Nin o que lle sucede ao xornalismo, nin o que acontece en Educación, alentan que, como país, vaiamos cumprir as esixencias dunha modernidade democrática. Camiñamos á pata galana.
Desde hai un tempo, é indiferente a liña editorial de moitos xornais: practicamente titulan igual. Caben diversas teorías explicativas e seguramente non é a peor a que, inspirada na metafísica escolástica do unum,verum et bonum convertuntur, entenden que a “boa” perspectiva do que sucede -política, económica e socialmente falando- ben merece unha difusión ortodoxa. Aí están cabeceras diversas pero unidas, apostando pola “boa prensa” que se dicía outrora, cando había apóstolos especializados en que o “cuarto poder” estivese sempre acorde co primeiro. Outros, máis atentos aos distintos movementos de Dna.Sor-Aya en tempos propiciados por carencias de numerario, só ven niso formas de compensación pesebrista por favores recibidos. En fin, tamén cabe -sen inxenuidade preorwelliana- que, como propicia “a crise”, sexa definitivamente máis barato este negocio cun Xefe único de opinión e que, cun único consello editorial teledirixido -como adoita suceder nas nosas teles-, sexa suficiente.
A endeble prensa
Antecedentes tentadores hai. Longo tempo tivemos a Prensa do Movemento ou o NO-DO e aqueles teleclubs de Fraga, para crear pensamento único e unificado. Unha clave de actualidade, tipo Gran irmán, deuna o martes, 14/09/2016, un Banco. Comprou as portadas dos principais xornais españois: ABC, La Razón, El Mundo, El País, La Vanguardia, El Periódico e 20minutos. Pero o mellor é que a lectura diaria dos medios, que Internet favorece, xa nos afixo a que as diferenzas dunhas ou outras portadas de prensa, particularmente no que consideran noticia principal, sexan practicamente idénticas. Titulares, tipografías e ata infografía e fotografía concomitantes, non só non difieren; son coincidentes e reforzan a idea de que iso é o importante. De modo que o que din e como o din é “a realidade” e non o que realmente sucede. Se lidos varios medios, é indistinto lelos a eles ou o emitido polo servizo de comunicación da Moncloa ou calquera portavocía de poder similar, é deducible que o servizo público que está cumprindo moita prensa redúcese a estender o punto de vista dos que mandan. As únicas diferenzas perceptibles relevantes, en torno aos asuntos que nos incumben, son as dos bustos de mozas que elixan nuns ou outros medios, decisión que, ata hai pouco, parecía unha vulgaridade de Marca, As e Interviú. Esta democratización que a todo cidadán partidario da igualdade de xénero cargará de razóns para falar de patriarcalismo machista e lanzarse a imprecaciones antivoyeuristas, propicia, como o mel ás moscas, que os posibles olladores se queden atrapados na indistinta calidade do que lean. Evidentemente, o desenvolvemento crecente desta fórmula -populista?-, propicia que toda excitación cognitiva ante o que estea pasando sexa máis inerme, os silencios pasen desapercibidos e a memoria colectiva se deforme máis suavemente cara a unha desmemoria programada.
O Alzhéimer
Habemos de
saudar, en cambio, con alegría o descubrimento feito por un equipo científico
español para frear a enfermidade de Alzhéimer que, só en España, sofren arredor
de 1.128.000 persoas, e que repercute
noutros 3.5 millóns, pois no 94% dos casos, son as familias as que coidan dos
que padecen a crecente demencia dos seus achegados. Dou fe do estresante que é
este coidado. Dura un promedio de 10 anos e, a medida que a túa nai, por exemplo,
xa nin sabe pronunciar o teu nome, vaiche crecendo a sensación de que a ninguén
lle interesa o que lle pase a ela nin a ti mesmo. É para celebrar, pois, que sexa
probada con éxito en ratos transxénicos unha molécula, a ASS234, que inhibe os
procesos bioquímicos subxacentes ás desordes neurodexenerativos que provocan
esta potente enfermidade.
