30 nov 2013
Un cantar de cego para poder ver mellor...
Non hai peor cego que o que non quere ver... Abre os ollos...e mira!
XA TEMOS A LOMCE. QUE VÉN AGORA?
Despois de dous anos
de duro enfrontamento do Goberno Rajoy con gran parte da Comunidade
educativa por mor da LOMCE, que pasará logo da súa aprobación o
28-N?
Fai dous anos, antes das últimas eleccións xerais, o PP de Rajoy afirmaba que non tocarían a educación. Polo menos, non cunha lei como a que legalmente aluman agora, pero que xa preconizaban de tempo atrás desde os seus xeitos en Comunidades como Madrid e desde a FAES. Pronto o dilecto ministro de Educación de Rajoy empezou a deixar sinais de como bordaría a súa xestión. Á estrela da súa folla de ruta -unha nova lei, que na práctica acabou en “orgánica”-, engadiríalle pespuntes sustantivos para unha reforma universitaria e festonearía o labor cun Estatuto Docente que embridara os “excesos” do profesorado para amoldalo á execución ideal da LOMCE. Dous anos despois, tralo paso alegre desta lei pola Carreira de San Xerónimo -e coa mudez en que quedaron sumidos de momento os outros dous encaixes-, non é improbable que esteamos ante o que Esopo fabuló como “o parto dos montes”.
Fai dous anos, antes das últimas eleccións xerais, o PP de Rajoy afirmaba que non tocarían a educación. Polo menos, non cunha lei como a que legalmente aluman agora, pero que xa preconizaban de tempo atrás desde os seus xeitos en Comunidades como Madrid e desde a FAES. Pronto o dilecto ministro de Educación de Rajoy empezou a deixar sinais de como bordaría a súa xestión. Á estrela da súa folla de ruta -unha nova lei, que na práctica acabou en “orgánica”-, engadiríalle pespuntes sustantivos para unha reforma universitaria e festonearía o labor cun Estatuto Docente que embridara os “excesos” do profesorado para amoldalo á execución ideal da LOMCE. Dous anos despois, tralo paso alegre desta lei pola Carreira de San Xerónimo -e coa mudez en que quedaron sumidos de momento os outros dous encaixes-, non é improbable que esteamos ante o que Esopo fabuló como “o parto dos montes”.
De inmediato, vén
agora a posta en práctica deste texto legal. E, xa mesmo, o conxunto
de desenvolvementos consiguientes, ordes e decretos ministeriais que
expliquen máis en detalle o que dos cambios que prescribe en prol da
ansiada “mellora” educativa. Co PIB educativo caendo ata o 3,9%,
e os consiguintes recortes roldando, cumpre logo ás Comunidades
autonómicas adaptar esas pretensións ás súas peculiaridades
competenciales -agora restrinxidas- e e os seus magros recursos. E
virán, xa no curso 2014-2015, os primeiros pasos de implantación
nos centros educativos que, polo pactado no Senado, prolongarase
durante tres anos, un máis dos previstos en deseño.
Será no transcurso deses tres anos cando se empece a falsar ou contrastar coa perspectiva do método científico experimental, ata que punto lle merecería a pena ao Sr. Wert terse deixado alucinar co cargo ministerial en Educación -por moi adornado que estivese con Cultura e Deporte- para sacar adiante unha lei que lle complicará en diante a súa presenza en público: nin sequera o CIS logrou, coa súa famosa cociña demoscópica, sacarlle da cola de suspensos na que os enquisidos o colocaron..
En paralelo, e como proba de lume para o xa case amortizado ministro, os que se opuxeron ao seu proxecto durante estes dous anos seguirán tratando de que dure o menos posible na normativa vixente. Dun lado, seguirá no aire a idea estendida -e pactada entre a gran maioría dos outros grupos parlamentarios- de que se trata dunha lei que “nace morta”. Isto significa, en primeiro lugar, que, no caso hipotético de que o PP non alcanzase dentro doutros dous anos a maioría parlamentaria de que goza, “a súa” LOMCE estaría abocada -antes de se implantar do todo na vida escolar- a ser unha reliquia do pasado. Sen que podamos saber se “melloraría” a educación dos españois, pasaría a ser unha peculiar especie lexislativa nonata sui generis. Só moi levemente avantaxaría á LOCE auspiciada por Dña. Pilar del Castillo e D. José María Aznar: promulgada o 23 de decembro de 2002, quedouse en nonata a secas. Con tal pedigrí, é moi razoable que o Sr Wert -e a Sra. Gomendio- avizoren o pírrico que poida ser que a LOMCE culmine este 28 de novembro o trámite parlamentario entre os aplausos exclusivos dos seus. Ao referirse na COPE (o pasado día 24) ao “duro” do seu traballo, non sabemos se se refería con tal cualificativo á nada improbable futilidade do seu paso polo Ministerio, causante, con todo, de tantas premuras, intemperancias, desplantes autoritarios, falta de tacto, sobreestimación do seu excelente historial escolar?. Poida que dos malos agoiros para a súa lei teñan culpa os defectos e teimas dos demais. Ou tamén cabe que se confundise de país e de faladoiro. O certo é que nada propicia que “a súa” recentemente nada lei estea blindada cun brillante futuro logo de tan rápido e errático esforzo. Tampouco hai garantía ningunha de que o PSOE, en caso de tocar poder en 2015, vaia a tomar como acción de Goberno prioritaria a denuncia dos Acordos co Vaticano: o laicismo escolar declarado na súa recente Conferencia política aínda tería que terse traducido previamente en programa desas eleccións xerais.
Se se confirmase en 2015 esa hipótese electoral, o modo de derrogar a aínda incompleta implantación da LOMCE depararíalles aos cidadáns -de todas as maiorías- unha lección práctica de Educación para a cidadanía ou, se o prefiren, en valores democráticos. Ademais de evidenciarse os embelesos a que conduce este afán lexislador a golpe de pulsión populista -que non popular, científica e ilustrada-, seríanos dado ver desfilar de novo todo tipo de opinadores “lexítimos, deslexetimados e neoconversos- en prol e en contra de fantasías alleas ao que humildemente necesitamos. Comprobariamos, de paso, como o aparello lexislativo é absolutamente flexible a canto ansiemos facerlle dicir. E de novo volvería quedar intacta a imprescindible paixón, constancia e coidado para que dunha vez poida ser verdade -e non só papel- canto nos importa a educación dos nosos fillos e dos cidadáns como signo de calidade democrática a construír.
Ata 2015, en todo caso, a gran cuestión é que vai facer toda a xente que nestes dous anos pasados tratou de entrar en razoable diálogo con Wert e o seu equipo sen conseguilo: sindicatos, organizacións de pais, profesores e estudantes, asociacións de diversa preocupación, variadas plataformas e mareas cidadás que ven na educación un punto estratéxico dos seus afáns. É previsible que, ao récord de manifestacións e folgas que acumulou o trámite da LOMCE, vaian sumárselles aínda unas cantas máis, empezando pola do inmediato 30 de novembro -ás doce horas, da Porta de Alcalá a Sevilla-, xa anunciada co nome de Marcha a Madrid- por unha Escola pública de todos e para todos.
Será no transcurso deses tres anos cando se empece a falsar ou contrastar coa perspectiva do método científico experimental, ata que punto lle merecería a pena ao Sr. Wert terse deixado alucinar co cargo ministerial en Educación -por moi adornado que estivese con Cultura e Deporte- para sacar adiante unha lei que lle complicará en diante a súa presenza en público: nin sequera o CIS logrou, coa súa famosa cociña demoscópica, sacarlle da cola de suspensos na que os enquisidos o colocaron..
En paralelo, e como proba de lume para o xa case amortizado ministro, os que se opuxeron ao seu proxecto durante estes dous anos seguirán tratando de que dure o menos posible na normativa vixente. Dun lado, seguirá no aire a idea estendida -e pactada entre a gran maioría dos outros grupos parlamentarios- de que se trata dunha lei que “nace morta”. Isto significa, en primeiro lugar, que, no caso hipotético de que o PP non alcanzase dentro doutros dous anos a maioría parlamentaria de que goza, “a súa” LOMCE estaría abocada -antes de se implantar do todo na vida escolar- a ser unha reliquia do pasado. Sen que podamos saber se “melloraría” a educación dos españois, pasaría a ser unha peculiar especie lexislativa nonata sui generis. Só moi levemente avantaxaría á LOCE auspiciada por Dña. Pilar del Castillo e D. José María Aznar: promulgada o 23 de decembro de 2002, quedouse en nonata a secas. Con tal pedigrí, é moi razoable que o Sr Wert -e a Sra. Gomendio- avizoren o pírrico que poida ser que a LOMCE culmine este 28 de novembro o trámite parlamentario entre os aplausos exclusivos dos seus. Ao referirse na COPE (o pasado día 24) ao “duro” do seu traballo, non sabemos se se refería con tal cualificativo á nada improbable futilidade do seu paso polo Ministerio, causante, con todo, de tantas premuras, intemperancias, desplantes autoritarios, falta de tacto, sobreestimación do seu excelente historial escolar?. Poida que dos malos agoiros para a súa lei teñan culpa os defectos e teimas dos demais. Ou tamén cabe que se confundise de país e de faladoiro. O certo é que nada propicia que “a súa” recentemente nada lei estea blindada cun brillante futuro logo de tan rápido e errático esforzo. Tampouco hai garantía ningunha de que o PSOE, en caso de tocar poder en 2015, vaia a tomar como acción de Goberno prioritaria a denuncia dos Acordos co Vaticano: o laicismo escolar declarado na súa recente Conferencia política aínda tería que terse traducido previamente en programa desas eleccións xerais.
Se se confirmase en 2015 esa hipótese electoral, o modo de derrogar a aínda incompleta implantación da LOMCE depararíalles aos cidadáns -de todas as maiorías- unha lección práctica de Educación para a cidadanía ou, se o prefiren, en valores democráticos. Ademais de evidenciarse os embelesos a que conduce este afán lexislador a golpe de pulsión populista -que non popular, científica e ilustrada-, seríanos dado ver desfilar de novo todo tipo de opinadores “lexítimos, deslexetimados e neoconversos- en prol e en contra de fantasías alleas ao que humildemente necesitamos. Comprobariamos, de paso, como o aparello lexislativo é absolutamente flexible a canto ansiemos facerlle dicir. E de novo volvería quedar intacta a imprescindible paixón, constancia e coidado para que dunha vez poida ser verdade -e non só papel- canto nos importa a educación dos nosos fillos e dos cidadáns como signo de calidade democrática a construír.
Ata 2015, en todo caso, a gran cuestión é que vai facer toda a xente que nestes dous anos pasados tratou de entrar en razoable diálogo con Wert e o seu equipo sen conseguilo: sindicatos, organizacións de pais, profesores e estudantes, asociacións de diversa preocupación, variadas plataformas e mareas cidadás que ven na educación un punto estratéxico dos seus afáns. É previsible que, ao récord de manifestacións e folgas que acumulou o trámite da LOMCE, vaian sumárselles aínda unas cantas máis, empezando pola do inmediato 30 de novembro -ás doce horas, da Porta de Alcalá a Sevilla-, xa anunciada co nome de Marcha a Madrid- por unha Escola pública de todos e para todos.
