Dentro da súa provisionalidade, o “Acordo” entre Cidadáns e PSOE axuda a entender por onde podería ir un “goberno de progreso” nos asuntos educativos.
Todo é provisional, pero polo menos dispoñemos das liñas rudimentarias do novo mapa político español. Non é pouco dispoñer da cartografía apropiada para saber onde se sitúa cada cal e cales sexan os seus para situarse á dereita ou esquerda. Desde hai moito era difícil categorizar posicionamientos, dada a fluidez de adscricións terminolóxicas, adscricións e camuflaxes existentes. Neste momento de finais de febreiro de 2016 -e mentres non se diga o contrario-.polo menos sabemos onde está o centro.
Os valores do Acordo de Progreso
O Acordo para un Goberno reformista e de progreso que onte asinaron Cidadáns e PSOE podería considerarse como o máximo de centralidade posible nunha conxuntura que as eleccións do pasado 20-D deixaron de obrigada negociación entre os principais actores políticos, os emerxentes e os que detentaban ata agora as claves da polaridade democrática. Fóra queda, na marxe dereita o PP de Rajoy -invocando ser os máis votados e esquecéndose de como xestionaron a súa última maioría absoluta- e na sección da esquerda parlamentaria, o amplo dominio de Podemos rendibilizando o descontento crecente da cidadanía descontenta de como foi tratada.
Ninguén
pode saber, aínda, o valor inmediato que poida ter este “acordo”
na próxima sesión de investidura para a Presidencia de Goberno e,
sobre todo, de que poida servir para un hipotética alianza na
Lexislatura entrante. As posibilidades do primeiro existen pero son
minguadas, e, en boa lóxica, similar cariz ten o segundo. Pese ao
cal, é digno de se ter en conta que se abriu unha brecha na case
monolítica secuencia de gobernos rexidos pola propensión ao
dogmático monólogo co seu grupo parlamentario, especialmente cando
as eleccións caeron ao lado máis conservador. Deste xeito, a
flexibilidade interna que ten a sociedade parece empezar a ter máis
reflexo nos que vaian gobernala.
Doutra banda, a pouco que se lea, este “acordo” permite ver como gran parte do lexislado nos case cinco anos últimos -desde aquel maio horribilis- só debería ter como mellor destino o quedar como referencia documental no BOE, para historiadores interesados en modos de gobernar impropios do sentido democrático aínda que cumpran os formalismos establecidos. É suficiente cos principais epígrafes para comprobar que se este “acordo” centrista chegase a bo porto- gran parte desa bagaxe leguleio trataría de ser revertido de inmediato. Se este “acordo” é a radiografía posicional do centro, e se lle engadisen por un casual as demandas principais da actual esquerda real aquí non representada, o PP debería tomar nota. Se el mesmo non xera un plan B capaz de emendarse a si mesmo en canto a conceptos e xeitos, a súa soidade está garantida. Nin terá opción de pacto para gobernar e unha probable reedición electoral tampouco lle garantirá a anhelada maioría para proseguir a súa solipsismo.
Doutra banda, a pouco que se lea, este “acordo” permite ver como gran parte do lexislado nos case cinco anos últimos -desde aquel maio horribilis- só debería ter como mellor destino o quedar como referencia documental no BOE, para historiadores interesados en modos de gobernar impropios do sentido democrático aínda que cumpran os formalismos establecidos. É suficiente cos principais epígrafes para comprobar que se este “acordo” centrista chegase a bo porto- gran parte desa bagaxe leguleio trataría de ser revertido de inmediato. Se este “acordo” é a radiografía posicional do centro, e se lle engadisen por un casual as demandas principais da actual esquerda real aquí non representada, o PP debería tomar nota. Se el mesmo non xera un plan B capaz de emendarse a si mesmo en canto a conceptos e xeitos, a súa soidade está garantida. Nin terá opción de pacto para gobernar e unha probable reedición electoral tampouco lle garantirá a anhelada maioría para proseguir a súa solipsismo.
