O xardín de Wert e a educación clasista

Fernando Salgado

Publicado en La Voz de Galicia o 30.08.2016

Rajoy fíxolle un fabuloso agasallo de voda a José Ignacio Wert: unha embaixada e un pisiño en París -500 metros cadrados na Avenue de Foch- para a súa prácida lúa de mel. Margallo, encargado do mantemento de embaixadas, acaba de destinar 775.000 euros para coidar os xardíns da parella. Nada teño que obxectar a tales agasallos. Moito menos desde que o tándem Rajoy-Rivera redefiniu o concepto de corrupción: unha cousa -punible- é «meter a man na caixa» e outra -perdoable- a «mala praxe». Esta última, a feixes, é unha noción subxectiva: o que algún quisquilloso considera dispendio e «mala praxe», a outros nos parece un agasallo merecido. Depende do cristal con que se mira.

Wert tiña sobrados méritos para acceder ao exilio dourado. Foi un auténtico buldócer na demolición da educación pública. Subía taxas académicas e suprimía bolsas e profesores como un poseso. En só cinco meses do 2012 rebaixou o gasto educativo en 4.886 millóns de euros: recortou unha media de mil millóns por mes, como lle recordaba un deputado. Facíao «con sufrimento e pesar», así consta no Diario de sesións, e como «resposta excepcional a unhas circunstancias excepcionais». E, sobre todo, co fin supremo de domesticar o déficit público que Zapatero  desbocara.

Wert ostenta tamén un mérito que ata agora non lle foi recoñecido: o seu denodado empeño en privatizar a educación. Mentres que os recursos do sistema público diminuíron un 18,4 % durante o período de austeridade, as subvencións públicas aos centros concertados ou integramente privados mantivéronse ou aumentaron. Adelgazou o ensino público e engordou o ensino privado. España é xa, despois de Bélxica, o país europeo con menos alumnos en aulas públicas. En Europa, nove de cada dez escolares acoden a centros públicos; en España, só sete de cada dez. A Igrexa, patróns laicos e ultimamente algúns fondos de investimento xa controlan un terzo dos alumnos. A educación vólvese cada vez máis clasista e a igualdade de oportunidades, un conto chinés. Para mostra, un botón: o 72 % de todos os ministros da democracia estudaron en colexios privados ou subvencionados.

Pero Wert -fagámoslle xustiza- só era un mandado que cumpría ordes. Tal foi o seu esmero que, ademais de facerse merecedor das prebendas de París, sentou cátedra. Hoxe mesmo, Rajoy e o seu escudeiro Rivera avogarán no Parlamento por continuar o seu exemplo. Farano cando expliquen esta perla entresacada das súas 150 medidas capitais: «Continuaremos apoiando o sistema de concertos educativos en apoio da educación pública». Xa saben: a educación pública apóiase insuflando máis diñeiro -público, claro- aos centros privados. Nin Cervantes o diría mellor. Comprenden agora por que me encantaría que tamén Rajoy fose obsequiado cunha embaixada, un niniño de amor e un xardín rebosante de gardenias allende os Pireneos?

A normalidade despois do verán pode traer anormalidades só benéficas para uns poucos

Prosegue a linguaxe equívoca, só apta para a aparencia. Os “compromisos” de PP e Cidadáns, vistos desde Educación, só implican continuidade do executado estes anos por Wert.

