Máis que unha
educación democrática e moderna, ao PP de Rajoy interésalle a pura
continuidade do que lexislaron ata agora, aínda que xa non teñan
maioría parlamentaria.
En esencia, o oído o día 30 na Cámara volveu a repetirse o 31 de agosto, cando de xeito máis contundente quedou fixada unha dualidade de posicións irreconciliables en canto ao que se pretendía: a investidura de Rajoy. É moi probable que nada varíe o venres no segundo intento e que o asunto quede no aire á expectativa provisional de que xurda outro candidato. En conxunto, poida que a Rajoy lle conveña ir a unhas novas eleccións, na expectativa de que, similarmente ao ocorrido nas do pasado xuño, aumente a proporción dos seus escanos e, por agotamento ou abstención dos seus oponentes, renove a maioría suficiente para seguir gobernando. Sexa o que for, os elementos centrais do desencontro actual que impide unha saída á falta de Goberno, quedaron claros no que o 30 de setembro, deixou dito o actual presidente en funcións esaxerando os méritos do que fixera estes anos e poñendo en máxima evidencia o pouco que lle interesaba un cambio significativo nunha traxectoria en que que os recortes no social e os dereitos políticos quedaron seriamente afectados mentres as expresións de corrupción escandalizaron amplamente.
De cores
Como adoita suceder en situacións solemnes, todo empezara uns días antes, neste caso con alusións cromáticas que volverían implícita e explicitamente nestas dúas sesións: “Non ten nin cor” a posible investidura de Rajoy coa intentada por Pedro Sánchez. Esa foi a Palabra de Hernando que, glosada, amplificada e rememorada pola práctica totalidade dos medios influíntes, cobrou visos de verdade. Ben mirada a hemeroteca, con todo, entre o que nesa contorna se dixo no mes de marzo e o que se dixo para preparar o ambiente apropiado ao discurso de Rajoy este 30 de agosto, non se entende a diferenza. Só cabe concluír que, en política -como nas demais formas da vida relacional- prima case sempre a lei do funil ou, máis fisicamente, que todo é da cor do cristal con que se mire. É dicir, que tiña razón o portavoz do PP: un é a cor do PP, tirando decididamente ao azul -levemente menos mariño que outrora- e outro a cor do PSOE, menos vermello que o que moitos desexarían, pero vermello. Da cor do resto do persoal, parece que a ninguén lle importou en exceso, salvo o laranxa que foi reiteradamente aludido pola súa complementariedade ao azul nesta coxuntura.
De cores vestíanse antes os campos na primavera, afirmación de curto alcance que, co cambio climático en marcha, non coincide co que aprenderamos na nosa infancia coas omnipresentes flores como recurso rudimentario de lindezas poéticas. Iso cantaron tamén moitísimos cursillistas de cristiandade de finais dos sesenta e xa nin adoita oírse senón nalgunhas reunións de xente algo maior. Tamén nisto acelerouse un longo proceso de cambio, cando nin sequera é habitual atopar a xente que cante ao unísono, aínda que libase en común ampla e gozosamente. Ata ás excursións escolares, chegou o exterminio dos desafinamientos compartidos. Aquel hábito colectivo cedeu ante Facebook e as redes sociais, que están motivando unha mutación acelerada das falanxes, falanxiñas e falanxetas dixitais. O caso é que, coa mención de Hernando ás cores, veuse a reafirmar a teoría de que “en materia de cor” como recollía o refraneiro de Martínez Kleiser-, o que a cada un lle guste é o mellor. É dicir, que o que talvez quixo dicir é que cada cal vai ao seu, aínda que pareza que todos camiñamos xuntos, como o pobo soberano.
Veu quedar máis claro cara ás 17 08hs. do devandito día trinta de agosto, en que Rajoy terminou de degranar os seus méritos e proxectos para o caso de que os señores parlamentarios tivesen a ben elixirlle para continuar gobernando, que é o que en verdade pedía: proseguir na continuidade. Nada explicou do mal feito, que pretendía prolongar con leves modulacións no concerto dalgúns acordos “multicolores”. Ningún arrepentimento mostrou respecto das reformas que, segundo asegurou, había que facer. A súa única novidade real foi intentar unhas difíciles pontes -que no transcurso dos anos pasados voara sistemáticamente- para poder renovar, coa colaboración de máis forzas que as do C´s, as tarefas a que se afixo nestes catro anos. Case todo estivo ben feito na súa opinión, e empeñado estivo en que se sumasen ao seu relato de que nos sacou dun marasmo de espanto e situarnos nun proceso de recuperación do que nos teñen envexa no mundo. Con esa bagaxe tan repetitiva, de puro marketing tranquilizador e múltiples veces tinguido de burocrático aire de pasado a conservar, atreveuse a pedir aos demais, por moi en desacordo que estivesen, que lle facilitasen continuar na Moncloa: cuestión de responsabilidade, dixo. E humildade faltoulle ao dicilo, pois deixou sen explicar á cidadanía e a cantos alí estaban, por que esixía responsabilidade con tan pouco respecto ás opinións e necesidades dos representados pola outra parte substancial da Cámara, cando soa moi irresponsable democraticamente falando.
