manuela Carmena teña que sufrir o que non se sabe cos insultos dos que, supostamente, deberían respectala. Son policías municipais os que puxeron en circulación nun chat porquería odiosa. Ninguén os obrigou a pensar como a alcaldesa, pero aproveitaron o suposto anonimato para agredila e, de paso -por moi protexidos que se sentiron detrás dunha gorra de prato e unha porra, á intelixencia e paciencia dos seus conciudadanos. Nin o anonimato existe nas redes nin ofende senón quen pode. Se algo merece esta alcaldesa -ndependientemente de que se estea ou non de acordo cos seus criterios- é respecto e aínda que as mentes doentes non o saiban, tamén admiración. A mención á matanza de Atocha en xaneiro de 1977 é de ignorantes de que a democracia en España custou bastante máis do que este parloteo de señoritos malcriados se imaxinan. Carmena estivo, e moi activa naqueles despachos laboralistas, expoñéndose para que as pautas grises en que se desenvolvía a vida laboral desaparecesen; mencionar que é unha pena que non a asasinaron como aos seus compañeiros, é unha agresión que só pretende atemorizar a toda a cidadanía. Aos seus 73 anos, hai que ser moi novo para aguantar a xente como esta que parece que se atoparía máis a gusto coa estulticia xeralizada dos que non quixeron aceptar a liberdade política. Ata os máis zotes saben, ademais, que esta alcaldesa é honrada, que non chegou a Cibeles vivindo do conto, e que está moi ben preparada para o cargo que desempeña.

Asuntos sen resolver

A cuestión pendente, en todo caso, é como eliminar estas lacras que, ao que parece, teñen bos patrocinadores e algún que outro bo adoutrinador intelectual. Coas noticias que a diario nos mostra a prensa sobre do maltrato infantil, a brutalidade no ámbito familiar, o abuso sexual, os gritos, insultos, desprezos e ameazas de superiores a inferiores... Canta violencia gratuita! Canto maltrato improcedente! Canta dor sen sentido que merece a pena previr e erradicar! Aristóteles falaba de que na POLIS o propio é o “goberno de libres e iguais”. Naquela Atenas do s. IV a.C. a democracia era moi leve aínda e, con todo, o filósofo xa reclamaba para todos os cidadáns una mesma educación, “común e non privada”. Entendía el que “o adestramento nos asuntos da comunidade ha de ser comunitario”, porque en democracia todos nos debemos ao coidado do conxunto”. As lacras a que aludimos, e que a miúdo se manifestan de moitos outros modos -como demasiado ben saben os diversos por cor da pel, sexo, cultura, discapacidade ou discriminación económica- só son erradicables a partir dunha educación digna para todos. Unha democracia do século XXI é imposible sen unha moi boa educación de todos. Os recursos aí investidos son os mellor empregados. Se non o cren así, a opinión é libre, pero o caso de Pamplona que estes días se xulga e o protagonizado por estes guindillas madrileños é un anticipo para atisbar a onde nos conduce a ignorancia -que non virtude- dos prepotentes.

TEMAS: Democracia. Liberdade de expresión. Agresións. Machismo. Educación cívica.
Manuel Menor Currás

MADRID, 20.11.2017

O simbólico é moi importante nas nosas vidas: expesámonos por símbolos

Empezando pola facultade de falar, que non é o mesmo que berrar: “Só o home entre os animais -dicía Aristóteles- posúe a palabra”.

Trala declaración de Carmen Forcadell no Supremo púxose o foco no “simbólico”. O que lle oíu o xuíz Pablo Llarena o pasado día dez sobre do valor da declaración do Parlament e do Govern, mostrando que era consciente do seu nulo valor xurídico efectivo, serviu para que as cautelas que lle impuxo fosen menores que as que na Audiencia se ordenaron para outros actores deste “procés”. E, ao tempo, valeu para imaxinar unha lixeira distensión no rumbo que tomara todo o relacionado con esta enleada. Crer que fose estratexia provisional ou propósito firme na volta á legalidade constitucional, o futuro  o dirá. Namentres, non debería obviar que sexa o simbólico, algo cuxa entidade está moi afastada do puramente etéreo e espiritual.