A rúa vai seguir sendo
escenario privilexiado para visibilizar o descontento que seguirá
arrastrando esta “Lei Wert”. Malia que, precautoriamente e para
garantirse unha maioría silenciada e miedosa, de súbditos
obedientes, moi pronto rexerá unha Lei de Seguridade Cidadá
desproporcionada, complementaria do que Gallardón fixo co Código
Penal e de como o Sr. Fernández Díaz está moldeando á policía
para que poida equipararse a “os grises” de outrora. Parece coma
se, de consuno, quixesen que a rúa cheirase de novo ao século XIX,
en que os nosos militares -segundo se ía desmoronando o prestixio
exterior de España- dedicáronse a cultivar o guerracivilismo
interior, defendendo “a orde” duns poucos privilexiados.
En moitos centros
educativos, tamén continuarán os actos de protesta e repulsa. A
gama de accións que algúns colectivos xa anunciaron é moi variada,
con latidos distintos en cada Comunidade autónoma, especialmente nas
de lingua propia. Por iso, tampouco é casual que, preventivamente, a
propia LOMCE atribúa a todos os directores dos centros educativos
facultades que, a título de proba, lideraban xa algunhas Autonomías
para configurar unha perfecta cadea de mando. Recrecido o
autoritarismo organizativo -e sen que a Comunidade educativa de cada
centro teña nada que dicir-, vixiarán aos profesores máis
díscolos, non as pedagoxías máis ineptas. A consiguiente punición
regulamentaria de que dispoñerán estes neocapataces desbordará o
comisariado habitual que xa moitos exercen, sen que se poida ver
aínda o alcance da resistencia que a “lei Wert” poida seguir
suscitando pese a todo. Difícil será que pais e profesores se
convenzan de que non sobran políticos alleos aos intereses
educativos xerais e centos de asesores concomitantes-, mentres se
priva aos alumnos de imprescindibles guías para a súa aprendizaxe.
En fin, o próximo tres de decembro, a OCDE dará a coñecer os resultados do último INFORME PISA, solicitados en 2012 para coñecer a evolución de competencias adquiridas polos alumnos de 15 anos especialmente en canto a resolución de problemas matemáticos. Os promotores da nova lei xa leron a conveniencia informes anteriores desta organización internacional, incluído o do tres de outubro -coñecido como PIAAC-, que analizaba as cohortes de adultos comprendidos entre 16 e 65 anos. A súa peculiar lectura serviu de publicitario argumento a favor da “súa” LOMCE cando se estaba xestando. Ante os resultados que ofreza agora o último PISA -difíciles de precisar nun instante, polo complexo e amplo da súa información-, terán a tentación de reincidir de inmediato no que xa veñen dicindo. No entanto, a ocasión depararalles agora dúas opcións. A máis previsible é que prosigan nesa vereda da parcialidade e volvan encherse de razón, a posteriori, para revalidar a urxencia de “a súa” lei, tan súa que non admitiron emenda ningunha apreciable na súa presentación parlamentaria. Seguramente imprimirán un ton solemne ás súas análises para que renda no imaxinario colectivo o optimismo: “a súa lei Wert” erradicará a presunta inoperancia de todo o anterior e “mellorará” enseguida -ata o sublime- as competencias dos españois en comprensión lectora, matemáticas, ciencias, emprendimento, competitividade, etc. E para cegarnos mellor, non mencionarán os serios danos colaterales que si desenvolverá meridianamente esta lei, nada agradables de contar aos seus propios votantes polo expeditiva e exquisita que quedou para certificar burocraticamente un determinado fracaso estudiantil, alleo, por suposto, ao fracaso estructural dun sistema que queren esclerotizar máis.
Hai, con todo, outra vía
teoricamente posible. A costa de renunciar ao escaparate, poderían
empezar recoñecendo que a “lei Wert” víñalles ao xeito por
todas esas razóns inconfesables e porque tal apaño reformista
saíalles prácticamente a custo cero. Pero que, unha vez logrado o
capricho de vela no BOE, se avirían a quitar do medio a Wert e,
sobre todo, a consensuar de inmediato medidas para atallar os
principais problemas que aqueixan á educación española. Esta
segunda opción non está no programa do previsible para o ben de
España; témome que aínda que lles solicitase moitos votos entre os
seus decepcionados votantes.
Despois do 28-N,
xa que logo, máis ben parece que este territorio da educación aínda
seguirá pragado de trincheiras, excesivas causas de pelexa e poucos
materiais aptos para construír a casa común de todos, acolledora da
esencial diversidade dos nosos fillos e fillas. Pero por algún lado
haberá que atallar o despropósito desta teima estéril de lexislar
educativamente outra vez á contra. Alguén deberá emprender outro
camiño e continuar pacientemente, porque merece a pena.
Temas: LOMCE, FAES, Rajoy, Wert, Gomendio, Lei de Seguridade Cidadá, Contestaciones, Protestas, CIS, Calidade educativa, PISA, OCDE, BOE, Eleccións xerais.
Madrid, 26/11/ 2013
25 nov 2013
O 23-N contrasta co optimismo rancio do Goberno conservador de Rajoy.
Manuel Menor Currás
As mareas polas rúas puxeron o contrapunto aos logros divulgados por Rajoy e o PP nas últimas semanas.
Milleiros de cidadáns celebraron o sábado pasado en toda España que Rajoy e o seu Goberno excedan a metade da legislatura. Logo de dous anos, e posto que moitos medios certifican que os datos macroeconómicos da súa xestión son positivos, trataron de mostrar o seu particular punto de vista na mañá do 23 de novembro. Na súa inmensa maioría non foi nada silencioso. Pancartas, cancións, pareados, comunicados, manifestos e conversacións nos corros de participantes non facían senón admirarse de que, logo dun transo como o dos escuros días en que tantos votantes lles confiaron a dirección da fráxil nave do Estado, estivésemos sendo bendicidos coa luz grazas ao bo tino de tan perspicaces timoneis. Deu moito que falar que, afastado o desastre augural, estivésemos tocando o porto de salvación sen concretar os beneficiados de tamaño periplo: cantos?, quen?, a costa de que?
A boa nova foi especialmente coreada por representantes da Escola Pública. Eran de ver aos profesores da "mareaverde". As súas camisetas -anunciadoras de novos brotes-, evidenciaban o logrado nestes dous anos de severa cura adelgazante. Evidenciaban a baixada salarial, o aumento de horas laborais e o crecemento dos alumnos que xa tiñan. Non contar con tantos miles de compañeiros expulsados ao paro -un grandioso ERE en toda regra do Goberno sobre as tarefas educadoras-, sería un novo servizo á Patria pero non necesariamente era un alivio. Como tampouco o era o que as taxas e becas empezasen a poñer a cada familia de alumnos no seu sitio natural na escala de "valores". Non paraban de referirse -atropelados co relato de Wert e os seus- á "autoridade" e premura por sacar adiante unha lei -"orgánica"- que deixaría sen valor os seus anteriores esforzos pola educación. Se enfiaba coa fe iso de que iamos ter, por fin, o instrumento de "calidade" para "mellorar" definitivamente a posición dos españois nos sucesivos informes internacionais, de tal modo que, antes do 2020, xa conseguiriamos os niveis óptimos de comprensión lectora, cálculo matemático e competencia científica. Pero que esta lei fora a ser votada definitivamente o día 28 no Congreso de Deputados, a contrafío de miles de enmendas e prácticamente a custo cero, si que era un milagre que os portadores do lema "Escola pública de todos para todos" non lograban entender e celebraban ao seu xeito logo de dous anos de protestas. Menos comprendía ninguén por que, se tan grande era o ben a conseguir, Wert, Gomendio ou outros altos cargos dun ministerio tan consentido por Rajoy -nos orzamentos e na selección de condignos xestores-, non se sumaban con eles a estas expresivas convocatorias do Cumio Social, Mareas Cidadás, Tribunal Cidadán de Xustiza e Asembleas do 15-M.
Non se entretiveron menos outros colectivos agraciados por estes gobernantes e o seu partido inspirador. Entre xentes de todos os estamentos cívicos e profesionais, ataviadas coas cores distintivas das súas respectivas mareas nestes anos pasados, destacaban de xeito especial as batas brancas dos sanitarios e os chalecos verdes dos varrendeiros e xardineiros, entre outras coloracións sen adscripción laboral tan palmaria. Iso non impedía que xubilados en ciernes ou en exercicio, premiados con diversos ES, desafiuzamentos e xestións bancarias, parados de variada duración, funcionarios do Estado e devotos da Xustiza, da ecoloxía e da vida en xeral, puidesen ser identificados de lonxe por outros signos demostrativos das súas ocupacións e preocupacións. Curiosamente, entre tan plural arco da vella, con abundante vermello e mourado, non hai constancia de que lucise algún capisaio episcopal ou cardenalicio. Tampouco, que se saiba, os de ternos que destacasen a presenza de ministros, subsecretarios, directores xerais e asesores da Administración ou os seus equivalentes por escalafón xerárquico na Comunidade autónoma ou a Alcaldía, todos do mesmo partido. A súa inexplicada ausencia en correspondencia coas ruidosas mostras cívicas, non pasou inadvertida a cantos percorreron as céntricas rúas madrileñas entre as 12 e as 15 hs., quen, malia todo, non dubidaron en proclamar a miúdo os seus nomes señeiros.
Interprétase que os mencionados políticos estimaron que o cumprimento das súas promesas electorais era de estrita obrigación e que non viña ao caso o compadreo coa rúa. Tratábase estrictamente do seu traballo e non de deixarse levar polos volubles vaivéns dos votantes. A excitación non era agora de agradecer, razón pola que adquiría coherencia a inminente Lei de Seguridade Cidadanía, con que se inducirá ao máximo de austeridade neste tipo de eventos. Din os coñecedores dos recantos coercitivos que modulará esta norma, que a liberdade cívica -particularmente a expresiva- taxarase ao máximo, de modo que as nosas rúas volvan ser modélicas en pouco tempo polo comedido e recatado do andar e dicir da xente.
En Madrid, a pluralidade elocuente que deparou o 23-N foi tal que os asistentes non dubidaron en dividirse para que se contaxiase o seu alborozado griterío o máis posible no tecido urbano. Dous anos despois dun Goberno tan eficiente en seguir os dictames intervencionistas da Troika -e tan contentos todos polo control dos nosos "excesos"-, este expansionismo da soberanía popular polas rúas fixo que uns fosen concluír o festexo na Porta do Sol, mentres outros ían, en sentido contrario, cara á Porta de Alcalá. Tan alargada área central da cidade era unha festa múltiple que non deixaba rastro en beirarrúas e rúas: a Sra. Botella dera por terminada, en nome da última reforma laboral da Sra. Báñez, a folga de limpeza.
Noutras cidades españolas -como Ourense e Zamora-, os analistas dubidan de si foi motivo adicional de asistencia ás súas respectivas marchas a proxección demográfica que acababa de publicar o Instituto Nacional de Estatística. Segundo as súas estimacións, ambas provincias colindantes, seguidas de Lugo, lideraban a progresión do descenso da poboación española. Esta resultante da suma de nacementos e inmigraciones e da posterior resta de mortes e emigraciones, reafirmaba unha acendrada traxectoria que será imparable nos próximos dez anos. Pero, supostamente, era probable que a divulgación de datos tan primordiais fixese render decididamente entre os aínda supervivientes á crise que menos é máis, especialmente agora. É dicir, que moitos dos espectadores e participantes nas manifestacións polas rúas do sábado concluirían previamente que con menos poboación tocarían a máis recursos. En todo caso, o que está por ver logo destes dous anos -como en todo o demais-, é que a gran maioría real dos españois non sigamos retrocedendo ata a inanición en dereitos e salarios, en benestar e concordia de todos con todos.