Púidose oír nalgunhas crónicas estes días que, despois das vacacións vén “a normalidade”. Claro que se din moitas cousas que non adoitan ser verdade ou só a medias: as palabras son ambiguas con frecuencia. No ámbito occidental, e antes de que o chamado Estado de benestar empezase a ser desfondado, as vacacións -pagas- empezaran a constituír algo “normal” para a inmensa maioría dos cidadáns. Previo ao panorama sociopolítico europeo do plan Beveridge en 1942, “o normal”, con todo, fora que a inmensa maioría da poboación traballadora non tivese pautado ese tempo de lecer. Como tampouco tiña moitos outros dereitos que se adscribiron ao traballo a partir de finais do século XIX. É dicir, que esta anomalía das vacacións -como a maior parte das “normalidades” sociais constitutivas do Estado social e, posteriormente, dos estados democráticos con dimensión social, son algo histórico: nin sempre foron nin, en moitas partes do mundo, son aínda. Ademais, os avatares políticos e económicos, tan da man, deron en rebaixar estes dereitos “normalizados”, o que veu sucedendo sistematicamente desde 1989, incrementándose máis a partir de 2010 no noso país.

Normalidad e banalidade

Son poucas as ocasións en que non empreguemos o término “normalidade” de xeito interesado, case sempre para defender algunha posición que consideramos incontestable ou que, polo menos, non desexamos que nos contesten. Tamén adoita usarse a conveniencia da preguiza deontolóxica que adoita seguir a decisións administrativas condignas dun ambiente enrarecido. Así, unha persoa responsable nunha asociación de certo rango se autocomplacía recientemente dicindo que, na súa cidade, o ambiente cultural estaba mellorando afortunadamente porque xa era “normal” que máis xente lese e-books; aínda que as mellores librerías desaparecesen, existían aínda vinte e tres, un conxunto en que o prevalente -polos exemplos que citaba como “boas librerías”- eran quioscos de prensa ou papelerías que, nalgúns casos, vendían bestsellers; ao parecer, consideraba que ao bo lector lle abondaba comprar comprar libros en supermercados e quioscos. Similar é o contexto de “o normal” nestes días, en que se buscan aclamacións logo de pactos moi teatralizados e que a “normalidade” volva polos seus foros a donde adoitaba. Convén recordar que os nosos prohomes conservadores -e non só os deste momento- sempre consideraron os seus modos de ver e actuar como “os normais”. Algúns engaden que son os “naturais” e, ata, “como Deus manda”, construto moi próximo a aquel outro que lucía en moitos cintos militares totalitarios: “Deus connosco” ou ao que brilla no billete do dólar americano: “In God we trust”. É a posición argumental máis socorrida por todos os modos de poder que foron, especialmente os autoritarios e despóticos desde Exipto ata o presente, pasando por Roma, Luís XIV ou Fernando VII, “O Desexado”.


Os 150 compromisos da “normalidade”

Dentro da volubilidad acientífica que adoitamos confiar ao término “normalidade”, neste momento preténdese pasar como “normal” o pacto recentemente asinado entre o PP e Cidadáns, polo que se comprometen en 150 propostas para mellorar España. Con esta bagaxe, en que as imprecisións son maiores que as concreciones, pretende avirse o debate de investidura a que aspira Rajoy sen apenas mover nada do feito durante estes anos mentres, ao mesmo tempo, se trata de situar en “a anormalidade” aos discordantes cos que han ter tempo sobrado para emendar o estilo errado das súas actuacións. Nesta tesitura sitúan especialmente á actual dirección do PSOE que, coa súa simple abstención, podería facilitar a xogada da investidura. Todos entonan laudes ao líder todoterreo, pero ninguén aclara por que agora lle vale o que no mes de marzo non lle valía, nin tampouco por que non seguiron a senda dos acordos e o diálogo en tempos pasados. Nada “anormal” habería no que fixeron nos seus tempos alternantes de goberno, de arrogantes maiorías. Parece que o fixeron moi ben e habería que asentar os seus presuntos logros, xa que “España va bien” e non é cousa de volver a “a herdanza” de como estaba hai catro anos.