Cor dos acordos de Educación
Moi significativo foi no espectro de cores a que correspondía o seu discurso, que na maioría das cuestións que aparentaban ser novas porque falaban de acordos nacionais de futuro en Educación, violencia de xénero e pensións principalmente -o que para el debía ser unha inmensa novidade-, non estivese facendo senón unha lectura rutineira dos papeis que asinaran con Cidadáns. Concretamente, en Educación, a lectura ata foi incorrecta pois deixou fóra a Educación Infantil: a teor do que lía, o sistema educativo gratuíto empezaría coa Primaria volveu dicilo o día 31. Polo demais, insistiu en cuestións, centrais no documento dos 150 compromisos que o representante de Compromís cualificaría de gatopardescos. E así, a LOMCE continúa prácticamente tal cal e, sobre todo, a interpretación do art. 27 da Constitución segue tendo difícil harmonización ao querer que siga casando, sen pexas, a liberdade dos pais para elixir colexios e a igualdade educativa de todos. Non se cortou tampouco ao dar como punto de partida para a atención ao profesorado -peza central do sistema-, os prolegómenos do Estatuto da Función Docente xa adiantados no “Libro branco preparado polo Sr. Marina e denostado polos colectivos implicados. Iso do profesorado como centro de toda mellora educativa quedou deste xeito no mero retrouso administrativisto de que sempre gozou: aparece en toda a lexislación educativa, xa desde Antonio García Álix en 1900 como primeiro ministro de Instrución pública, sen que cese de reiterarse no BOE desde a postguerra con máis desdén rutineiro que eficiencia coidadosa. De pasada, igual referencia relevante tivo a mención á gobernanza universitaria, asunto que moitos temen quede sentenciado no deseñado por Wert. O que Rajoy destacou a realizar en asuntos educativos, tan claro quedou como impreciso e pobre estaba no xa famoso documento dos 150 compromisos asinados polos dous partidos que avalan a candidatura de Rajoy con 170 escanos. Similarmente quedaron as cousas noutras áreas socioeconómicas, como se ocuparon en destacar os voceiros das outras formacións de coloracións ás que a oferta de Rajoy non logrou convencer, polo menos de momento.
Do vermello provisional
Ao final, cando o vermello da barra estatística mostraba en TVE os 180 votos negativos que impedían que o resultado desta primeira votación de investidura fose favorable, confirmáronse -esta vez de xeito extraordinariamente solemne- dous criterios da opción política defendida polas dúas formacións centrais, PP e Cidadáns, que a defendían. Os dous son relevantes, deste xeito, para calquera pretensión de Pacto futuro en Educación: A) que a Educación seguirá de xeito evidente practicamente igual, e B) que, a esta xente, non lle interesa moito que pase coa maioría social e o tipo de educación que vaia a ter. Na dicotomía tradicional do estudas ou traballas, teñen moito máis que ver co segundo que co primeiro e, na maioría dos casos, con moi baixo nivel de competencia e ampla precariedade. Tanto no educativo como nas demais cuestións que puidesen afectar a esa gran maioría social, tan só parece importarlles que non lles importunen moito.
De feito, ese colectivo ampliamente maioritario non apareceu para nada no discurso famoso da expectativa de investidura, como non fose como atrezzo colateral. Non basta con mencionar por esixencia do guión o término “equidade”, e puido confirmarse cumpridamente nas alusiones teóricas a “a soberanía nacional” que, respecto das tensións territoriais de signo independentista, saíron a colación. O concepto manexado polo presidente en funcións e candidato a renovar mandato, afastouse non pouco do que por soberanía se entendía nas posicións do liberalismo democrático do XIX, de modo que dicir que ese foi o discurso de “todas as constitucións españolas” desde 1812 é moi equívoco cando non falso, como en parte lle responderon algúns intervinientes. Visto en termos prácticos, moi limitado foi o seu exercicio: ata 1890, o voto masculino non se universalizou -e con bastantes pexas; e, ademais dos múltiples xeitos en que se falsificaron as eleccións, tampouco as mulleres tiveron tal dereito ata a II República. Moi peculiar queda, ademais, se, no acontecido en España desde 1812, se pasan por alto quebras que a soberanía nacional tivo a base de múltiples interferencias de todo tipo, incluídos sucesivos golpes de Estado e guerras civís, deixando en consecuencia moi pouco tempo real á a soberanía democrática do pobo español. Arrogarse ser o seu intérprete exclusivo, e engadir unha especie de identificación hipostática con tal interpretación, en moitos dos nosos políticos -e de modo moi particular no sector máis conservador- trasluciuse en exceso neste debate. Pese a ironías e sarcasmos que lle deron certo ton distendido, a dureza foi grande en bastantes momentos.
Necesidade de máis luces que cores
Quere todo o visto e oído dicir que, á marxe de refraneiros e conveniencias manipuladoras -e do propio espectro lumínico en que nos movamos neste momento-, máis que unha cuestión de cores o que segue en xogo neste proceso de investidura e as súas derivacións é o gradiente de luces, xenerosidade e autonomía de que dispoñan os dirixentes políticos xurdidos das últimas eleccións para que non volva ser verdade o do vesgo guiando aos cegos, outra cantilena que, se ten graza, non debería ter tan amplo crédito. O máis concernido polo teatralizado desencontro exhibido estes dous días seguramente será, en todo caso, o afecto da cidadanía cara ás institucións políticas.
TEMAS: Discurso de investidura. Pacto de Educación. Novidades sistema educativo. Soberanía nacional. Estatuto da función docente. LOMCE.
Manuel Menor Currás
Madrid, 31/08/2016
No hay comentarios:
Publicar un comentario