O Pacto pola Educación
É de particular interese o apartado III, no que se acorda “alcanzar un Pacto Social e Político pola Educación, a Ciencia e a Cultura como un dos eixos fundamentais para garantir a igualdade de oportunidades”. O primeiro a destacar é que aparezan xuntas estas tres vertentes da vida individual e colectiva e non como campos individualizados e opostos. Non é pouco, aínda que haberá que estar atentos á letra pequena. O tempo corre apresa e pronto se poderá ver o alcance real desta folla de ruta, desde o entrecruzamento destas tres dimensións e, sobre todo, desde a “igualdade de oportunidades”. Este é sen dúbida o criterio primordial do alcance de toda política democratizadora. Veremos, pois, se é crible a súa presenza como elemento fundante dun acordo de posible Goberno. Non esquecemos que xa era unha vella aspiración presente na nosa lexislación desde moito antes daquelas bolsas do PIO (Patronato de Igualdade de Oportunidades), que no seu primeiro Plan, para o curso 1961-62, tan só dispuxo 600 millóns de pesetas: un gran de area nun mar de necesidades da época. O problema é que nunca alcanzou a ter unha estrutura consistente e suficiente, ata na súa estrita dimensión de bolss e axudas. De sempre, o gran problema da educación española foi a igualdade. Se na infancia de moitos, non era o mesmo “ir á escola” que “estudar”, e nin sequera o primeiro estivo garantido, o asunto da “igualdade” seguiu aberto logo de lograr escolarizar a todos os nenos e nenas. A lei de 1970 non cubriu esa eiva, pero tampouco a LOXSE nin toda a secuencia lexislativa posterior, incluída a LOMCE que foi especialmente regresiva neste terreo.
E a igualdade de oportunidades
A garantía da igualdade de oportunidades: ¡Oxalá a logren! Porque os tempos futuros deste anceio na lexislación española -particularmente na de signo educativo- prodigáronse máis que a propia exuberancia normativa, xa sorprendente fai 115 anos para o primeiro ministro de Educación, Antonio García Álix. Un primeiro paso pode ser a “paralización con carácter inmediato do calendario de implantación da LOMCE en todos aqueles aspectos que non entraron en vigor”. A condición de que se entenda tan só como un primeiro paso, o máis fácil e máis vistoso seguramente. Pero con esta medida non farían senón empezar. A continuación, haberá que construír o lado proactivo da igualdade en multiplicidade de frontes. A cidadanía -no caso de que chegue a prosperar este “acordo”- deberá estar atenta ao desenvolvemento dos outros nove ítems (das páxs. 26 e 27) relativos ás etapas e niveis xerais da educación escolar. Non deixa de sorprender, de entrada, que entre eles non figuren algúns aspectos xeradores de desigualdade real nos centros educativos por condicionar ou coartar dereitos principais. Xa se verá se reservan in pectore, non os percibiron ou, simplemente, se puideron ser motivo de severo desacordo.
Falta así mesmo saber se o posible incumprimento -futuro- do variado conxunto explícito de cuestións determinantes de “igualdade” que seleccionaron, unido ás non consideradas neste documento, deberá de achacarse a que non correspondían a un programa de centro -a que non se senten obrigados os asinantes- ou se, como adoita suceder para desencanto de votantes, haxan tan só de ser entendidas como reclamo propagandístico e non precisamente como obxectivo político digno de ser atendido con rigor e presteza. Entre supostos tempos mellores e utopías de escape da terca realidade andaba tamén Don Miguel de Cervantes e o seu fiel Don Quixote alá por 1605 cando consideraba propio da “idade dourada” a sinxeleza denotativa dos conceptos” e non se buscaba “artificioso rodeo de palabras para encarecelos. Non había fraude, engano nin malicia mesturándose coa verdade e a franqueza. A xustiza estaba nos seus propios termoss, sen que a ousasen turbar nin ofender os do favor e o interese que tanto agora a menoscaban, turban e perseguen...” (I, 11). Veremos.
TEMAS: Acordo, Cidadáns, PSOE, Pacto pola Educación, Goberno de “progreso”. Igualdade de oportunidades. Cervantes.
Manuel Menor Currás
Madrid,
25/02/2016
No hay comentarios:
Publicar un comentario