As mareas polas rúas puxeron o contrapunto aos logros divulgados por Rajoy e o PP nas últimas semanas.
Milleiros de cidadáns celebraron o sábado pasado en toda España que Rajoy e o seu Goberno excedan a metade da legislatura. Logo de dous anos, e posto que moitos medios certifican que os datos macroeconómicos da súa xestión son positivos, trataron de mostrar o seu particular punto de vista na mañá do 23 de novembro. Na súa inmensa maioría non foi nada silencioso. Pancartas, cancións, pareados, comunicados, manifestos e conversacións nos corros de participantes non facían senón admirarse de que, logo dun transo como o dos escuros días en que tantos votantes lles confiaron a dirección da fráxil nave do Estado, estivésemos sendo bendicidos coa luz grazas ao bo tino de tan perspicaces timoneis. Deu moito que falar que, afastado o desastre augural, estivésemos tocando o porto de salvación sen concretar os beneficiados de tamaño periplo: cantos?, quen?, a costa de que?
A boa nova foi especialmente coreada por representantes da Escola Pública. Eran de ver aos profesores da "mareaverde". As súas camisetas -anunciadoras de novos brotes-, evidenciaban o logrado nestes dous anos de severa cura adelgazante. Evidenciaban a baixada salarial, o aumento de horas laborais e o crecemento dos alumnos que xa tiñan. Non contar con tantos miles de compañeiros expulsados ao paro -un grandioso ERE en toda regra do Goberno sobre as tarefas educadoras-, sería un novo servizo á Patria pero non necesariamente era un alivio. Como tampouco o era o que as taxas e becas empezasen a poñer a cada familia de alumnos no seu sitio natural na escala de "valores". Non paraban de referirse -atropelados co relato de Wert e os seus- á "autoridade" e premura por sacar adiante unha lei -"orgánica"- que deixaría sen valor os seus anteriores esforzos pola educación. Se enfiaba coa fe iso de que iamos ter, por fin, o instrumento de "calidade" para "mellorar" definitivamente a posición dos españois nos sucesivos informes internacionais, de tal modo que, antes do 2020, xa conseguiriamos os niveis óptimos de comprensión lectora, cálculo matemático e competencia científica. Pero que esta lei fora a ser votada definitivamente o día 28 no Congreso de Deputados, a contrafío de miles de enmendas e prácticamente a custo cero, si que era un milagre que os portadores do lema "Escola pública de todos para todos" non lograban entender e celebraban ao seu xeito logo de dous anos de protestas. Menos comprendía ninguén por que, se tan grande era o ben a conseguir, Wert, Gomendio ou outros altos cargos dun ministerio tan consentido por Rajoy -nos orzamentos e na selección de condignos xestores-, non se sumaban con eles a estas expresivas convocatorias do Cumio Social, Mareas Cidadás, Tribunal Cidadán de Xustiza e Asembleas do 15-M.
Non se entretiveron menos outros colectivos agraciados por estes gobernantes e o seu partido inspirador. Entre xentes de todos os estamentos cívicos e profesionais, ataviadas coas cores distintivas das súas respectivas mareas nestes anos pasados, destacaban de xeito especial as batas brancas dos sanitarios e os chalecos verdes dos varrendeiros e xardineiros, entre outras coloracións sen adscripción laboral tan palmaria. Iso non impedía que xubilados en ciernes ou en exercicio, premiados con diversos ES, desafiuzamentos e xestións bancarias, parados de variada duración, funcionarios do Estado e devotos da Xustiza, da ecoloxía e da vida en xeral, puidesen ser identificados de lonxe por outros signos demostrativos das súas ocupacións e preocupacións. Curiosamente, entre tan plural arco da vella, con abundante vermello e mourado, non hai constancia de que lucise algún capisaio episcopal ou cardenalicio. Tampouco, que se saiba, os de ternos que destacasen a presenza de ministros, subsecretarios, directores xerais e asesores da Administración ou os seus equivalentes por escalafón xerárquico na Comunidade autónoma ou a Alcaldía, todos do mesmo partido. A súa inexplicada ausencia en correspondencia coas ruidosas mostras cívicas, non pasou inadvertida a cantos percorreron as céntricas rúas madrileñas entre as 12 e as 15 hs., quen, malia todo, non dubidaron en proclamar a miúdo os seus nomes señeiros.
Interprétase que os mencionados políticos estimaron que o cumprimento das súas promesas electorais era de estrita obrigación e que non viña ao caso o compadreo coa rúa. Tratábase estrictamente do seu traballo e non de deixarse levar polos volubles vaivéns dos votantes. A excitación non era agora de agradecer, razón pola que adquiría coherencia a inminente Lei de Seguridade Cidadanía, con que se inducirá ao máximo de austeridade neste tipo de eventos. Din os coñecedores dos recantos coercitivos que modulará esta norma, que a liberdade cívica -particularmente a expresiva- taxarase ao máximo, de modo que as nosas rúas volvan ser modélicas en pouco tempo polo comedido e recatado do andar e dicir da xente.
En Madrid, a pluralidade elocuente que deparou o 23-N foi tal que os asistentes non dubidaron en dividirse para que se contaxiase o seu alborozado griterío o máis posible no tecido urbano. Dous anos despois dun Goberno tan eficiente en seguir os dictames intervencionistas da Troika -e tan contentos todos polo control dos nosos "excesos"-, este expansionismo da soberanía popular polas rúas fixo que uns fosen concluír o festexo na Porta do Sol, mentres outros ían, en sentido contrario, cara á Porta de Alcalá. Tan alargada área central da cidade era unha festa múltiple que non deixaba rastro en beirarrúas e rúas: a Sra. Botella dera por terminada, en nome da última reforma laboral da Sra. Báñez, a folga de limpeza.
Noutras cidades españolas -como Ourense e Zamora-, os analistas dubidan de si foi motivo adicional de asistencia ás súas respectivas marchas a proxección demográfica que acababa de publicar o Instituto Nacional de Estatística. Segundo as súas estimacións, ambas provincias colindantes, seguidas de Lugo, lideraban a progresión do descenso da poboación española. Esta resultante da suma de nacementos e inmigraciones e da posterior resta de mortes e emigraciones, reafirmaba unha acendrada traxectoria que será imparable nos próximos dez anos. Pero, supostamente, era probable que a divulgación de datos tan primordiais fixese render decididamente entre os aínda supervivientes á crise que menos é máis, especialmente agora. É dicir, que moitos dos espectadores e participantes nas manifestacións polas rúas do sábado concluirían previamente que con menos poboación tocarían a máis recursos. En todo caso, o que está por ver logo destes dous anos -como en todo o demais-, é que a gran maioría real dos españois non sigamos retrocedendo ata a inanición en dereitos e salarios, en benestar e concordia de todos con todos.
19 nov 2013
Unha iniciativa de atención á diversidade: clases de reforzo para Wert.
En contra das accións que orientan a política educativa neste país encamiñadas á escaseza de recursos educativos, aos recortes para aqueles alumnos que presentan especiais dificultades, á perda de servizos e aulas para os alumnos que necesitan programas específicos, un grupo de profesores "solidarios" están dispostos a preparar e aplicar unhas clases de reforzo para este alumno, que, de momento, está ocupando o cargo de ministro de educación.
Non é verdade que Wert e Gomendio pertenzan á Plataforma pola Escola Pública.
Manuel Menor Currás
Madrid, 17/ 11/ 2013
Gobernar o público Ministerio de Educación non implica actualmente
ocuparse dos asuntos que preocupan á Plataforma Estatal pola Educación
Pública: a cotío son antagónicos.
Entre os expertos en Xeografía do disparate tamén é axiomático
engadir
neste momento que tampouco é verdade que a esta organización fosen
darlle algún premio "nacional" dos que reparte por estas datas o
pluriministerio entre a polifacética "industria cultural" da non menos
ambigua "marca España": nin sequera tomaron en consideración a enorme
actividade literaria, artística, musical, comunicativa, gráfica e
documental que a Plataforma despregou na rúa, nos medios e no cotián
bulicio de Internet. No entanto, non é inverosímil que, dado o
acreditado e extenso polimorfismo expresivo dos integrantes desta
organización durante este último ano, os historiadores pronto enxalcen a
súa capacidade para situar ao ministro Wert en lugar inextricable,
confirmado polo CIS. Este 16 de novembro, os invitados e responsables da
PEEP falaron amplamente del no Ateneo madrileño por mor da súa
peculiar achega a mellora do sistema educativo español.
Nin Wert nin Gomendio estiveron alí físicamente. Non pode dicirse, con
todo, que Wert e os seus inmediatos non se ocupen da escola e, en
particular, da pública. Fano con relativa frecuencia, pero o que din ou
fan é moi distinto do que, desde esta "Plataforma Estatal pola Educación
Pública", pretenderon este fin de semana ao mentar a Wert e os seus
labores. Non deben, pois, confundirse ambos mundos e preocupacións e de
aí o rotundo mentides inicial. O Perich, mestre acreditado en desfacer
rumores e equívocos intencionados -como demostrou ampliamente en
Autopista (1970)-, probablemente estivese de acordo. Ben é verdade que
ata a RAE teríao complicado se entre os seus afáns por "fixar, limpar e
dar esplendor" ao noso idioma común, se ocupase do significado preciso
de "ESCOLA PÚBLICA", palabra tan socorrida como diverxente nos medios
políticos e educativos, especialmente nestes días en que a LOMCE está
pasando polo Parlamento case "sen romperse nin luxarse". Dicir "ESCOLA
PÚBLICA" non é unívoco e todo apunta a que as súas discordantes
significados non se "axuntan": os que lle atribúen Wert e esta
Plataforma están nas antípodas.
Logo de 50 anos de que Joaquín Ruiz-Giménez fundase Cadernos para el
diálogo, chama poderosamente a atención que o tocante a educación -e
nunha etapa sedicente democrática- sexa lugar de profundo desencuentro e
desafecto. Dous non dialogan se un non quere: a relación de Wert coa
"Plataforma" é tal que, segundo os seus mentores, nin quixo oílos,
versión moi críble se se advirte o trato sostido ata agora por este
ministro coa oposición política no Parlamento. Nin sequera o optar por
chamarse "Plataforma" -término tan vinculado desde a Transición ao afán
de encontro e transacción, e tan distinto semánticamente das antigas
"frontes" e as súas connotaciones bélicas-, xerou a máis mínima
esperanza
de chegar a algún acordo neste terreo. En definitiva, Wert non os
considera interlocutores á súa altura, aínda que representen aos
sindicatos maioritarios do sector, a gran parte de estudantes e pais e,
ademais, a unha ampla serie de colectivos, nos que brillan grupos
imprescindibles para entender os logros de modernización e
democratización do noso sistema educativo no mesmo período. Agora, cando
el ou a súa segunda falan de "diálogo" aberto, nunca se refiren a estes
senón a outros grupos e mensaxeiros que gustan máis do selectivo,
algúns
dos cales ata invocan a Deus para defender as súas posicións,
similarmente ás monarquías do Antigo Réxime. É dicir, que na España
democrática de 2013, o Ministerio ao que compete a materia educativa de
todos os españois actúa coma se non pasásemos de 1789 ou -se se prefire o
devir histórico hispano- de 1833, en que á morte do Fernando VII
absolutista iníciase unha relativa e lenta "modernizació". Na res
pública educativa -e noutras-, demasiadas cousas estarían sucedendo
aínda por mandato cuasi divino ou -como repetían as moedas da etapa
franquista- "pola graza de Deus". Ou como José María Maravall contou que
lle sucedeu a pouco de tomar posesión dese Ministerio en 1982, cando
recibiu en audiencia a un grupo de mitrados que se sorprenderon de que
non lles quixese asinar os primeiros decretos que lle levaban xa feitos
para o seu mandato (Ver: Escola, nº 3907, 26/05/ 2011).