A violencia simbólica

Coñécena moi ben as mulleres -mellor que a maioría dos homes- por mor de violencias que seguen sufrindo, ata coa morte, como documenta a cotío a prensa. Nestes casos, xeralmente alguén do xénero masculino pretendeu facer prevalecer un dominio absoluto baseado nuns supostos dereitos que lle conferisen, sobre todo, supremacía. Case sempre se trata dalgún varón que cre sentirse obrigado a exercer de macho dominante ante situacións de desacordo. Esta conduta adoita estar asociada a pautas culturais dunha contorna propicia a unha xerarquización de roles opostos ao recoñecemento de dereitos e liberdades dos demais en igualdade. Na práctica, tradúcese en desatención e desprezo aos outros, sobre todo se concorren diferenzas de calquera tipo como pretexto de clasificación, dominio e violencia. Ata nos supostos espazos do coñecemento universitarios pode acontecer, E nos non menos relevantes de carácter relixioso, por chocante que poida parecer a Monseñor Munilla. Tales hábitos demostrativos, coa súa secuela de sometemento e humillación do máis débil, adoitan entrar polos poros desde antes de nacer, en climas de pouco afecto familiar; a moitos profesores e mestres xa lles é dado velos crecidos cando teñen diante casos de bullying e ciberbullying.

Os sociólogos críticos como Pierre Bourdieu tivérona moi en conta cando analizaron polo miúdo de que ía A dominación masculina ou, máis propiamente, a violencia simbólica. Entre dominadores e dominados, é dicir, nas relacións de poder asimétricas, hai sempre valores implícitos, soterrados e subxacentes, que predispuxeron as mentalidades e os afectos para que pareza “natural” o que só é un hábito de imposición arbitraria da forza. Favorecen esta violencia simbólica as diferenzas de tipo fisiolóxico, físico, cultural, da cor da pel, a relixión ou a lei e, non menos, a lingua de nacemento, os costumes máis nimios e as tradicións que cada cal queira arrogarse como distintivas, aínda que case nunca o sexan, pero que poden valer para gavarse e tratar de soster a distinción. Nalgúns destes estudos, apréciase ben como algunhas culturas do simbólico pode ser tan daniñas e perversas como a pura violencia física. Están na súa base xeradora, son capaces de dominar as vontades -sobre todo, desde a perspectiva do que está ben visto ou mal visto polos demais do grupo- e van máis aló das puras leis da moralidade básica. Esta dependencia adoita formar parte tamén dos mecanismos utilizados por distintos tipos de seitas para a adhesión dos seus adeptos, e máis proximamente, fundamenta non poucas leis rectoras da publicidade a fin de lograr a nosa fidelidade.

O único xeito de sobrepoñerse a este sibilino xeito en que case só os científicos sensatos da paleontoloxía e antropoloxía distinguen o natural do cultural, é unha boa e digna educación. Aristóteles xa reclamaba (Política, 8.1) a súa necesidade se se quería a unidade da POLIS. Razoaba que o fin de toda cidade é único e, por iso, “é evidente que necesariamente será única e a mesma a educación de todos”; o “coidado por ela ha de ser común e non privado -proseguía- pois o adestramento nos asuntos da comunidade ha de ser comunitario. Ningún dos cidadáns se pertence a si mesmo, senón todos á cidade”. A quen lle pareza esaxerado, entenda que a pelexa polos Dereitos Humanos e Sociais é hoxe inexcusable na continuidade desa política humanizadora. Se non se quere que a pasividade domine -que é o que todo poder hexemónico anhela de continuo-, ese referente orientador da educación e cultura é o único modo de alentar o crecemento humano. A ignorancia desarma as posibilidades de resistencia e facilita o traballo á forza bruta. O propio Aristóteles sostiña que “ a do réxime adoita preservar a súa constitución política orixinaria” É propio do réxime oligárquico tratar de preservarse, e non todo é democracia porque leve ese nome.

Pero en Educación tamén adoita darse gato por lebre. Por iso os máis críticos alertaron sobre de como é a miúdo mostra da violencia simbólica. Un topos socorrido nos estudos dos anos setenta sobre do sistema educativo en EEUU ou en Francia -que aínda hoxe serven de referencia-, foi o da “reprodución” que, desde diferenciais oportunidades para os estudos e a cultura, sitúa aos herdeiros duns ou outros grupos en posicións ben diferenciadas. Os estudosos da equidade educativa, como José Saturnino, fixéronnos recordalo reiteradas veces cando, por exemplo, falan do capital cultural diferencial de partida e que a moitos os distanciará sempre. Os profesores que investigan o que sucede nas súas aulas coñecen mellor que ninguén esas distancias iniciais en algo tan básico e simbólico como o uso da linguaxe. O manexo que mostran os alumnos da súa riqueza de significados e complexidade de matices, pode marcar distancias de máis do 50%. Cos ritmos burocráticos da escolarización, se non se atende a ese diferencial inicial, a mecánica aplicación homoxénea do sistema fará que aumente e se faga insalvable.