A perda progresiva das capacidades cognitivas da linguaxe, aprendizaxe e memoria -acompañadas doutros trastornos moi fortes nos primeiras etapas- é o máis coñecido do Alzhéimer. Será un alivio que todo iso poida reducirse, e ha de agradecerse á investigación científica que así poida suceder máis pronto que tarde. Só cabe lamentar, pois -sen tacha ningunha de populismo-, que se reduciron no noso país os orzamentos nestas áreas. Por iso é máis lamentable que moitos dos nosos mellores alumnos teñan que emigrar masivamente ao estranxeiro para poder cumprir os seus soños de facer avanzar o coñecemento. Por exemplo, que esta semana se nos fose un dos mellores expedientes das universidades galegas, que será -non o dubiden- un magnífico investigador nunha de EEUU, no medio Oeste onde non se lle perdeu nada. Coa súa marcha, nós si perdemos moito. Contan da muller de Ronald Reagan, Nancy Davis, que foi activista furibunda contra os que andaban en investigacións de gran repercusión na concepción da propia vida humana, como as células nai. E engaden que, cando ao seu marido lle diagnosticaron esta enfermidade odiosa en 1994, non cesou nas súas peregrinaxes aos laboratorios máis avanzados -ata 2004 en que faleceu o expresidente-, por ver se ao fin descubrían algo que puidese paliar o que se lle desfacía día a día entre as mans…
A perda progresiva das capacidades cognitivas da linguaxe, aprendizaxe e memoria -acompañadas doutros trastornos moi fortes nos primeiras etapas- é o máis coñecido do Alzhéimer. Será un alivio que todo iso poida reducirse, e ha de agradecerse á investigación científica que así poida suceder máis pronto que tarde. Só cabe lamentar, pois -sen tacha ningunha de populismo-, que se reduciron no noso país os orzamentos nestas áreas. Por iso é máis lamentable que moitos dos nosos mellores alumnos teñan que emigrar masivamente ao estranxeiro para poder cumprir os seus soños de facer avanzar o coñecemento. Por exemplo, que esta semana se nos fose un dos mellores expedientes das universidades galegas, que será -non o dubiden- un magnífico investigador nunha de EEUU, no medio Oeste onde non se lle perdeu nada. Coa súa marcha, nós si perdemos moito. Contan da muller de Ronald Reagan, Nancy Davis, que foi activista furibunda contra os que andaban en investigacións de gran repercusión na concepción da propia vida humana, como as células nai. E engaden que, cando ao seu marido lle diagnosticaron esta enfermidade odiosa en 1994, non cesou nas súas peregrinaxes aos laboratorios máis avanzados -ata 2004 en que faleceu o expresidente-, por ver se ao fin descubrían algo que puidese paliar o que se lle desfacía día a día entre as mans…
Os pobres Pactos educativos
A educación pública podería ser un gran paliativo da ignorancia e a desigualdade. É o único modo de xeneralizar e preservar características xeneralizables de coñecemento, convivencia e capacidade, acordes co que neste momento é preciso para que un país poida sentirse orgulloso de si mesmo. Pois non. Tamén nisto nos falla a memoria e se incentiva que así sexa. Alguén debe pensar que así a xente, sen criterio para decatarse do que estea sucedendo, pode deixar mellor que a gobernen como queiran. Apurando non moito a argumentación, ata podería alguén dicir que, é na educación regresiva, como a que neste momento promociona a LOMCE, onde se pode atopar unha das razóns poderosas polas que a maioría que saíu nas eleccións do 26-X pode medrar máis se chegamos a unhas terceiras eleccións.
É evidente que as formas de ler a realidade -ou o que queren que vexamos como realidade- non poden variar moito ata o 25 de decembro, en que tería lugar esa posible terceira ocasión de exercer o voto. Tanto tempo dicíndonos que era malo este exercicio e, agora, resulta que ata o día de Nadal, se ninguén o remedia, vai ser importunado con este sen-buscar que, ademais, pode empeorar máis o panorama político dominante... Entre senrazóns e desmemorias, aí está o Sr.Méndez de Vigo ao seu, coa eternidade como referente e dentro dun “Goberno provisional”. Xa está volvendo chamar a uns e outros a ver se logra o Pacto Educativo e o Estatuto Docente que, desde antes de que aparecese a LOMCE en 2013, sempre abrigou o PP. Di que para “oír”, pero máis parece que sexa para que lle consintan confirmar que os anos escolares sigan sendo de segregación desde idade temperá, como algo “natural”. E, como medio máis apropiado para que así sexa, que mestres e profesores aumenten a súa disposición ao peonaxe: gobernados por directores capataces, nin falta farán as súas capacidades profesionais para difundir coñecemento e convivencia.
E Nancy Reagan
Alejandro Tiana acaba de rescatar da desmemoria a Rodolfo LLopis. Xusto despois das eleccións democráticas que deron paso á II República, dixo: “As urnas reflicten a realidade da sociedade española”. Tiana fai ver nun moi oportuno libro como se dedicaron a fortalecela e desenvolvela con grande atención e esforzo educador mentres os deixaron. Por exemplo, potenciando as MisiónsPedagóxicas nas zonas rurais máis abandonadas. Desafortunadamente, a historia da educación española posterior non había ter un desenvolvemento lineal, progresivamente mellor. Ignorar o longo corte que se produciu é dar pábulo ao Alzhéimer. Nesa liña está o sobreentender que temos un sistema educativo, o que se consolidou neses anos que seguiron, ten unha estrutura perfecta e intocable.
Fai xa moito -cando o que agora chamamos “concertos educativos” se chamaban “subvencións”-, algúns sociólogos atentos ao que sucedía naquela España nada democrática deixaron dito que, se o amplo número de alumnos que con diñeiro público por medio ía aos colexios privados, tivese que ser atendido nas condicións que prevalecían nos centros públicos, pronto desaparecerían gran parte dos problemas educativos. Viñémonos entretendo -especialmente desde os anos 90- con calidades, fracaso e outros alegres sinónimos, máis aptos para tirarse pedras que para poñernos de acordo no que merece a pena. E o certo é que, neste namentres provisional en que andamos, servatis servandis todo segue moi parecido a como era: ata a OCDE nos recrimina xa que o gasto educativo sexa inferior nun 3% ao da media dos países desta organización. Ao ritmo que imos, vainos a pasar como á Sra. Nancy Reagan. Iso si, moi entretidos co que nos conte a nova prensa uniformada que di informarnos.
TEMAS: Eleccións. Goberno provisional. Memoria e Historia. LOMCE. Alzhéimer. Misións pedagógicas. Nancy Reagan. Alejandro Tiana
.
Manuel Menor Currás
Madrid, 21/09/2016
Manuel Menor Currás
No hay comentarios:
Publicar un comentario