A falta de tacto e oído de Wert coas propostas desta Plataforma, está
provocando que os próximos 20, 23 e 30 de novembro volvan de novo as
indignadas protestas e manifestacións á rúa, ás escolas e universidades.
Os manifestos, reivindicacións e propostas que a PEEP suscita neste
momento concordan con sucesivos desencontros deste ministro coa xente,
ata do seu propio partido -seguidos de rectificaciones case sempre
capciosas-, como volveu a poñer en evidencia, hai pouco, o conflito
creado á mantenta das becas Erasmus. De tal calibre que o responsable
de asuntos educativos na Comisión Europea cualificou entón as decisións
de Wert sobre este asunto como "lixo".
É meramente circunstancial que esta apreciación veña a coincidir co
prolongado conflito que a Sra. Botella ha ter suscitado ata fai un intre
en Madrid por culpa da limpeza da cidade en que figura como alcaldesa? É
tamén coincidencia que se reavive agora mesmo -logo da sentenza dun
Xulgado coruñés sobre os prexuízos causados polo Prestige fai once anos-
o conflito moral suscitado a cantos colaboraron a limpar de chapapote a
Costa dá Morte? De acordo coa contraposición do mariñano Antón Losada
en Eldiario.es, cantas veces teremos que gritar nunca mais para que, no
que nos concerne a todos, non nos coen de novo outra mais? A este
ritmo, en nome de qué rabiosa verdade demagóxica acabaremos enterrando o
pouco logrado nestes últimos 38 anos? E namentres, nesta inquietante e
cega transición pola que navegamos... qué gañan os españois con que Wert e
Gomendio presten oídos xordos a esta Plataforma Estatal pola Escola
Pública?
Madrid, 17/ 11/ 2013
14 nov 2013
Prestige: o xuízo que pariu un rato.
13/11/2013 12:11:00
Xosé Manuel Pereiro
Fue
hace exactamente 11 años, otro 13 de noviembre. Unos 1.600 kilómetros
de las costas gallegas, del Cantábrico y del oeste atlántico francés,
alicatadas de chapapote. Cerca de 20.000 marineros, mariscadores o
armadores damnificados. Una movilización humana y de medios sin
precedentes (se calcula que, solo voluntarios, hubo 120.000, que
hicieron 353.556 jornadas de trabajo. Se agotaron los monos y hubo que
buscar contenedores hasta en Ceuta y Melilla). Entre unas cosas y otras,
una factura, según el cómputo del Estado español, de 4.338 millones de
euros.
Y para responder de todo ello, otro 13 de noviembre, el de
2012 (si otros magistrados tienen un sentido arácnido para lo
mediático, Juan Luis Pía lo tiene para lo simbólico) se sentaron en el
banquillo de los acusados de la Audiencia de A Coruña tres jubilados de
más de setenta años: el capitán del barco, Apostolos Mangouras, su jefe
de máquinas, Nikolaos Argyropoulos, ambos griegos, y el exdirector de
Marina Mercante del Gobierno de Aznar José Luis López-Sors. Como si en
Núremberg hubiesen juzgado como causante del Holocausto al suministrador
del gas. Simbólicamente, claro: con esas edades, nadie irá a la cárcel.
El
primer despropósito ni siquiera es imputable al Prestige. Si quemas una
imagen del Rey, aunque sea un sello postal, el tribunal encargado del
presunto delito no es el juez natural del lugar donde ha tenido lugar el
acto pirómano, sino la Audiencia Nacional. Si coges un petrolero con un
agujero y lo paseas delante de la costa a modo de regadera hasta que se
hunde, el que entiende del asunto es -en este caso- el titular del
Juzgado de Instrucción número 1 de Corcubión (no hay número 2). O más
bien, los titulares, porque los sucesivos jueces, en cuanto llegaban al
que fue el puerto comercial de la Costa da Morte (mil y pico
habitantes), lo primero que hacían, a pesar de lo bonito de la villa,
era echar la instancia de petición de nuevo destino, para no tener que
asumir la instrucción de un sumario que duró nueve años.
En la
vista oral, que le costó millón y medio de euros a la Xunta de Galicia,
estaban personadas 2.000 partes (algunos abogados cobraban por hora lo
que cuesta un pleito medio en España) y prestaron declaración 200
testigos o peritos. Al finalizar la vista, el propio juez Juan Luis Pía
se sinceró con los periodistas y dijo que echaba de menos a gente en el
banquillo: cargos públicos y personas del entorno de la armadora.
De
lo que hablamos cuando hablamos de armadora es de un conjunto de
empresas volátiles. Universe Maritime, con sede en Atenas y propiedad de
Efi Moulopoulos, señora de Coulouthros, era la sociedad gestora del
petrolero, pero el Prestige en sí era -la única- propiedad de Mare
Shipping, una sociedad liberiana que se supone tiene los mismos dueños.
(Otra rama de la familia política, la Coulouthros Ltd., con sede en
Londres, era la que gestionaba el Mar Egeo, embarrancado e incendiado en
la entrada a A Coruña en 1992 con 80.000 toneladas de crudo).
La
carga del Prestige no era griega. Era de Crown Resources, una de las
sociedades de Alfa Group, un holding propiedad de un oligarca ruso,
amigo de Vladimir Putin, Mikhail Maratovich Fridman, aka "Misha", aka
Mikhail "Grâznyj" ("Sucio", desconozco a que se puede deber ese apodo en
ese ambiente). Al lado de todo esto, las instituciones españolas
mostraron la diligencia de un convento de clarisas ante la invasión de
los normandos. La costa gallega tiene la mitad de los kilómetros del
total de la española y está frente a una de las autopistas marinas más
transitadas, pero no tenía un remolcador de salvamento del ministerio de
Fomento.
El que había en el norte tenía base en Gijón, donde de
vez en cuando auxiliaba a algún yate o a un pesquero, y en Finisterre
había uno subcontratado, con opción de hacer trabajos privados. En
efecto, en los primeros momentos, no hubo actividad casi tres horas
mientras se negociaba un rescate privado. En el gabinete de crisis no
tenían cartas marinas y disponían barreras con rotuladores de trazo
grueso sobre un mapa de carreteras preGPS como el que ustedes y yo
llevábamos en la guantera del coche (en un ejercicio de optimismo: solo
había ocho kilómetros de barreras). Como es sabido se escogió alejar el
barco, en contra de lo que establecía el protocolo de emergencia
aprobado hacía un año, por un dictamen de los expertos. Dictamen
obtenido en dos llamadas telefónicas de diez minutos de duración en
conjunto.
Curiosamente, después de ese despliegue de eficacia,
todos ascendieron. Bueno, menos Paco Álvarez Cascos (al que se le
atribuye la frase mítica "que lo lleven al quinto pino", que otros
historiadores citan como "Ese barco, que se vaya a tomar por culo") y
Jaume Matas, por sus respectivas malas cabezas. El resto, todos. El
delegado del Gobierno, Arsenio Fernández de Mesa, que tan gallardamente
ponía rostro a decisiones como "que lo alejen a 120 millas y después no
es problema nuestro", es ahora Director General de la Guardia Civil.
El
entonces ministro de Agricultura y Pesca, Miguel Arias Cañete, que ocho
horas después de que el chapapote asaltara Muxía y cientos de
kilómetros de costa declaraba que "la rápida actuación de las
autoridades ha evitado una marea negra" (nota: entonces ya había
móviles), es ahora Ministro de Agricultura y Pesca. El vicepresidente al
que el presidente Aznar mandó a Galicia para dar la cara y consagrarse
con aquello de los "hilillos de plastilina" es ahora el presidente
Mariano Rajoy. Incluso una de aquellas chicas de Urdaci que aterrizaron
entre tanta negrura, Letizia Ortiz, es ahora princesa. Como decía otro
griego -que no era armador- Aristófanes, la virtud sale a la luz en las
adversidades.
12 nov 2013
Na Conferencia política do PSOE deste fin de semana reivindicouse un Estado e unha escola laicos
Manuel Menor Currás
Entre os debates e conclusións que afloraron na Conferencia política do
PSOE , a laicidade do Estado adquiriu un papel relevante. Tamén a da
Escola, para o que din que denunciarán os Acordos de 1979 co Vaticano
cando gobernen.
A gran preocupación era recuperar o diálogo coa xente, é dicir, conectar cos catro millóns de votantes perdidos nas últimas eleccións. Supuestamente, as cuestións centrais a tratar debían ser as que importaban aos cidadáns, nun momento en que a crise afastou a demasiada xente do traballo, das prestaciones sociais e, sobre todo, da política. O novo deseño gráfico do logo de partido e unha amable música de fondo querían expresar un ambiente de cambio e de proximidade. Un fondo en que sobrevoaron preocupacións diversas duns e outros delegados, as distintas posicións ante cuestións claves e, así mesmo, a discreción respecto de liderados.
A opción pola laicidade -a súa reiterada mención cando os grandes problemas de que falar eran outros- é rechamante nun marco pretendidammente referencial, obsesionado por recuperar a proximidade a canto se vive na rúa e o favor de posibles votantes. De feito, foi unha das cuestións monográficas que se trataron nun dos diálogos do sábado e das que máis ovacións suscitaron no acto final desta Conferencia. Compartiu interese con asuntos tan potentes como a globalización, o modelo de partido, o Estado de benestar, a economía e o emprego, o medio ambiente ou a reforma local. E, ademais, á hora das conclusións das distintas comisións de traballo, a referencia á laicidade repetiuse varias veces. En definitiva, de xeito indirecto ou directo, reivindicouse a laicidade en diversos ámbitos, empezando pola propia Constitución, cuxo artigo 16 habería que modificar, para reconducir a relixión ao ámbito da vida privada e da liberdade de conciencia, revisar canta lexislación puidese atentar discriminatoriamente contra os dereitos de homes e mulleres, os asuntos de índole tributaria afectados por exenciones acordadas co Vaticano e, tamén, canto teña que ver coa presenza actual da relixión na escola.
Os valores de laicidade e igualdade -considerados centrais no renovado socialismo- esixiría revisar igualmente o artigo 27.3 da Constitución -que debería ser modificado ou, polo menos reinterpretado- no caso de que pasasen a concretarse nun programa político as propostas desta Comisión política e que, a continuación, o PSOE chegase a ter responsabilidades de Goberno. Nese momento preciso -ademais de ver como podería empezar a visibilizarse a igualdade de todas as confesións nas súas relacións co Estado e como este solemnizaba os seus actos públicos sen a presenza ostensible do ritual dunha relixión preferente-, empezaría a verse, no que incumbe ao sistema educativo español, poderá valorarse a eficiencia práctica que vaia a ter o que nesta Conferencia política se estimou congruente o denunciar os Acordos de 1979, vixentes actualmente e que, de aprobarse a LOMCE, haberán ter maior presenza aínda nos anos de educación obrigatoria dos nosos nenos e adolescentes.