Coidado co simbólico!

Existe, pois, unha leve variante do “simbólico”. Complementa o anterior e refírese máis ao metafórico, alusivo a outra realidade. Neste aspecto, o sistema educativo expresaría -simbolizaría- o valor que lle confire unha determinada sociedade. Por iso reclama atención coidadosa se se quere que as políticas educativas expresen o lado máis positivo do ser humano, as súas aspiracións máis dignificadoras en igualdade democrática. De non ser así, o retrato que reflicte, lonxe de ser indiferente, mostrará as violencias que impregnan o tecido social. Coidado co simbólico, porque o seu realismo expresivo é pródigo en contradicións das nosas políticas educativas! Se tan alta é a consideración verbal que adoitan dedicarlle as instancias oficiais á educación, non se entenden, por exemplo, gran parte dos mecanismos normativos existentes, encamiñados a soster inmóbiles as asimetrías de base do alumnado. Serán legais, pero non é a mellor formulación que debería ter o art. 27 da Constitución a día de hoxe.

Menos se entende que a Montoro lle pareceu inaceptable o investimento do Concello madrileño no SAMUR ou en escolas infantís. O que a Constitución establece respecto ao dereito universal á educación estaría mellor protexido se lle esixise a Cifuentes ou aos seus compañeiros de Goberno os cumprimentos básicos que, máis aló da escolarización, conleva un ensino digno en igualdade para todos. En liña co que preconizaba Aristóteles, a construción de sociedades democráticas máis xustas e equitativas require establecer fortes vínculos entre educación e cidadanía que non esquezan a existencia de connotaciones socioeconómicas e políticas, a máis diso herdanzas históricas conformadoras deses hábitos culturais profundamente limitadores cando son portadores daquela violencia simbólica de que se falaba máis arriba. Nese punto de confluencia do invisible simbólico coa visibilidade de actitudes reais que atopan acubillo no BOE e noutros Boletíns oficiais, cobran especial relevancia as múltiples razóns que Xurxo Torres sinalaba en 2006 para explicar a desmotivación do profesorado escolar e que, en boa medida, están tamén na de moitos alumnos. Os lazos das culturas escolares coa sociedade non son tan distintos dos que subxacen aos hábitos que de contino se renovan no pluriforme xogo das relacións humanas.

En consecuencia, aínda supoñendo que a alusión de Forcadell valese de pouco, na cuestión catalá o simbólico está urxido doutros xestos políticos en que o realismo e as renuncias se encaucen ao mellor fin. Tamén é un bo pretexto para observar en que medida as simboloxías expresadas na LOMCE como norma estrela, defenden ben a obrigación do Estado de promover a universalización do dereito á Educación sen desdouro do que signifique hoxe que sexa igualmente digna para todos. Como complemento -nada simbólico desa análise-, aí está o modelo Cifuentes -continuidade do modelo Aguirre-Fígar- mantendo en precario o ensino público mentres apunta 1000 millóns para a privada e concertada nos orzamentos do ano próximo. E por se houbese dúbidas sobre de que o simbólico e o real non se entrecruzan, o novo xiro que está tomando o suposto pacto “político” “que non social- da Subcomisión parlamentaria é un bo paradigma. Os urxidos por adiviñar a boa ventura que de aí vaia a saír, pronto poderán advertir cómo algunhas das máis significativas diferenzas simbólicas e reais -vixentes no sistema educativo deste país- seguen vivas. Onde iriamos parar, se non!

TEMAS: LOMCE. Pacto Social e Político en Educación. Símbolos. Violencia simbólica. Dominación. Igualdade. Constitución: art. 27.

Manuel Menor Currás

Madrid, 13.11.2017

A punto do ataque de nervios, prosegue unha historia interminable en Cataluña

Entretanto, múltiples  problemas sociales corren riesgo de pudrirse. La olvidadiza Educación madrileña, propone unos presupuestos expansivos para la red privada del sistema y gravosos para la pública.

Dentro de España, el momento de las relaciones territoriales internas se parece cada vez más a una montaña rusa, con episodios de aceleración cardíaca intensa y otros en que apenas da tiempo para recuperar el aliento.