Esta película só a cren os moi adeptos. A macroeconomía e as grandes frases casan mal coa letra pequena -pero vital- dos recortes a que someteron todos os asuntos sociais, a precariedade de salarios e contratos e, entre outras menudencias, os gastos xerais do Estado, en que se pode ver quen está pagando a crise oportunista que deu pé a uns poucos para situarse en posición crecentemente asimétrica respecto ao resto. Se se quere algo máis próximo e urxente, aí está o uso e abuso que fixeron do Fondo de Reserva da Seguridade Social, tamén coñecido como “ o peto das pensións” dos españois. E, doutra banda, en asuntos educativos, é fácil traer ao recordo -a normalidade da memoria histórica tamén é isto- o pacto que non quixo asinar Esperanza Aguirre en 1997, cando era ministra de Educación; promoveuno a Fundación Encontro e pretendía chegar a unha Lei de Financiamento da LOXSE en cinco anos. Tampouco é imposible acordarse de que, tanto Mario Bedera en nome do PSOE e Sandra Moneo, do PP, lamentaron que, cando xa estaba moi avanzado o pacto educativo daetapa Gabilondo, fosen as expectativas electorais que auguraban a vitoria do PP as que acabaron frustrando aquel intento firme e case xa rematado. En nome dunha suposta “calidade”, de que tiñan a clave executiva, botaron pola borda anos de posibles acordos de melloras reais. Non lles importou.

O máis evidente destas medidas que serven agora de base para lavar a cara ás actitudes desenvolvidas polo PP e o seu líder no recente pasado é que tratan de manter o statu quo do reformado -ou diminuído- a fin de que nos resignemos, se é posible de xeito definitivo, con que “o normal” e inamovible é a traxectoria do que fixeron. Tratan de volver a situación social e política a “o natural” e “como Deus manda” e xa desempoan o que nos anos 70 do pasado século dicía un distinguido médico castelán ante as demandas dos traballadores daqueles anos incertos: “Pero a onde imos chegar, si ata os obreiros queren levar abrigo”. Esa a direccionalidade dos asinantes destes acordos que facilitarán as cousas a Rajoy nestes días vindeiros, dispostos a sentar como doutrina que os que non pensen como eles ou non lles faciliten a gobernanza son uns “anormais” obcecados. Noutro tempo, engadirían seguramente algúns cualificativos máis que explicitaran contudentemente os seus criterios de “normalidade”.

A “normalidade” educativa.

Todo iso pode verse no asinado sobre os asuntos educativos nas páxinas 27 e 28 do documento de referencia. Son once as propostas aprobadas -da 78 á 88- e tocan diversas cuestións dun amplo panorama con graves problemas. Pretenden ser transversais e, máis ben, quédanse na superficialidade, de modo que os asuntos concernidos quedan, en definitiva, tal como foron lexislados ou proxectados nestes anos. Últimos. Oxalá, de todos os xeitos, que a sorte lles fose favorable, pero con estes vimbios xenéricos e inconcretos difícil, se non imposible, será unha construción coherente e estable da educación que convén aos españois do común. O que non impedirá que se publicite amplamente -por terra, mar e aire- a bondade de tan feliz acordo, supostamente “histórico” por ser dos poucos que se lle coñecen ao PP neste terreo do simbólico.