Os delegados e os participantes máis directos nesta Conferencia han ter coidado en falar do sentido inclusivo que había que dar ao concepto de laicidade cando falaron de que ningunha relixión debía estar no currículum nin no horario escolar. A sociedade está indo cara a unha secularización crecente e o asunto relixioso non sería algo inocuo ou un asunto separadamente de tradición histórica. Si, cada vez somos máis diversos e ao mesmo tempo habemos de ser iguais, haberemos de buscar que o espazo e o tempo públicos -os da escola en particular- non se convertan en ou en que boa parte das cartas estean marcadas previamente, senón que sexa a convivencia e dereito á igualdade de todos a pauta dominante. Por iso, insistiron tamén en que á denuncia dos Acordos que asinara en 1979 Marcelino Oreja debía acompañar unha dobre actuación lexislativa. Por unha banda, unha nova lei de liberdade de conciencia -máis que de liberdade relixiosa- e, por outro, a sinatura dunha renegociación, desde cero, de acordos de cooperación coas distintas confesións relixiosas, incluída a xerarquía católica española.
Antes das votacións finais, non faltaron reproches ao pasado, particularmente no referente ao afastamento respecto das orixes do partido. Os delegados viron na laicidade un modo, imprescindible neste momento, de acentuar as coloraciones do vermello, verde e morado que parecen ter tintado esta Conferencia. Tampouco houbo unanimidade en canto á oportunidade e amplitud que esta laicidad debese comportar na práctica. Entre os máis discordantes pesaba, e non pouco, unha historia ambigua nos anos de goberno socialista -con desavenencias notorias difíciles de maquillar- que agora preferirían prolongar invocando valores compartidos entre cristianismo e socialismo, pero, sobre todo, presuntas enquisas desfavorables para o voto socialista se se reivindiase en serio unha laicidade constitucional. No aire quedaron, ademais, moitas concrecións ata no ámbito da educación, o máis claramente recoñecido. Por exemplo se, no entanto, a relixión debía ser obxecto dunha asignatura específica: os que coñecían de oídas a vida interna dos centros educativos da ESO propoñían que houbese unha historia ou filosofía das relixións. Tamén neste sentido foi moi esclarecedora a intervención de Aurora Ruiz -do Colectivo Luzuriaga-, indicándolles que analizasen mellor o currículum educativo xa existente no ensino non universitario, en particular, o de Ciencias sociais: arte, historia, compoñentes antropológicos e sociolóxicos-, ou o de Filosofía. Sería redundante para un sistema xa de seu recargado.
A decisión de celebrar esta Conferencia tomouse no 38º Congreso de Sevilla (3-5 febreiro, 2012), nun momento de debacle electoral. Agora, cando a modernización do país vai cara atrás, o PSOE quere reactualizar o seu proxecto político. Se mírase a historia de Francia en canto a laicidade, a "valentía" dos socialistas españois optando por que este campo semántico impregne as prácticas sociais e políticas non parece moi grande: levamos máis de cen anos de atraso, o que non impediu que, fai ben poucos días, os franceses reafirmen o seu Charte da Laicité a L'Ecole. Só fai falta que os votantes -incluídos os crentes socialistas- entendan o sentido positivo e integrador que ten para a igualdade democrática -particularmente na escola- esta iniciativa de futuro. No caso de que de novo o PSOE toque poder, tamén será preciso que non lles falle aos que poñan as súas expectativas nesta Conferencia transicional que acaba de concluír.
A gran preocupación era recuperar o diálogo coa xente, é dicir, conectar cos catro millóns de votantes perdidos nas últimas eleccións. Supuestamente, as cuestións centrais a tratar debían ser as que importaban aos cidadáns, nun momento en que a crise afastou a demasiada xente do traballo, das prestaciones sociais e, sobre todo, da política. O novo deseño gráfico do logo de partido e unha amable música de fondo querían expresar un ambiente de cambio e de proximidade. Un fondo en que sobrevoaron preocupacións diversas duns e outros delegados, as distintas posicións ante cuestións claves e, así mesmo, a discreción respecto de liderados.
A opción pola laicidade -a súa reiterada mención cando os grandes problemas de que falar eran outros- é rechamante nun marco pretendidammente referencial, obsesionado por recuperar a proximidade a canto se vive na rúa e o favor de posibles votantes. De feito, foi unha das cuestións monográficas que se trataron nun dos diálogos do sábado e das que máis ovacións suscitaron no acto final desta Conferencia. Compartiu interese con asuntos tan potentes como a globalización, o modelo de partido, o Estado de benestar, a economía e o emprego, o medio ambiente ou a reforma local. E, ademais, á hora das conclusións das distintas comisións de traballo, a referencia á laicidade repetiuse varias veces. En definitiva, de xeito indirecto ou directo, reivindicouse a laicidade en diversos ámbitos, empezando pola propia Constitución, cuxo artigo 16 habería que modificar, para reconducir a relixión ao ámbito da vida privada e da liberdade de conciencia, revisar canta lexislación puidese atentar discriminatoriamente contra os dereitos de homes e mulleres, os asuntos de índole tributaria afectados por exenciones acordadas co Vaticano e, tamén, canto teña que ver coa presenza actual da relixión na escola.
Os valores de laicidade e igualdade -considerados centrais no renovado socialismo- esixiría revisar igualmente o artigo 27.3 da Constitución -que debería ser modificado ou, polo menos reinterpretado- no caso de que pasasen a concretarse nun programa político as propostas desta Comisión política e que, a continuación, o PSOE chegase a ter responsabilidades de Goberno. Nese momento preciso -ademais de ver como podería empezar a visibilizarse a igualdade de todas as confesións nas súas relacións co Estado e como este solemnizaba os seus actos públicos sen a presenza ostensible do ritual dunha relixión preferente-, empezaría a verse, no que incumbe ao sistema educativo español, poderá valorarse a eficiencia práctica que vaia a ter o que nesta Conferencia política se estimou congruente o denunciar os Acordos de 1979, vixentes actualmente e que, de aprobarse a LOMCE, haberán ter maior presenza aínda nos anos de educación obrigatoria dos nosos nenos e adolescentes.
Os delegados e os participantes máis directos nesta Conferencia han ter coidado en falar do sentido inclusivo que había que dar ao concepto de laicidade cando falaron de que ningunha relixión debía estar no currículum nin no horario escolar. A sociedade está indo cara a unha secularización crecente e o asunto relixioso non sería algo inocuo ou un asunto separadamente de tradición histórica. Si, cada vez somos máis diversos e ao mesmo tempo habemos de ser iguais, haberemos de buscar que o espazo e o tempo públicos -os da escola en particular- non se convertan en ou en que boa parte das cartas estean marcadas previamente, senón que sexa a convivencia e dereito á igualdade de todos a pauta dominante. Por iso, insistiron tamén en que á denuncia dos Acordos que asinara en 1979 Marcelino Oreja debía acompañar unha dobre actuación lexislativa. Por unha banda, unha nova lei de liberdade de conciencia -máis que de liberdade relixiosa- e, por outro, a sinatura dunha renegociación, desde cero, de acordos de cooperación coas distintas confesións relixiosas, incluída a xerarquía católica española.
Antes das votacións finais, non faltaron reproches ao pasado, particularmente no referente ao afastamento respecto das orixes do partido. Os delegados viron na laicidade un modo, imprescindible neste momento, de acentuar as coloraciones do vermello, verde e morado que parecen ter tintado esta Conferencia. Tampouco houbo unanimidade en canto á oportunidade e amplitud que esta laicidad debese comportar na práctica. Entre os máis discordantes pesaba, e non pouco, unha historia ambigua nos anos de goberno socialista -con desavenencias notorias difíciles de maquillar- que agora preferirían prolongar invocando valores compartidos entre cristianismo e socialismo, pero, sobre todo, presuntas enquisas desfavorables para o voto socialista se se reivindiase en serio unha laicidade constitucional. No aire quedaron, ademais, moitas concrecións ata no ámbito da educación, o máis claramente recoñecido. Por exemplo se, no entanto, a relixión debía ser obxecto dunha asignatura específica: os que coñecían de oídas a vida interna dos centros educativos da ESO propoñían que houbese unha historia ou filosofía das relixións. Tamén neste sentido foi moi esclarecedora a intervención de Aurora Ruiz -do Colectivo Luzuriaga-, indicándolles que analizasen mellor o currículum educativo xa existente no ensino non universitario, en particular, o de Ciencias sociais: arte, historia, compoñentes antropológicos e sociolóxicos-, ou o de Filosofía. Sería redundante para un sistema xa de seu recargado.
A decisión de celebrar esta Conferencia tomouse no 38º Congreso de Sevilla (3-5 febreiro, 2012), nun momento de debacle electoral. Agora, cando a modernización do país vai cara atrás, o PSOE quere reactualizar o seu proxecto político. Se mírase a historia de Francia en canto a laicidade, a "valentía" dos socialistas españois optando por que este campo semántico impregne as prácticas sociais e políticas non parece moi grande: levamos máis de cen anos de atraso, o que non impediu que, fai ben poucos días, os franceses reafirmen o seu Charte da Laicité a L'Ecole. Só fai falta que os votantes -incluídos os crentes socialistas- entendan o sentido positivo e integrador que ten para a igualdade democrática -particularmente na escola- esta iniciativa de futuro. No caso de que de novo o PSOE toque poder, tamén será preciso que non lles falle aos que poñan as súas expectativas nesta Conferencia transicional que acaba de concluír.
Madrid, 10/11/2013
6 nov 2013
Erasmus e outubro mostraron un Goberno distante dos seus propios votantes.
MANUEL MENOR CURRÁS
Notoriamente distintos entre si, os días 24, 27 e 29 de outubro evidenciaron tensións importantes, ata no PP. A causa, sobre todo, dun estilo de gobernar ensimesmado.
O do día 24-Ou non foi -segundo voces gobernamentais- unha folga contra a LOMCE, senón por outros asuntos particulares do profesorado. Contaron tan só o que na súa opinión contaba. De non haber outras testemuñas nin esas cuestións cara ás que desenfocar a atención, non existirían nin a folga nin as manifestacións daquel día.
Na rúa, de feito, non estaba esa “inmensa maioría silenciosa” que, segundo alarde o Goberno, o apoia. Era imposible que estivesen fisicamente todos os cidadáns e, ademais, non estaba case ningún dos que fai poucos anos clamaban na rúa por “a liberdade de educación” e por outras asuntos “esenciais”. Tampouco parece que estivese case ningunha persoa das que, aos tres días, semanifestaron ou “concentraron” contra a sentenza do Tribunal de Dereitos Humanos de Estrasburgo... ¡Aquelas de hai uns poucos anos si que eran manifestacións! -debeu recordar algún añorante. Unha delas fora vista polo propio Rajoy, entón na oposición, como “o día máis bonito” da súa vida política, cousa que agora mesmo non puido dicir. Contradicións da razón de Estado.
Entre os manifestantes do 24-Ou ninguén viu, desde logo, ao Sr. WERT ou a alguén da Conferencia episcopal. A pesar dos signos que poida emitir o Papa Francisco, ninguén testemuñou ver as pancartas de beneméritas organizacións empeñadas en educar a xente “selecta”. Nin menos as dos líderes da omnipresente CEOE, tan interesados na adecuada e flexible adaptabilidade de todos aos seus tempos? Tampouco se nutriu do colectivo de profesores “responsables”, nin acudiu a ela, que se saiba, algún descoidado director/a de instituto, dixitalizado desde a súa comunidade autónoma para contabilizar a quen teñan arrestos para sucumbir a aquela convocatoria e apandar co mal de ollo consecuente. Non consta, así mesmo -iso si que o podería xurar calquera, sen falso testemuño-, que na contorna madrileña da Sra. Fígar, reuníronse aquela mañá os seus fieis para saír a deostar, maldicir ou recriminar aos lexisladores por algún controvertido artigo desta LOMCE que fose romper algún consenso social ou nos retrotraera a un pasado paleontolóxico.