Historias interminables

Por ahora, no va a ser fácil saber qué haya pasado en este mes último, aunque  parezca haberlo vivido. Menos lo saben, todavía, los metidos de lleno en el fragor de las discusiones, sin distancia suficiente para distinguir entre humillados y ofendidos. Los que han sido adoctrinados en la tautología de que la historia es la historia y la política es la política, tienen una gran ocasión para reconsiderar si realmente están en lo cierto: pueden huir de la realidad, pero difícilmente encontrarán sentido a lo que está pasando delante de sus ojos. Por otro lado, los tentados a creer que todo estaba atado y bien atado, por la legislación constitucional en este caso, como si la judialización de los problemas fuera suficiente para que desaparecieran, pronto se encontrarán con un “sin buscar”; es decir, que la realidad es complicada y a menudo no tiene libro de instrucciones para arreglar sus desperfectos. Y también puede que los impulsados por el heroísmo patriótico acaben descubriendo algo semejante, aunque de momento, la progresión creciente de la historicidad les urja a ser sujetos participantes. Las contrapuestas versiones de estos perfiles, a que las redes sociales dan cobertura instantánea, todavía están en progresión: ¡Ojalá no se lastime nadie!

Los quiebros de los acontecimientos de estos últimos días ya trasladan la intensidad de las expectativas al día 22 de diciembre. Después de las elecciones del día anterior, es muy probable que casi todo siga como en la casilla de salida, antes de que empezara este excitado octubre de 2017. Es lo más probable, pese a la pérdida de sinergias que detectan algunas encuestas oportunistas.  Este entreacto ya tiene de sobra  con lo que da de sí el Código penal acerca de la subversión y la sedición. Sus reglamentos subsiguientes, encarcelamientos y  extradiciones nos descubrirán –como en las mejores novelas negras- lo utilizables que son como  artilugios –legales- estratégicos.  Pero el dinosaurio de los problemas que la dejadez, la incuria o el mal acomodo que hayan tenido  los problemas subyacente seguirá ahí, acechando nuestro ataque de nervios o que decidamos atender a sus requerimientos en un plano estrictamente político.  Democráticamente hablando, no parece que el artículo 155 a que se ha recurrido en esta ocasión, pueda volver a ser solución para el caso de que las combinaciones postelectorales del día 22-D  cuadren mejor a las esperanzas de los “soberanistas” que a las de los “unionistas”. Quiere decirse que, el camino que resta a los planteamientos frentistas entre unos y otros es de corto recorrido y más pronto que tarde habrá que volver a la mesa del diálogo y la transacción, al empleo de las palabras justas para atender los problemas que existan. Cuanto más se alargue esta espiral de desencuentros, más se enconarán las posiciones y más difícil lograr la paz social. El problema se enquistará porque sólo habíamos puesto una tirita a una enfermedad de envergadura.

¿Continuará?

Mientras lo de Cataluña va al ritmo de una serie televisiva, en vivo y en directo, pese al afán de algunos de contarnos cada episodio casi al segundo, no se sabe bien hacia dónde seguirá la trama. Pero a poco que se le preste atención, se creerá que hubiera un guionista omnisciente que sabe bien a dónde conducirlo todo y que no perdamos el final. Tenemos para rato en este inédito y correoso show, donde las apariencias cuentan más que lo que importa y donde cada noche aparece siempre, como en los TBOs de nuestra infancia, el consabido “continuará”. Secuestrada nuestra atención, no será fácil poner en su sitio la relevancia que tengan problemas pendientes de la vida más cotidiana, tanto en Cataluña como en el resto de España. De la confluencia combinada de ambos capítulos sí que puede resultar un gran nudo argumental de muy incierto desenlace.