Independentemente de que haberá que volver a estes acordos ao ritmo do que se adiviña, abonda observar dous puntos principais. O núm. 78, relativo a un “Pacto Nacional pola Educación”, dá por suposto que, mentres non se logre, só se conxelará o calendario de implementación da LOMCE en todos aqueles aspectos que non entrasen en vigor. Non reforma practicamente nada, pois á LOMCE quédalle pouco por completarse na súa aplicación; dá por válida en canto a currículum, selección de alumnos e diversificación e xestión dos centros, e enténdea como punto de arranque de conversacións futuras. Ademais, este ítem -xunto co 86- mete no mesmo saco a “igualdade de oportunidades” e o dereito a elixir o tipo de educación e o centro onde escolarizar aos fillos. As aclaracións van soamente na dirección xa coñecida de prexuízo ao ensino da maioría social, a escola pública: “continuaremos -di de xeito ambiguo, aínda que clara- apoiando o sistema de concertos educativos en apoio á educación pública e garantindo a igualdade de oportunidades” . Non menos interese ten o nº 83, que trata de que se aprobe un Estatuto do persoal Docente, que, segundo di,” ha de estar baseado no Libro Branco da Función Docente”. Tal como dixo, e coñecendo os antecedentes e situación crítica a que foi sometido este libro nos estertores do goberno de Wert en Alcalá 34 -e nos comezos do aparentemente provisional Gómez de Vigo, sempre en compañía do omnipresente Sr. Marina-, parece que quixesen consagrar como “normal” o que a LOMCE dá por establecido: un tipo de profesorado escolar -e indirectamente, tamén o universitario- que máis ben faga labores de estrito peonaxe máis que de profesionalidade competente. Canto máis obediente ás prescripcións e dictames que lle impoñan a través duns directores ou capataces cipayos, mellor. É dicir, que o núcleo do sistema, por moito MIR que se propoña, non pasa de aparente lavado de cara para seguir onde estaba ou, talvez, peor.

Os “normais” privilexios

Na historia da humanidade sempre foron “normais” algunhas cousas. Primo Levi, no seu alegato contra os campos de extermino nazis, tivo moi presente o engudellado das relacións internas que alí se establecían e como os que menos se fatigaban malgastaban celo para conservar a súa posición. Isto “di- éncheme de ira, aínda que xa saiba que está dentro da orde normal das cousas que os privilexiados opriman aos non privilexiados: é esta a lei humana que rexe toda a estrutura social do campo” (Se isto é un home, O Aleph, 1998, p. 46). Por iso, non hai vanidade maior que esforzarse en facer tragar aos demais os sistemas sociais, morais e políticos, elaborados por uns poucos selectos, unxidos de verdade e razón. Educativamente falando, non é aceptable, por moi confusos que esteamos todos.

TEMAS: Compromisos políticos. Pactos. Abstención. Investidura. Goberno. Xustiza. Democracia. Educación pública. LOMCE. Estatuto da Función Docente.

Madrid, 29/08/2016

Manuel Menor Currás

Máis de 230 días de Goberno provisional para unha inmersión na realidade

Os inicios de conversacións entre Cidadáns e PP deixan fóra as cuestións que máis afectan á cidadanía. Só tocan algunhas que farían máis contraditoria a Administración do Estado.


Avanza agosto impertérrito: excedemos cada día os 30 grados e xa pasan de 230 os que leva con Goberno provisional esta España en permanente transición. Polo menos en aparencia, non pasa senón o que en agosto adoita pasar: cansazo e modorra, entre incendio que crece e brasas que se apagan ata que volven ser activadas nalgunha paraxe máis ou menos próxima. Nesta provincia do sur galego, un responsable da prevención contaba fai catro días o éxito de que, de momento, só levasen ardidas 500 Hectáreas, mentres noutra lindante roldaban xa as 6.000 e era impredicible o final dun foco principal.

Asombro

Desde aquí, e neste agosto agobiante, é raro que á xente maior con que un se atopa -esta é zona con escolas infantís que se pechan-, se lle ocorra conversar sobre o novo Goberno ou Lexislatura entrante, coma se de algo urxente se tratase, fronte a unhas terceiras eleccións posibles: din non falar de política, aínda que si mentan de contino as súas pensións minguantes. Nada impide, con todo, os ecos, case sempre afastados, dalgunhas emisoras de radio nin o dos diarios dixitais da omnipresente Rede que, oídas ou lidos neste contexto, non poden por menos de percibirse con cansazo indubidable, moitas veces con sorna, bastantes con alarma e, algunhas, con curiosidade. Percíbese mellor os que baixan a voz como sinal de importancia ou de estar no segredo, aínda que o máis frecuente sexa a ignorancia, a miúdo non exenta de estupidez.