Calquera que coñeza ben o mundo dos primates e as especies en perigo de extinción -como a Sra. Gomendio, avalada por case doce anos no Museo Nacional de Ciencias Naturais (1993-2003)-, sabe que todo o demais non é suficientemente selecto para mostrarlle atención. Talvez podería, iso si, ser outra vez obxecto literario de Swift, nunha modesta proposición, a causa do darwinismo existente “na nosa España”. Dito doutro xeito, que se ningunha das forzas vivas, nin os seus adláteres, estivo aquel día 24 na rúa, é difícil que quede sinalado ese día como nefasto fito contra a reforma educativa que está en marcha: a parte da cidadanía protestona contra o que lexislan, tráelles á expectativa. Con todo, o sucedido o 27 de outubro, na Praza de Colón e rúas madrileñas adxacentes, esixiulles unha atenta caución ante o latente estado de floración das manifestacións fetén que poden desbordarlos. foi incómodo recoñecer -con tanta xente amiga mandando- que Fukuyama non tiña razón: as contradicións continúan facendo que a historia prosiga.
A cantidade de persoas que se manifestaron ou se ausentaron das aulas o día 24, segundo a portavoz oficial do MEC andaba por algo máis do 20%. Non é o mesmo que dicir 200.000 persoas -como dixeron xuntáronse en Colón tres días despois. O asombroso de usar a conveniencia os datos é que impresionan de modo distinto. As proporcións de participantes que manexaron os sindicatos e outras organizacións -incluídos CSIF e ANPE-, debeu facer pensar a máis dun en como se podían aclarar entre si tantas siglas diferentes. Ou tamén, que sorte tiñan eles en seguir unha voz firme e única, fácil de asimilar á dun Deus único e verdadeiro. Pero, doutra banda, e a pesar de tanta heteroxeneidade manifesta, como era posible que todos -pais e nenos incluídos- saísen a clamar contra o que a Sra. Gomendio explicara inalterable e reitera aínda WERT: que toda aquela mobilización tan só era polos cortes de mangas aos profesores e nada máis?
Se na contorna da Secretaria de Estado cresen que os profesores do ensino público tiñan tanta e tan variada aceptación cidadá, seguro que xa os tratarían doutro xeito estes dous anos pasados. A eles e aos seus alumnos. Ata aceptarían de bo grado ese 83% de seguimento -maior aínda na universidade- que, segundo os sindicatos, tivo esa folga do 24. Esa mesma elite gobernante, entretida en nadar e gardar a roupa, non contaba, desde logo, con ser insultada polos seus propios amigos. Ata que a sentenza do TEDH deixou patente, en Colón, que a presunta voz única da dereita é ficción en moitos asuntos relevantes e que non é fácil contentar a súa pluralidade. Especialmente, aos maximalistas de que tamén se nutre a solitaria maioría parlamentaria que sustenta a este Goberno.
É dicir, que do 24 ao 27 de outubro, con só tres días de distancia, dúas manifestacións moi distintas coincidiron, con todo, en mostrar unha crecente variación dos afectos cidadáns capaz de desbordar o ensimismamiento gobernamental, tanto máis inaceptable canto máis cambia de discurso a conveniencia.
E o 29 de outubro? É data memorable por reincidir no mesmo. O BOE publicou a Orde MCD/1997/2013, que asinara WERT o día 24, en que cambiaba, a posteriori -comezado xa o curso-, as regras da achega complementaria do Estado aos estudantes favorecidos con bolsas Erasmus no estranxeiro. A decisión, retroactiva, non deixaba de ser un recorte máis ao ensino público, debido a un suposto reparto social máis xusto. Ata en Novas xeracións (PP) desmarcáronse de tal ordenancismo improcedente: (http://www.elboletin.com/nacional/86995/wert-consejo-ue-tijeretazo-becas-erasmu.html). Na tarde do cinco de novembro, a cúpula do PP obrigou a Wert a rectificar o seu xesto excesivo. Pero o ministro máis amentado desta lexislatura non fai senón seguir unha folla de ruta prefixada. A piques de pechar o capítulo LOMCE, non é improbable que lle paguen con algunha prebenda menos visible o seu denodado sacrificio en ir sementando desafección cara a todos.
TEMAS: 24-Ou, Folga do Ensino, 27-Ou, TEDH, sindicalismo, dereitas, Wert, Gomendio, Fígar, Bolsas Erasmus, Novas Xeracións.
"Wertdugos" da educación
Hai unhas horas o recorte do Erasmus era
ineludible porque non había fondos. Así o dixo Wert. Cando pais,
profesores, alumnos, universidades, partidos, comunidades, Europa e
colegas populares uníronse para denunciar a afronta, o ministro atopou o
diñeiro que lle faltaba para poder seguir coas bolsas. É a teoría que
algúns mantemos. Que os ataques á educación non se sustentan nun
problema de recortes ou austeridade. Porque facemos pagar os comedores
escolares aos parados e gastámonos o que non temos en partidos,
sindicatos, televisións, organizacións empresariais, esmorgas e pensións
vitalicias. Esta non é unha cuestión de aforro, por moito que queiran
convencernos. As permanentes acometidas e agresións á educación por
parte deste Goberno teñen que responder a outro problema. Porque aínda
aceptando que a economía vai como vai, non é necesario atacalo todo e
esnaquizalo todo. Wert e Mariano van pasar á historia como os wertdugos da educación en España. Os que a levaron ao wertedero a unha velocidade wertiginosa.
O malo é que a decenas de miles de españois, os mesmos que lles pagan
as vacacións, están a esnaquizarlles o futuro. Wert sabe por que fai o
que fai. Leu a Confucio. E xa alá polo 500 a. de C. Confucio dicía que
«onde hai educación, non hai distinción de clases». Esa é a explicación.
Erasmus, "ministrus", "borricus".
¿Canta xente está disposta a ser ministro nun
país que, como o noso, ten preto de cincuenta millóns de habitantes?
Moita, a non dubidalo. Xa que logo, reduzamos o universo. ¿Canta xente
podería desempeñar dignamente unha responsabilidade ministerial, incluso
nunha situación tan mala como a que España pasa hoxe? Non teño dúbida
de que varias ducias de miles, cando menos.
Pois ben, sendo iso así, ¿que pecado teremos
cometido os sufridos españolitos para que nos toque en (mala) sorte un
ministro como Wert, no que se xuntan, en doses difíciles de axuntar
nunha única persoa, soberbia, torpeza e imprudencia?
A última decisión, xa rectificada, do ministro de
Educación, que, polo que se ve, debeu ser educado polos seus peores
inimigos, era sinxelamente inenarrable: anular unha parte da bolsa dos
alumnos Erasmus, unha vez que as axudas foran concedidas e cando xa
eses alumnos levaban máis de dous meses fóra de España cursando os seus
estudos. ¿ Pódese ser máis torpe? ¿E máis imprudente? ¿ Pódese ser máis
soberbio ao decidir sen pedir consello a ninguén? Non o creo.
Non, non o creo, pois hai unha regra de ouro que,
como a de tres, resulta básica para manexarse na vida sen facer o que
os elefantes nas cacharrerías: desfeitas formidables: a consistente en
non cambiar as normas de xogo unha vez que a partida comezou.
Os alumnos Erasmus que agora estudan no
estranxeiro marcháronse contando coa pequeñísima axuda que se lles
concede para facer fronte a uns gastos que na súa inmensa maioría
sufragan as familias ou os propios estudantes traballando, cousa posible
fóra de España, aínda que aquí inimaxinable.
Como non quero facer demagoxia, o que con Wert é
unha tentación difícil de resistir, non negarei que a contía das axudas é
tan pouco relevante que a súa redución dificilmente tivese obrigado a
abandonar o programa Erasmus a moitos estudantes. Nin negarei que é máis
xusto facer depender a concesión das axudas da situación económica das
familias dos solicitantes que concedelas a todos indiscriminadamente. De
feito, se se concedesen menos bolsas Erasmus, é posible que estivesen
mellor dotadas, o que talvez permitiría ir ao estranxeiro a alumnos a
quen as súas familias non poden axudalos.
Pero, tras a decisión de Wert e a súa posterior
rectificación, forzada sabe Deus por quen, o que está en cuestión non é
xa cal resulta o mellor sistema para distribuír medios escasos entre
persoas con capacidades económicas distintas, senón outra do todo
diferente: se pode seguir sendo ministro por máis tempo alguén tan
frívolo e tan irresponsable como para anular axudas económicas con
carácter retroactivo. E, porque non o creo, a miña petición é moi
sinxela: «¡Dimisión do ministro de Educación!». Coréena comigo.
4 nov 2013
LOMCE ou LEI WERT?
MANUEL MENOR CURRÁS
A LOMCE apenas
tropezou no Senado, sen convencer á comunidade escolar. A tamén
chamada “Lei WERT” afianza o seu camiño cara ao BOE con dubidosa
expectativa: só os seus promotores cren que vaia a “mellorar” o
sistema educativo español.
O trámite lexislativo desta lei non puido borrar a mimetización rápida de que ía precedida. Chamada “lei WERT” adianta percepcións diversas que condicionan a súa lectura. Non é a primeira vez que isto sucede: no campo educativo, é moi significativo que a primeira lei española relevante sexa coñecida polo nome do seu promotor. E non é que o Sr. Moyano fose persoa experimentada nestas lides. O seu era máis ben Fomento, con todo o que esta palabra significaba en 1857: a educación non pasaba de ser unha secretaría máis daquel variado Departamento. Que houbese un específico para cuestións de “Instrución” aínda habería de esperar case medio século. Máis tardarían aínda os mestres daquelas poucas escolas primeiras en ver garantido un salario estatal mínimo e, respecto ao obxectivo da alfabetización básica dos españois, aínda parece que esteamos niso, ou iso se quere dar a entender a miúdo. Vista así, só é desexable que esta transnominación última entre WERT e a súa lei non sexa un presaxio do que foi a primeira.
Esta “Lei WERT” non veu a denominarse así antes da súa sanción última por casualidade. Desde que se anunciou, sempre pareceu proxecto persoal seu. No Parlamento e nos medios, sempre foi WERT o seu gran facedor estratéxico, cada día un pouco máis recrecido. Non é difícil saber -nin ler- en que correntes sociais e económicas bebe esta inminente lei próxima, pero é singular que se saiba pouco de quen a cociñaron. Sospéitase de persoas con currículo pero con pouca biografía comprometida cun recoñecido acerbo de saberes neste terreo e máis ben pouco interesada en que a sustancia dunha educación de calidade para todos exceda o ritual propagandista. Algo máis corporativo que personalizado -empeñado en maximizar a conxuntura-, colateral á complexa comunidade educativa existente, convenceuno para que propoña a unha solitaria maioría parlamentaria a defensa da LOMCE. Debe tratarse dun segredo de partido; non de que teña que ver co que, segundo o saber científico contrastado, debese primar nun obxectivo de Estado desta envergadura. Por outra banda, se se ten en conta que o “corpus” lexislativo xerado no campo educativo desde aquela “Lei Moyano”, xa excede a centena de leis principais, todo apunta a que ansían consolidar a máis arraigada tradición -dun ministro/unha lei ex novo-, só produtiva para a historiografía ocupada en desvelar as parsimonias de tanta “mellora”.
