“MAL ROLLO”

Manuel Menor Currás

 Non parece que sexa discutible un plan de austeridade se se advirte que se está gastando máis do razoable. Menos parece que non haxa de executarse se, ademais, concluír que non queda moito de onde botar man: canto antes, mellor para todos. Algúns gregos xa intuíron no seu día que, por tales motivos, as máis indicadas para a xestión do público eran as mulleres, polo seu hábito doméstico a lidar coa contabilidade estrita dos ingresos e gastos. Aí está, por exemplo, Xenofonte (S.IV a.C.), reclamando para elas o “conservar”, “vixiar? e “repartir o que haxa que gastar e prever e coidar que o orzamento aprobado para un ano non se gaste nun mes”( EL Económico, Gredos, 1993, páx. 220). E aí está, definitoria, a etimoloxía de “Economía”, vinculada a “oikos”, o ámbito privado da casa no que a muller tiña o seu estatuto social de ecónoma facendosa e previsora. Sexa competencia de homes ou mulleres estes asuntos básicos, non parece, con todo, razoable que, á hora dos recortes, non exista unha explicación coherente sobre o seu reparto. Todo o contrario. Os que hoxe están encargados deste labor, sen dúbida desagradable, aumentan a repugnancia e amolo cara a ela coas súas formas de proceder. Abusan dos feitos consumados máis que das palabras explicativas e as formas dialogantes e, por máis que se empeñan, non son quen de nos convencer de que nos impoñen obxectivos e prioridades nada convincentes. É, xa que logo, moi discutible o pretencioso razoamento baseado en que, operando indiscriminadamente -todos os departamentos e todos os asuntos son recortables-, actúase de modo máis democrático e igualitario. Dar a entender con esta cirujía que todas as materias son idénticas en valor social, non só é gratuíto senón que, ademais, é falso. Nun momento en que -pese ao pretexto da crise- fánsenos máis rechamantes moitas corrupcións, decisións grandilocuentes e inútiles de moitos dos nosos políticos e exemplos de vida de dubidosa exemplaridade pública, as súas actuacións cantan máis: non a todos afectan por igual e a moitos -pola selección que leva a decisión de recortar- practicamente nin lles rozan. Vemos, en cambio, como día a día van aflorando os datos de incidencia crecente nos máis débiles e, en definitiva, na gran maioría da poboación. O último -ata agora- pode verse no Informe sobre pobreza e infancia que acaba de publicar UNICEF estes días: 2,2 millóns de nenos pobres detectados no noso país, toda unha estatística de sufrimento. Cunha situación tan delicada é estraño que, en pleno debate dos Orzamentos do Estado para 2012, só teñan valor as posicións prefixadas polo Goberno co respaldo da súa maioría absoluta, sen que se teñan en consideración as achegas dos demais grupos parlamentarios. Só tres emendas foran aceptadas, entre 3000 presentadas, segundo avanzaba o debate o pasado día 22 cando ían polo capítulo 16. Non é razoable exemplaridad democrática -por máis legal que sexa- que só un grupo teña oportunidade fáctica de decisión razón fronte á diversidade dos demais: supostamente, nada pintaban na consideración desta Cámara quen votasen aos parlamentarios que presentaron tan copiosas emendas. É máis, o non-debate da Cámara en ocasión tan importante non é anecdótico e está demostrándose toda unha categoría. Só uns días antes, a votación masiva dun cúmulo de Decretos gobernamentais, referidos -entre outras de gran calado- a cuestións tan sensibles como as de Educación, tampouco admitiron a máis mínima desviación. A este ritmo, moi pronto a pregunta vai ser para que serve o Parlamento nesta lexislatura como non sexa para escenificar formas variables de autoritarismo, mentres se deterioran a vista de todos os xeitos elementais da consideración cara aos outros, o debate razoado e a transparencia da xestión, ingredientes clave de calquera democracia que se prece. Se se engade que, nestas sesións -e en moitas outras- é