Desde este recuncho, é moito máis asombroso que teñan que pasar case dous terzos dun ano para que aínda sexa un misterio que tipo de Goberno se vaia a formar se logra formalizarse no que queda do verán. Non deixa de sorprender, ante todo, que a última gran noticia relacionada con tan grave cuestión consista nun conxunto de seis precondicións impostas por Cidadáns para unhas primeiras conversacións co PP. Os seus enunciados non poden ser máis lixeiramente xenéricos e, por outra banda, chama a atención que só toquen cuestións relativas a un funcionamento da Administración en aparencia menos transixente con corruptelas e corrupcións cuxos procedementos son vergonza flagrante para o Estado e que, de seguir existindo, dificultarán gravemente a aceptación do seu funcionamento.

Sorprende, de inmediato, que non haxa outras cuestións previas a discutir antes dun probable pacto. Talvez a Cidadáns lle soen ben, xa que logo, as políticas levadas a cabo polos seus máis que probables novos socios no Goberno central. Probablemente nacesen para facer máis dixerible o inmobilismo intransixente dos seus, agora, pretendentes. O cal, por outra banda, axúdanos a entender con máis claridade que importa realmente a estes dirixentes políticos nas escenas primeiras destes escarceos, supostamente anticipo doutras de máis miga

.
Nos seus cálculos inmediatos non entrou ningún dos problemas que máis anguriaron aos cidadáns, sobre todo aos máis castigados por unha crise que os está deixando non só máis débiles, senón máis desesperanzados con que da política lle poidan vir remedios aos seus problemas e aos dos seus fillos. Ningunha referencia hai aquí ao paro e desemprego, ningunha, xa que logo, ás reformas laborais que tanta precariedade laboral e salarial induciron. Ningunha, tampouco, ás outras leis causantes de inacabadas protestas nestes anos e, entre elas, ningunha alusión significativa á LOMCE ou os seus decretos, paralelos e concordantes en espírito e intencionalidade cunha acelerada “desmellora” do ensino público de todos nos diversos niveis.

Soberbias

É esta, por iso -e pese aos cantos de xúbilo que xa se empezaron a entoar en vésperas de nupcias pregobernamentais-, unha desas ocasións en que intentar ser cidadán honrado coas obrigas democráticas de igualdade fai sentirse non só ninguneado senón, ata, envilecido. Non existía aínda ese breve conxunto de cuestións de aparente transparencia e xa activaron a maquinaria que presionase á opinión pública a fin de que se puxese de perfil ante estas propostas lampedusianas do cambio inmóbil. Todos debiamos presionar a terceiros partidos para que amplificaran o evento, polo menos coa abstención: só falta que algún santón do pasado encabece unha manifestación pola rúa de rogativas propiciatorias.

Para todo cidadán haberá de ser bochornoso, xa que logo, disentir de canto sucedeu no transcurso destes catro longos anos de total maioría parlamentaria. Incuestionable ha de quedar que sexa contraria a canto non fose antollo proclive a ese selecto conservadurismo, tan propio para ampliar as múltiples asimetrías existentes. Porque esta xente exerce diversas soberbias na súa constancia por deixar aos demais ao carón: a de crerse elixidos non polos seus conciudadanos senón por unha especie de Providencia cega; a de interpretar que o Estado son eles e máis nada que eles, o que lles daría dominio exclusivo sobre canto se move; a de querer dar a volta á historia da rebelión do Terceiro Estado case a finais do XVIII; a de prolongar, en fin, prepotencias de sempre. Aí están, para confirmalo, os infinitos casos de corrupción explícita e implícita, por acción e deixación constante de responsabilidade cara ao público; as que veremos en xuízo e as que prescribirán máis pronto que tarde.