Sería inxusto, de todos os xeitos, que esta Lei pasase á posteridade co nome exclusivo do Sr. WERT. A súa segunda no Ministerio saíu varias veces a consolidar, con modais e estilo similares, que crecese esa metonimia. Debese, pois, incluírse a Gomendio na denominación, pola súa demostrada identificación con este proxecto. A impresión é que a LOMCE fose cousa de ambos. Desde a madrileña r/ de Alcalá 34/36, onde, por agora, fan e desfán, contáxianse a súa desenvoltura para maquillar ou sesgar datos, presentar informes “axeitados”, quitar e pór materias e itinerarios dun día para outro, e sorprenderse de que o seu “diálogo” cos implicados teña escaso eco. Son moi parecidas as súas conviccións, alleas ao decorrer dos asuntos educativos nun país democrático moderno, e á análise dos seus investigadores máis recoñecidos. Hábiles en manipular tópicos e medias verdades, os dous son intercambiables, tamén, no orgullo de asegurar que co seu isto mellorará moitísimo e en non razoar en que nin en os que vaian ser os beneficiarios de tanta “mellora” como sobrevirá, ou en quen quedarán fóra dela.
O esforzo coincidente desta parella -Wert/Gomendio ou Gomendio/Wert- en promover a nosa fe nas súas ideas, non disipa, con todo, serias dubitación se leron ben as distintos Informes PISA e PIACC que tanto invocan? A súa hermenéutica sobre a Convención da UNESCO en 1960 é a máis sensata? Cando falan da eficiencia da LOMCE respecto dos compromisos de EUROPA-2020, cóntannos unha película? Están sendo razoables no seu negacionismo cara a toda emenda non prefixada polo PP, ata o punto de que non sexa improbable que moitas nin se leron? Tras os 408 millóns en que cifran a memoria económica -cargando case o dobre ás Comunidades- esconden novos recortes en profesorado e en medios indispensables para atender a todos os estudantes? Por que a propia Comisión Europea, segundo informe do pasado 29-0, dúbida xa de que España poida “mellorar” o seu sistema educativo? A última emenda deste pasado 31-Ou, retardando un ano a aplicación da LOMCE, indica fe ou profunda dúbida? Tales interrogantes fan desconfiar de tanta promesa renovada estes días no Senado. Os desafíos de “mellora”expostos non casan ben con que, sen alcanzar a media de gasto europeo en educación, se estea rebaixando aceleradamente. Ninguén debe estrañarse, pois, de que gran parte da comunidade educativa desminta hoxe que, con esta Lei WERT, “mellorar” en educación vaia estar, por fin, ao alcance de todos os españois.
Madrid, 1/10/ 2013
O trámite lexislativo desta lei non puido borrar a mimetización rápida de que ía precedida. Chamada “lei WERT” adianta percepcións diversas que condicionan a súa lectura. Non é a primeira vez que isto sucede: no campo educativo, é moi significativo que a primeira lei española relevante sexa coñecida polo nome do seu promotor. E non é que o Sr. Moyano fose persoa experimentada nestas lides. O seu era máis ben Fomento, con todo o que esta palabra significaba en 1857: a educación non pasaba de ser unha secretaría máis daquel variado Departamento. Que houbese un específico para cuestións de “Instrución” aínda habería de esperar case medio século. Máis tardarían aínda os mestres daquelas poucas escolas primeiras en ver garantido un salario estatal mínimo e, respecto ao obxectivo da alfabetización básica dos españois, aínda parece que esteamos niso, ou iso se quere dar a entender a miúdo. Vista así, só é desexable que esta transnominación última entre WERT e a súa lei non sexa un presaxio do que foi a primeira.
Esta “Lei WERT” non veu a denominarse así antes da súa sanción última por casualidade. Desde que se anunciou, sempre pareceu proxecto persoal seu. No Parlamento e nos medios, sempre foi WERT o seu gran facedor estratéxico, cada día un pouco máis recrecido. Non é difícil saber -nin ler- en que correntes sociais e económicas bebe esta inminente lei próxima, pero é singular que se saiba pouco de quen a cociñaron. Sospéitase de persoas con currículo pero con pouca biografía comprometida cun recoñecido acerbo de saberes neste terreo e máis ben pouco interesada en que a sustancia dunha educación de calidade para todos exceda o ritual propagandista. Algo máis corporativo que personalizado -empeñado en maximizar a conxuntura-, colateral á complexa comunidade educativa existente, convenceuno para que propoña a unha solitaria maioría parlamentaria a defensa da LOMCE. Debe tratarse dun segredo de partido; non de que teña que ver co que, segundo o saber científico contrastado, debese primar nun obxectivo de Estado desta envergadura. Por outra banda, se se ten en conta que o “corpus” lexislativo xerado no campo educativo desde aquela “Lei Moyano”, xa excede a centena de leis principais, todo apunta a que ansían consolidar a máis arraigada tradición -dun ministro/unha lei ex novo-, só produtiva para a historiografía ocupada en desvelar as parsimonias de tanta “mellora”.
Sería inxusto, de todos os xeitos, que esta Lei pasase á posteridade co nome exclusivo do Sr. WERT. A súa segunda no Ministerio saíu varias veces a consolidar, con modais e estilo similares, que crecese esa metonimia. Debese, pois, incluírse a Gomendio na denominación, pola súa demostrada identificación con este proxecto. A impresión é que a LOMCE fose cousa de ambos. Desde a madrileña r/ de Alcalá 34/36, onde, por agora, fan e desfán, contáxianse a súa desenvoltura para maquillar ou sesgar datos, presentar informes “axeitados”, quitar e pór materias e itinerarios dun día para outro, e sorprenderse de que o seu “diálogo” cos implicados teña escaso eco. Son moi parecidas as súas conviccións, alleas ao decorrer dos asuntos educativos nun país democrático moderno, e á análise dos seus investigadores máis recoñecidos. Hábiles en manipular tópicos e medias verdades, os dous son intercambiables, tamén, no orgullo de asegurar que co seu isto mellorará moitísimo e en non razoar en que nin en os que vaian ser os beneficiarios de tanta “mellora” como sobrevirá, ou en quen quedarán fóra dela.
O esforzo coincidente desta parella -Wert/Gomendio ou Gomendio/Wert- en promover a nosa fe nas súas ideas, non disipa, con todo, serias dubitación se leron ben as distintos Informes PISA e PIACC que tanto invocan? A súa hermenéutica sobre a Convención da UNESCO en 1960 é a máis sensata? Cando falan da eficiencia da LOMCE respecto dos compromisos de EUROPA-2020, cóntannos unha película? Están sendo razoables no seu negacionismo cara a toda emenda non prefixada polo PP, ata o punto de que non sexa improbable que moitas nin se leron? Tras os 408 millóns en que cifran a memoria económica -cargando case o dobre ás Comunidades- esconden novos recortes en profesorado e en medios indispensables para atender a todos os estudantes? Por que a propia Comisión Europea, segundo informe do pasado 29-0, dúbida xa de que España poida “mellorar” o seu sistema educativo? A última emenda deste pasado 31-Ou, retardando un ano a aplicación da LOMCE, indica fe ou profunda dúbida? Tales interrogantes fan desconfiar de tanta promesa renovada estes días no Senado. Os desafíos de “mellora”expostos non casan ben con que, sen alcanzar a media de gasto europeo en educación, se estea rebaixando aceleradamente. Ninguén debe estrañarse, pois, de que gran parte da comunidade educativa desminta hoxe que, con esta Lei WERT, “mellorar” en educación vaia estar, por fin, ao alcance de todos os españois.
Madrid, 1/10/ 2013
1 nov 2013
FILOSOFÍA Y ESAS ZARANDAJAS
Víctor González
La Ley Wert, implacable en su avance como un ejército que rebasara
la Línea Maginot, va a eliminar las asignaturas de Ética y Filosofía de
la ESO. Sí señor. Bien hecho. Acabemos con esas zarandajas. Total, para
lo que sirven. Como decía un amigo mío y ustedes perdonen: ¡Ahí tus
huevos, capao! Mejor que los chavales estudien Etología de los Zombies,
que le será más útil para jugar a Resident Evil 2 en la PlayStation.
Si hemos de creer a la Wikipedia -ya saben que no es de fiar-, la filosofía es el 'amor por la sabiduría'; y la ética 'el estudio de la moral, el deber, la felicidad y el buen vivir'. Dos disciplinas inútiles hoy en día: el amor por la sabiduría ya no interesa a nadie, y el estudio del buen vivir solo se lo pueden permitir senadores y ministros.
Yo me cargaría también la música, la plástica, la lengua, la educación física, la historia de las religiones, las matemáticas, las ciencias sociales y de paso unas cuantas asignaturas más. Me quedaría solo con algunas de tercer curso como Iniciación a la Electricidad y a la Electrónica, Iniciación a la Mecánica Industrial e Iniciación a la Edificación y Obra Civil. Así los chicos, y chicas seamos paritarios (Pérez Reverte dixit), por lo menos sabrán instalar un enchufe, reparar la lavadora o levantar una Cidade da Cultura en el extrarradio de cualquier capital española que son las cosas que de verdad funcionan, como bien sabemos. Lo de reparar la lavadora uno mismo con una pieza que le hemos arramplado al coche también tiene su importancia, ya que es lo que vamos a estar haciendo todos dentro de poco. Nos dirigimos hacia la Cuba de Fidel viento en popa a toda vela. Escalpelo en ristre, el ministro se ha aplicado con eficiencia a los recortes como un forense con un indefenso cadáver. A Wert le gusta el cine -dice él- y seguro que ha visto muchos capítulos de CSI.
Según he leído, el año pasado en la Facultad de Bellas Artes de la Complutense pasaron todo el invierno sin calefacción. Eso es. Que sufran los artistas, que si no no crean. ¿No produjeron sus mejores obras los impresionistas desde la indigencia? ¿O Van Gogh con una oreja cortada? Pues que se incluya la autoamputación de algún miembro como asignatura optativa. Eso sí que mejoraría la calidad de la enseñanza de forma exponencial.
Lo de navegar hacia Cuba viento en popa a toda vela me recuerda un texto de Nicolás Guillén, un cubano que se dedicó a la inutilidad de escribir poesía, otra zarandaja. Dice así:
Si hemos de creer a la Wikipedia -ya saben que no es de fiar-, la filosofía es el 'amor por la sabiduría'; y la ética 'el estudio de la moral, el deber, la felicidad y el buen vivir'. Dos disciplinas inútiles hoy en día: el amor por la sabiduría ya no interesa a nadie, y el estudio del buen vivir solo se lo pueden permitir senadores y ministros.