En la medida en que los asuntos educativos trasponen, imitan o reflejan la sociedad de cada momento, sus dinámicas –“políticas”- expresan aprecio o desprecio, cuidado o dejación, diálogo o indiferencia y desdén. Cada día, en cada centro educativo, se está expresando ese flujo de decisiones por el que buena parte de lo que hay o no hay, de bueno o carencial, es el resultado de una serie de actitudes primigenias que los políticos a quienes hayamos votado han traducido en recursos., medios y preparación del profesorado que, al final de una cadena de voluntades y protocolos, atiende a nuestros hijos e hijas.. Hay dos momentos principales en esa secuencia de decisiones primera. Uno muy significativo –tan “histórico” como el que más y con datos poco propensos a la opinión subjetiva- se produce al generar la normativa relevante del sistema educativo. La LOMCE es lo último que tenemos en el recorrido legislativo de estos 40 años. Mal asunto cuando, comparada con leyes anteriores, además de cerrazón para atender a problemas graves de estructura, no sólo se opone sistemáticamente a las leyes generadas por otro partido, sino que muestra una especial inclinación a llevarnos  a los tiempos anteriores a 1978, cuando se redactó el artículo 27 de la Constitución. Que ante cualquier reivindicación razonable se responda que lo que hay que hacer es cumplir la Constitución –lo que no se pone en cuestión-, no deja de ser una tomadura de pelo para quienes hayan detectado un problema que pretenden arreglar democráticamente. Tampoco se entiende por qué ya vayan once leyes del mismo calibre –orgánico- no han solucionado, y que todo siga a la espera de una nueva ley de similar cariz.  Si todo hubiera sido tan bello y magníficamente elitista como indica el que esta LOMCE se haya querido vender en 2013 como  la ley de “la mejora” fetén,  es ininteligible que, apenas cuatro años más tarde, se esté clamando por un “Pacto Social y Político en Educación”. Algo, mucho o poco, según se mire, no va bien  -democráticamente hablando- en el funcionamiento de lo acordado en 1978.

Bajando al 3,7% del PIB

El otro momento clave –con periodicidad “histórica” más cuantificable todavía- en que se traduce el valor que se concede a la educación democrática desde las instancias del Estado, es el de los presupuestos anuales, donde se reflejan las opciones de recursos disponibles. Actualmente, después de las transferencias a las Comunidades autonómicas, los PGE comparten con los de estas las propuestas de inversiones y recursos  en que queda constancia, cada año, de si hay mejoras reales o  postergación.  Los recortes de 10.000 millones a Educación en estos años últimos, y que este que entra vaya a bajar respecto al PIB  hasta un 3, 7%, es decisión del Gobierno de Rajoy ante Bruselas a causa de los déficits a que nos ha conducido esta “crisis” inacabada. Pero lo que, por ejemplo,  proyecta la Comunidad de Madrid, permite observar cómo se puede inducir un determinado aprecio o desprecio continuados, lo que en este caso y para el año próximo significa, una vez más, aprecio por una de las redes del sistema, el de la enseñanza privada, y  menosprecio por la pública. La serie histórica de presupuestos de la Comunidad madrileña muestra, con pequeñas variaciones, cómo haya sido esta inclinación de fervores desde que Esperanza Aguirre encontró respaldo en las urnas: el crecimiento de los colegios privados ha sido paralelo al de las atenciones que se les han propiciado desde esta Administración política. Que esto continúe con Cifuentes, a pesar de múltiples escándalos recientes en asuntos como  como contratos a interinos, insultos al profesorado, construcciones desatendidas o postergadas, corrupta cesión de espacios públicos a entidades privadas, o desplazamientos forzados de alumnos fuera de sus barrios, es perfectamente observable todavía por cuantos reclaman “calidad educativa en abstracto, sin mentar desigualdades legalmente instituidas desde antes de 1978. Lógico que, desde otras instancias como los sindicatos de profesores, o desde Plataformas como Marea Verde, esta reiteración –histórica- de los desequilibrios que vienen de aquel entonces predemocrático,  suscite, junto al rechazo, el cansancio de tener que recurrir, una vez más, a las manifestaciones y posibles huelgas como única forma en que les hagan caso.

Pobres dos pobres

Se volverá a oír aquel nunca mais, como ha sucedido en Galicia después de la horrible semana de incendios.  Y se reiterarán los avisos que, desde el estallido del 15M de 2011, se vienen produciendo a raíz de recortes, externalizaciones y privatizaciones de prestaciones sociales, y de medidas adoptadas –legalmente- para flexibilizar el trabajo. Vamos hacia diciembre, pero la lotería y el turrón de este año no distraerán a muchos de  prestar atención a los problemas que la cuestión catalana ha relegado a segundo plano. La Subcomisión parlamentaria para hablar del territorio, y la revisión de  la Constitución de 1978 ya miran con lupa los artículos 166-169 de su Título X.. No será fácil ni lo uno ni lo otro.  Pero tampoco se sostendrá que, en nombre de lo ya legislado y a contrapelo de las exigencias democráticas, quienes más lo necesitan vean que sus asuntos se pudren y que solo les quede, como único consuelo, suscitar la compasión de los transeúntes clamando, como  los mendigos de antaño: Pobres dos pobres.

TEMAS: Cataluña. España. Historia. Presupuestos Generales del Estado. Prestaciones sociales. Políticas educativas. Revisión constitucional.

Manuel Menor Currás

Madrid, 05.11.2017