Neste momento, só añoran unha última soberbia, a de acaparar seguidores de Facebook ou Instagram, como moitos creadores de tendencia aos que consenten as firmas de moda. Por descerebrados e inconsistentes que sexan os videos que colgan constantemente en Rede, ninguén quere deixar de chegar aos seus preciados devotos. Seguro que aos firmantes destes pasos previos a un acordo de investidura lles encantaría ter de contino 20 ó 22 millóns de visitantes fieis: é o que lles falta ás súas ocorrencias que, así, serían xustificables de xeito máis absoluto. Pouca educación, e de baixo custo, requírese para que este soberbio obxectivo estea plenamente operativo.

Xestos e palabras

Pero tamén esta é boa ocasión para decatarnos mellor do mundo en que estamos inmersos e non deixarnos cegar.

Os xestos traslúcidos estes días contrastan claramente coas belas palabras que nos dicían en campaña electoral. Seguímolos vendo excesivamente a eles e as súas poltronas, mentres os problemas cívicos están podrecendo. E non parece que vaia a ter pronto remedio este contrasentido. Existe un misterioso pracer en repetir secuencias pasadas de claro desafecto ao sentir e vivir común, ou en que as palabras máis prezadasr da convivencia compartida deban ser terxiversadas e agostadas: así é a Historia de repetitiva. Aínda que existen os incendios de bombeiros pirómanos, sería un alivio, en todo caso, entrever que, coa chegada aos linderos de setembro e os seus quefaceres ordinarios, esta tendencia principal do mes de agosto actual sexa fugaz e que, ao fin, todo cambie de orientación como o vento.

Sen maior esperanza para o transcurso dos anos e lexislaturas que veñan, sería bo poder iniciar pronto o paladeo dese cambio de tendencia ou, se queren, o retorno a iso que algúns din acontecer nos tempos daqueloutra Transición,,,, se é que así foi.

Manuel Menor Currás

Ourense, 15 Agosto 2016

Nada teñen que ver os diálogos da Moncloa cos de Platón

Seguen primando os decretos, contrarios ás formas democráticas, que non favorecen nin a boa educación nin as posibilidades do bo goberno. O ideal segue sendo sostenella e non enmendalla. 

Volve oírse moito o do diálogo e, últimamente, ata o consenso volve ao circo mediático. Pero están que non cesan no seu amor patrio polo poder: ata Maíllomostra afán dialogante. E, indefectiblemente, veñen á memoria as veces que nestas dúas pasadas legislaturas malgastaron xordeira os que agora reclaman audiencia para as súas posibles propostas. Dispostos están, ata, a pactar 125puntos que acaban de atopar agora naquel acordo de Cidadáns e PSOE, non sabemos se xa fenecido do todo e que tanto denostaron. En como o dixeron estes días seguen con idéntica prepotencia que case sempre que houbo maiorías absolutas no Parlamento e vimos funcionar “o rodillo”. Cantas veces, nestes últimos anos, non pensamos que esta institución -o lugar da palabra e do oído abertos- carecía de sentido ante cuestións que pasaron por alí sen apenas o mero trámite cara ao BOE? En cantas ocasións a rúa tivo que servir de ágora ante decisións infumables? Que quedou por facer como non fose esperar a unhas eleccións para ver se cambiaba algo? Ha de confiarse agora en que, en nome de oito millóns, os mesmos que seguen ao mando -que non queren provisional- aprendan que lles convén aos outros dezaseis? En nome de que? 

O que aprendemos

En asuntos educativos, non esquecemos como aprenderon a “dialogar” na etapa ministerial de Esperanza Aguirre -que se negou ao pacto que lle tenderon desde a Fundación Encuentro en setembro de 1997- e, sobre todo, coa proposta de consenso na etapade Gabilondo. O tremendo é que seguen igual. Non se fían do Parlamento e acoden ao Real Decreto, esa fórmula lexislativa similar a cando as decisións non viñan da Moncloa senón do Pardo. Desde decembro do ano pasado non acoden a dar explicacións, porque -nunha interpretación constitucional laxa- alegan que non lles toca. E son reticentes ao procedemento que marca o art. 99 para a investidura porque temen, como mínimo, que lles reprochen xestos e actitudes nada dialogantes cos demais grupos parlamentarios. Pero, namentres, para que non os esquezamos non se privan de decretar. E as súas autonomías tamén concordan en decretos a contrafío de toda mesura dialogante: na semana pasada, comentabamos o dos directores de centro a dedo, como gran achega para atender os intereses de alumnos, profesores e pais. 