constante a apelación sempre definitoria á imbecilidade dos demais e, en definitiva, á pechada cuantificación numérica dos escanos, calquera cousa poderá lexislarse. De momento, o infatigable Sr. Wert xa logrou modificar a Educación da Cidadanía da LOE, acordemente cos seus propios prexuízos ou ao ditado dos doutros que pesan máis que os seus. Non cabe descartar que, a este paso, nos diten a Historia de España que explicar aos estudantes -coa inspiración da canónica Real Academia correspondente- ou que traten de axustar os períodos e eras xeolóxicas aos concisos, limitados e precientíificos corenta e catro séculos a.C., que algunhas das enciclopedias que circulaban polas escolas nos anos corenta e cincuenta trataban de inculcar. Moi coherente con estas posicións parece o desprezo e ninguneo das sucesivas manifestacións de protesta que gran parte de tales decisións e modais suscitan. Xa desde maio de 2010 e máis especialmente logo das eleccións do 20-N, se veñen sucedendo nas distintas cidades españolas, cunha posterior guerra de cifras vergonzante. Como nunca é toda a poboación a que protesta, de nada vale o asunto polo que se protesta nin as razóns que se esgrimen. Veñen querer dicir -os da quenda gobernante-, que non só non existe a protesta senón tampouco os seus motivos. Unha situación que, con todo, induce a pensar cada vez a máis xente que os polítcos sóbrannos e para que queremos a política, un camiño fantástico para unha involución en toda regra. De momento, xa vén sendo habitual que, nas enquisas do CIS, a política e os políticos ocupen case sempre o terceiro posto entre os graves problemas da poboación. Cun pouquiño máis de alento, podemos chegar ás mesmas conclusións que os gregos na súa últimas eleccións. Non se descarta tampouco que algunha das siglas que, de momento, logrou tan só un 0,8 % de representación, supere con facilidade as cifras dos nosos veciños lepenistas. No que tañe aos asuntos educativos, este conxunto de actitudes deixa cada vez máis claro que o pretexto da crise, unido a prexuízos ideolóxicos -que nada teñen que ver coa racionalidade das decisións nos asuntos públicos, nin cunha concepción claramente democrática dos mesmos-, é o que está marcando a axenda do noso actual Goberno e o de moitas Autonomías. Queren que os profesores rendan máis con menos medios, que atendan aos máis necesitados en peores condicións -mentres fortalecen a situación dos colexios concertados e estritamente privados. Non queren apoiar a etapa de escolarización máis relevante, a do 0-3 anos, en condicións de seriedade e calidade pedagóxica que poida aumentar a igualdade de quen nacen en situación de desvantaxe. Acurtan a ESO e suprimen os recursos compensatorios á comprehensividad -en prexuízo, de novo, da maioría de estudantes en situación cultural desigual. Soben as taxas á vez que diminúen bolsas de todo tipo. E todo isto, tan ben lles parece que apostan por unha “excelencia” de escaparate, produtora de segregación e desafección en cada centro de de des-educación. Falan dunha formación profesional “dual” á alemá, que nada ten que ver co avanzado neste terreo no noso país nin coas posibilidades reais de implantala... Como acompañamento constante, insultan e intimidan a cantos razonadamente -con estudo asisado e meditado ou mediante manifestacións públicas non menos razoables na rúa- lles leven a contraria. E explican que coas súas decisións imos xenial: outra forma de insulto á intelixencia. É unha pena, porque o sistema educativo necesita modernizar a xestión dos seus limitados recursos e a ocasión era moi propicia para facelo. Pero esta xente só achega “mal rollo”. Confunde o mando co liderado: mandan moito pero só son capaces de devolvernos a máis de trinta anos atrás. Os reitores das Universidades comprendérono e acaban de dicirllo ao ínclito Sr. Wert. Só falta que o resto da sociedade tamén o vexa así.

 Madrid, 23/ 05/ 2012