Yo me cargaría también la música, la plástica, la lengua, la educación física, la historia de las religiones, las matemáticas, las ciencias sociales y de paso unas cuantas asignaturas más. Me quedaría solo con algunas de tercer curso como Iniciación a la Electricidad y a la Electrónica, Iniciación a la Mecánica Industrial e Iniciación a la Edificación y Obra Civil. Así los chicos, y chicas seamos paritarios (Pérez Reverte dixit), por lo menos sabrán instalar un enchufe, reparar la lavadora o levantar una Cidade da Cultura en el extrarradio de cualquier capital española que son las cosas que de verdad funcionan, como bien sabemos. Lo de reparar la lavadora uno mismo con una pieza que le hemos arramplado al coche también tiene su importancia, ya que es lo que vamos a estar haciendo todos dentro de poco. Nos dirigimos hacia la Cuba de Fidel viento en popa a toda vela. Escalpelo en ristre, el ministro se ha aplicado con eficiencia a los recortes como un forense con un indefenso cadáver. A Wert le gusta el cine -dice él- y seguro que ha visto muchos capítulos de CSI.
Según he leído, el año pasado en la Facultad de Bellas Artes de la Complutense pasaron todo el invierno sin calefacción. Eso es. Que sufran los artistas, que si no no crean. ¿No produjeron sus mejores obras los impresionistas desde la indigencia? ¿O Van Gogh con una oreja cortada? Pues que se incluya la autoamputación de algún miembro como asignatura optativa. Eso sí que mejoraría la calidad de la enseñanza de forma exponencial.
Lo de navegar hacia Cuba viento en popa a toda vela me recuerda un texto de Nicolás Guillén, un cubano que se dedicó a la inutilidad de escribir poesía, otra zarandaja. Dice así:
Con diez coñones por bonda
vianto en pipa a toda bula,
no carta el mer, sino viula
un búlaro bergantón:
Bajol pireta que lloman
por su bravara El Temodo,
en tido el mer conosodo
del ino al etro confón.
(Nota: Toda semejonza con Espronzuda es fortuota).
En "Salvados" gustaríalles entrevistar a Wert, para que explicase a súa xestión.
MANUEL MENOR
Díxoo hai uns días Jordi Évole, antes de reiniciar o popular programa de laSexta. O tan mentado ministro podería aproveitar para contar por que a súa Secretaria de Estado ninguneou a última folga educativa, ata facer dubidar da súa existencia. Ou para explicar as bondades da LOMCE.
En política, non só se ha ser bo, senón que, ademais, hai que parecelo, segundo contan que dixo César. Para o Barón d´Holbach -máis emparentado ideoloxicamente co perspicaz Maquiavelo-, o comportamento dos que se movían neste medio xa era bastante máis complexo no Antigo Réxime. Amigo de Ilustrados como Condorcet ou Diderot -e tamén Adam Smith ou David Hume-, desde o seu salón próximo ao Louvre tivo tempo para ver polo miúdo como, para desempeñar a súa función, “o cortesán é ás veces insolente e ás veces vil; ás veces da avaricia máis sórdida e a avidez máis insaciable e outras da máis extrema regalía, en ocasións audaz como poucos e outras da máis vergoñentasa covardía, ás veces da arrogancia máis impertinente e outras da cortesía máis estudada”, todo en prol do Monarca/Estado, a pesar de que chocase contra a racionalidade e a virtude dos súbditos e, polo tanto, contra o presumible menosprezo destes. Só o bo cortesán “conseguía reducir ao silencio esas voces inoportunas; só el era capaz dese nobre esforzo” incomprendido, como deixou escrito en El arte de trepar a la usanza de los cortesanos (1790).
Hoxe aínda todo se volveu un pouco máis intrincado. Fíxose aínda máis difícil exercer o politiqueo segundo o canon marcado por Holbach, pero non imposible. O pasado día 24, Wert deixou practicamente soa á súa segunda no Ministerio para que explicase que non estaba pasando na rúa e nas aulas. A el mesmo cústalle cada vez máis seguir defendendo que esta LOMCE é profundamente democrática; que na súa xestación mantívose un alto nivel de diálogo e apertura ao consenso social; que coa organización de centros que propugna -con poderes practicamente absolutos para os novos directores- vai mellorar sustantivamente o rendemento de ensinantes e ensinados; que contribúe a unha sociedade máis xusta e cohesionada; que, en diante, o sistema educativo español excluirá e segregará moito menos do que viña facendo; ou que, xa que logo, non é unha trampa dicir que con esta lei “mellorará” notablemente a educación e a cultura en España. Despois do 24-Ou, as súas palabras soan especialmente contraditorias co sentir cidadán. E aínda máis desde as adaptativas conveniencias e inconveniencias que se puideron ver e oír na manifestación da madrileña Praza de Colón, indicativa das distintas dereitas da dereita.
Nos tempos que corren, non se arrisca case nada por non aterse ao famoso apotegma de César. O testemuño de bondade dunha controvertida xestión depende da vox populi de proximidade. Contar con maiorías -a parlamentaria e “a silenciosa”-, indicativas de aceptación habitualmente acrítica é suficiente para presumir de bo facer. Polo menos, iso practica -entre outros- o grupo parlamentario que aínda arroupa ao Sr. Wert. E mellor aínda se se ten a favor -iso debeu pensar tamén o día 24-0 a Sra. Gomendio antes de gravar o seu vídeo e desinformar de canto estaba sucedendo mentres peroraba- unha gran parte da opinión publicada ou emitida. Para saber que é realmente así, basta ver 24H, de TVE -esta televisión pública que tanto dá que falar canto menos di-, para ver como case sempre manteñen, entre os opinadores convocados a facer a onda nese programa, un constante catro a un proclive ás teses, actividades e proxectos gobernamentais, proporcionalmente indicativo, por outra banda, do comportamento habitual que a prensa escrita e dixitalizada adoitan soster.
Cando de tal modo se expresan os medios existentes por terra, mar e aire desta España de hoxe, mellor non equivocarse: parece coherente non dar pábulo, no aberto programa de Jordi Évole, a que alguén poida deducir que este Goberno navega no despropósito, e máis nunha reforma como a educativa, de tanta transcendencia para as xeracións máis novas. Sendo a última, non se compadecería ben que viñese á última en canto a bondades sen conto e que o propio Wert non acertase a contalas debidamente. Ser alumno “excelente”preveuno fronte ás incontroladas emboscadas que lle puidese tender o xornalista catalán. A dúbida é, de todos os xeitos, como é que a José Manuel Lara lle interesa que volva emitirse agora Salvados, con máis medios mesmo que ata hai cinco meses. O tamén amo de Antena3 e La Razón -entre outros moitos medios- adiantara ante Wert o pasado 21 de agosto: “Quero que laSexta sexa unha televisión de centro-esquerda respectuosa coa dereita, pero aínda non o é. Estamos niso”.
-------------------
Temas: Políticas educativas, LOMCE, Reforma e Contrarreforma educativas, maiorías/minorías, Wert, Gomendio, Jordi Évole, “Salvados”, laSexta.
Madrid, 28/10/2013
Díxoo hai uns días Jordi Évole, antes de reiniciar o popular programa de laSexta. O tan mentado ministro podería aproveitar para contar por que a súa Secretaria de Estado ninguneou a última folga educativa, ata facer dubidar da súa existencia. Ou para explicar as bondades da LOMCE.
En política, non só se ha ser bo, senón que, ademais, hai que parecelo, segundo contan que dixo César. Para o Barón d´Holbach -máis emparentado ideoloxicamente co perspicaz Maquiavelo-, o comportamento dos que se movían neste medio xa era bastante máis complexo no Antigo Réxime. Amigo de Ilustrados como Condorcet ou Diderot -e tamén Adam Smith ou David Hume-, desde o seu salón próximo ao Louvre tivo tempo para ver polo miúdo como, para desempeñar a súa función, “o cortesán é ás veces insolente e ás veces vil; ás veces da avaricia máis sórdida e a avidez máis insaciable e outras da máis extrema regalía, en ocasións audaz como poucos e outras da máis vergoñentasa covardía, ás veces da arrogancia máis impertinente e outras da cortesía máis estudada”, todo en prol do Monarca/Estado, a pesar de que chocase contra a racionalidade e a virtude dos súbditos e, polo tanto, contra o presumible menosprezo destes. Só o bo cortesán “conseguía reducir ao silencio esas voces inoportunas; só el era capaz dese nobre esforzo” incomprendido, como deixou escrito en El arte de trepar a la usanza de los cortesanos (1790).
Hoxe aínda todo se volveu un pouco máis intrincado. Fíxose aínda máis difícil exercer o politiqueo segundo o canon marcado por Holbach, pero non imposible. O pasado día 24, Wert deixou practicamente soa á súa segunda no Ministerio para que explicase que non estaba pasando na rúa e nas aulas. A el mesmo cústalle cada vez máis seguir defendendo que esta LOMCE é profundamente democrática; que na súa xestación mantívose un alto nivel de diálogo e apertura ao consenso social; que coa organización de centros que propugna -con poderes practicamente absolutos para os novos directores- vai mellorar sustantivamente o rendemento de ensinantes e ensinados; que contribúe a unha sociedade máis xusta e cohesionada; que, en diante, o sistema educativo español excluirá e segregará moito menos do que viña facendo; ou que, xa que logo, non é unha trampa dicir que con esta lei “mellorará” notablemente a educación e a cultura en España. Despois do 24-Ou, as súas palabras soan especialmente contraditorias co sentir cidadán. E aínda máis desde as adaptativas conveniencias e inconveniencias que se puideron ver e oír na manifestación da madrileña Praza de Colón, indicativa das distintas dereitas da dereita.
Nos tempos que corren, non se arrisca case nada por non aterse ao famoso apotegma de César. O testemuño de bondade dunha controvertida xestión depende da vox populi de proximidade. Contar con maiorías -a parlamentaria e “a silenciosa”-, indicativas de aceptación habitualmente acrítica é suficiente para presumir de bo facer. Polo menos, iso practica -entre outros- o grupo parlamentario que aínda arroupa ao Sr. Wert. E mellor aínda se se ten a favor -iso debeu pensar tamén o día 24-0 a Sra. Gomendio antes de gravar o seu vídeo e desinformar de canto estaba sucedendo mentres peroraba- unha gran parte da opinión publicada ou emitida. Para saber que é realmente así, basta ver 24H, de TVE -esta televisión pública que tanto dá que falar canto menos di-, para ver como case sempre manteñen, entre os opinadores convocados a facer a onda nese programa, un constante catro a un proclive ás teses, actividades e proxectos gobernamentais, proporcionalmente indicativo, por outra banda, do comportamento habitual que a prensa escrita e dixitalizada adoitan soster.
Cando de tal modo se expresan os medios existentes por terra, mar e aire desta España de hoxe, mellor non equivocarse: parece coherente non dar pábulo, no aberto programa de Jordi Évole, a que alguén poida deducir que este Goberno navega no despropósito, e máis nunha reforma como a educativa, de tanta transcendencia para as xeracións máis novas. Sendo a última, non se compadecería ben que viñese á última en canto a bondades sen conto e que o propio Wert non acertase a contalas debidamente. Ser alumno “excelente”preveuno fronte ás incontroladas emboscadas que lle puidese tender o xornalista catalán. A dúbida é, de todos os xeitos, como é que a José Manuel Lara lle interesa que volva emitirse agora Salvados, con máis medios mesmo que ata hai cinco meses. O tamén amo de Antena3 e La Razón -entre outros moitos medios- adiantara ante Wert o pasado 21 de agosto: “Quero que laSexta sexa unha televisión de centro-esquerda respectuosa coa dereita, pero aínda non o é. Estamos niso”.
-------------------
Temas: Políticas educativas, LOMCE, Reforma e Contrarreforma educativas, maiorías/minorías, Wert, Gomendio, Jordi Évole, “Salvados”, laSexta.
Madrid, 28/10/2013
Suscribirse a:
Entradas (Atom)