O que nos seguen ensinando

O decreto foi o peculiar instrumento normativo preferido por Wert para os seus inefables diálogos cos que pasasen polo seu Departamento a cumprir os rituais básicos que preceptúa a lexislación para determinados pasos lexislativos máis complexos, por exemplo, o proxecto de Estatuto da Función Pública Docente, que aínda o Sr. Marina trata de reanimar. O repaso das súas decisións fala duns modais en que o que contaba era o eu autoritario, displicente cos enfoques de forzas sociais que non fosen as que lle situaron ao mando da Educación española, as que, unha vez cumprido o obxectivo de mellora xeral planificada desde antes de que tomase as rendas, levárono ao retiro dourado de París. Fai un ano disto, como recorda Cintora. Para conmemoralo -e seguindo as ensinanza da LOMCE que o prohome do desplante nos deixou  como legado antes de arribar ao Sena con Gomendio, a representar vaia a saberse que-, aí están os recentes decretos á propósito das reválidas e selectividade que se aveciñan. A fórmulaque establecera en 1975 Martínez Esteruelas -o ministro que, en febreiro dese ano, xa demostrara o seu amor á expansión do coñecemento a 8.000 estudantes pechándonos a Universidade de Valladolid- esgótase neste setembro inmediato. Con semellante pedigree, agora lograron satisfacer á inmensa maioría de estudantes, sindicatos, asociacións e colectivos sociais, en nome de que así se mellora o ensino de todos. A proba é que, como teñen tanta fe nos seus modos de proceder e no que fan selectivamente, a decisión tomárona xusto no momento en que todo o mundo se vai de vacacións, como un golpe baixo de Rajoy e Méndez de Vigo para que sexan máis divertidas. 

Poderá dicirse que é un acto de “mala educación” como nos dicían antes á mínima-, pero se estas cousas si se fan, máis ben parecen unha mostra máis de ansiedade regresiva: froito dun mal controlado síndrome de eternidade en que o benestar cidadán fose unha desgraza vitanda. Dubidoso é que non vaiamos a outra máis sublime, pois xa non é estraño prever unhas terceiras eleccións ou, como moito, algún acordo in extremis onde todos -e especialmente Rajoy- deixen de xogar ao individualista MONOPOLY para salvarse de increpacións grosas inapelables. De momento, falar de diálogo ou xordeira equívocamente, para non mover ficha, acabarase pronto. De ser certa a conclusión da última entrevista monclovita, xa se pode ver o fin do diálogo entre Sánchez e Rajoy ata que C´s diga si ao PP?. 

E Platón

Para o tempo incerto deste agosto, que para moitos será de desencontros, é máis recomendable que nunca recordar o que, en 1966 -fai cincuenta anos-, escribía o mestre Lledó sobre Platón e os seus Diálogos: Non era o diálogo a única forma de expresar a historia ideal de Atenas, a vida intelectual dos seus habitantes? Que outro xeito había de manifestar comunitariamente o que pensaban e as cousas de que falaban? O diálogo era a forma adecuada da democracia, e o que un aristócrata como Platón ´dialogase` foi unha lección máis do seu maxisterio?. Estaremos a esa altura en setembro? ¡Bo verán!

Manuel Menor Currás

Madrid, 02/08/2016

TEMAS: Diálogo. Consenso. Pactos. Decretos. Constitución. Investidura. Goberno. Terceiras eleccións. Platón. Lledó.