NON AO PECHE DO IES PORTOVELLO: Fóra de xogo

22 dic 2022

Fóra de xogo

Unha crise de cultura democrática como a mostrada estes días, pode acelerar a deterioración da convivencia de modo imprevisible.

Non todo foron miserias no Mundial de Qatar. Entre as mellores estampas que deixou, está a impresionante capacidade do espectáculo do fútbol para unir colectividades e eludir as grandes dificultades da vida cotiá. A vitoria de Arxentina desencadeou o fervor unánime de máis de cinco millóns de persoas tentando tocar ou simplemente admirar a algún dos seus mitificados xogadores. Todos os caudais da alegría desbordáronse na gran manifestación, deixando á beira as angustias dun país lacerado por múltiples problemas internos.

Os árbitros

Todo o contrario sucedeu en España, por unha cuestión futboleira de fóra de xogo descarada, desleal coa convivencia colectiva. Antonte, ás 22,30hs., despois de dez horas de reunión, facíase público o fallo do Tribunal Constitucional relativo a unha lei que estaba en trámite no Parlamento -faltaba o paso polo Senado -sobre dunha regulación máis axustada ao necesario cambio dointegrantes do devandito Tribunal. Entre múltiples contravencións á Constitución e ao Regulamento que rexe a súa actuación, unha fracción que apenas excede a metade dos seus membros pronunciouse ata tres veces de modo favorable a bloquear o proceso en que estaba incurso o trámite lexislativo; non tiveron reparo en acceder ás cautelarísimas disposicións que solicitaba unha parte do Parlamento e, de paso, invadir e coartar as potestades do Poder Lexislativo.

Para redondear a xogada deste árbitro que viña impoñer a súa propia perspectiva interesada nun xogo en que estaban concernidos polo menos dous membros, o CGPJ –que tamén ten excedido amplamente o seu tempo de vixilancia- non só prolonga en máis de catro anos as súas actuacións fóra do tempo regulamentado, senón que non deu o pase aos candidatos para substituír a membros do TC que teñen caducado o seu. As Matemáticas dos votos necesarios, teoricamente asépticas na cor dos seus datos, tinguíanse do mesma cor ideolóxica dos seus colegas vindo resultar que en ambas as institucións, principais no funcionamento da suposta imparcialidade democrática, dominaba un modo de ver que non tiña reparo en poñer en xaque o funcionamento de todo o sistema. Como nun mal partido infestado de holligans berróns, as súas compulsións, ocultas tras a aparente frialdade técnica do cultismo xurídico, proclamaron que o importante era que gañasen os seus, aínda que fose rompéndolle a canela aos outros.

Desde o cumio do mundo xudicial seguíase proclamando a imparcialidade da xustiza. Os beneficiados por ambas as resolucións -o Señor Feijóo en primeiro plano e na súa compañía a Sra. Arrimadas e o non menos amigo Espinosa de los Monteros- falaban dun “triunfo da democracia” e do moito que beneficiaba a todos esta defensa de “a liberdade”. Non falaban da división profunda que xeraran coa súa iniciativa perante o TC, da desconfianza do mundo político que sementaran nin da colleita de votos ultras que ansiaban para que unha realidade tan cambiante, problemática e difícil fose rexida exclusivamente polos seus inamovibles criterios. Menos falaron dos testemuños que deixaron, ao longo de tres anos de alianzas e acordos para que a linguaxe en que se expresan, os insultos que lanzan e as ideas que expresan coincidían sempre en deslexitimar á coalición gobernante e, por tanto, en ver como adiantar unhas eleccións que ansían porque algunhas sondaxes sonlles propicias. A arte de ter sempre razón e, se non se ten, darlle a volta ás palabras máis prezadas, para que marquen o seu territorio coma se fose o mellor para todos, practicárono moi ben e é previsible que o sigan desempeñando; os seus especialistas están adestrados en dicir barbaridades para desviar a atención das que cometen a diario coas súas decisións. Teñen do seu lado a unha parte importante do aparello xudicial e contan, ademais, con gran profusión de medios e de entidades agachadas na escuridade destes desmáns desequilibradores, porque confían en que se reduzan ao mínimo os cambios profundos que necesita esta sociedade para estar ao día das súas urxencias.

A rebelión das masas?

Hai ámbitos específicos da vida colectiva, como a Sanidade ou a Educación, en que reflicten o mesmo, tan continuado que non é difícil trazar unha liña de inalteradas carencias desde bastante antes da CE78, coa particularidade de que os grandes beneficiados e os grandes prexudicados nestes territorios políticos son sempre os mesmos. As estatísticas son inmisericordes respecto diso. Basta comparar que dicían os Acordos da Moncloa en asuntos educativos e pódense ver non só as carencias máis evidentes que tiña o sistema escolar en 1977 e, de paso, o similares que son hoxe as que afectan a un terzo da poboación escolar. Este serio problema serio, que por si mesmo desacredita a fiabilidade desta democracia incompleta, é confirmado neste bloqueo do TC desde a cúspide do organigrama da suposta independencia da división de poderes.

Polo oído a representantes cualificados do Senado e do Congreso, imponse rebaixar a tensión e as palabras con que se din as cousas da vida política; non pode ser que de continuo se terxiversen coma se non pasase nada. Democracia e liberdade, xustiza e igualdade están a quedar atrapadas na zorrería de personaxes que tratan de polarizar os seus excesos verbais baixo un manto semántico manipulado e manipulador. Co campo de xogo enlamado e cos árbitros da partida alérxicos aos fóra de xogo, ou indicando que xogadas deben facer para seguir xogando, póñenllo moi difícil aos cidadáns que teñan outras maneiras de mirar e dicir. De continuar por esta senda, ademais de ser lastimoso seguir alardeando despois de 44 anos con que a Transición española foi modélica, evidenciarase que aínda non se resolveu o vello problema do primeiro terzo do século XX: o temor “ás masas”, pola súa capacidade para rebelarse e modificar “a cultura” dominante; como dicía Juan de Mairena séguese desprezando que “pode ser un gran beneficio para o home angustiado por unha cultura que non lle é dado asimilar: e un beneficio para o home sería, a final de contas, un beneficio para a cultura”.