"O noso e os nosos" sintetiza unha ética sen estética democrática

Segrega aos non adictos, como indignos de compartir o espazo público. En educación, é o colmo da privacidade narcisista.

Díxoo Cospedal cando empezou a conta atrás do máster de Cifuentes: hai que “defender o noso e os nosos”. Non é un protocolo de alta política que xa previse Maquiavelo como parte dos segredos de Estado e a súa exquisita fontanería. Máis que unha teoría, é unha deontoloxía particular que adoita aflorar se os criterios e proxectos doutros evidencian que a nosa retórica quedouse oca ante feitos contraditorios.

É a irregularidade ordinaria en que a estética contradise coa ética en case todo o que tocan uns poucos, con prerrogativas fronte ao “normal” do resto, a quen piden se lles pregue. “O noso e os nosos” son, deste xeito, ese segmento de selectos que, se non por nacemento como no Ancien Régime, por razóns de inventado pedigrí séntense con poder suficiente para impoñer a súa perspectiva, os seus intereses e o seu dominio. É dicir, que se arrogan -en nome de calquera suposta superioridade- o dereito a ser tratados de modo distinto. Ultimamente, oímoslles moito ante os tribunais: nin leis nin obrigacións lles son iguais; tampouco dereitos e liberdades e, menos, as responsabilidades. De feito, cando son pillados in fraganti ignórano todo, son inconscientes.

Conecta co acontecido desde 1789, cando unha parte importante da burguesía revolucionaria fíxose conservadora e ata retrógrada tratando de que os dereitos conquistados quedasen retidos para os da súa clase, á defensiva do resto social. Os persistentes privilexios que una suposta igualdade legal trata de encubrir, ademais de explicar toda a loita pola equidade, é o que deu cor ás variadas reformas e restauracións acontecidas, e cando tratan de construírse personalidades neoliberais de última xeración e un renovado neoautoritarismo.

Agora resulta que Cifuentes renuncia ás pompas e vaidades do máster -non ás do cargo- e, mentres é cuestionada a credibilidade da URJC, os outros alumnos e profesores son o atrezzo dunha opereta en que, sexa o que for, xa perderon: o seu esforzo, o seu tempo e diñeiro foron devaluados nesta burbulla boloniense de inconsistente e confusa titulite. Á súa vez, Méndez de Vigo, IX Barón de Claret a quen recordaron hai pouco os seus fervores orixinarios, segue facendo do pacto educativo a súa razón de estar en Alcalá 34 despois de que Wert marchase tan alegre ao París da OCDE. Para entreter e despistar, roga “encarecidamente” ao PSOE que o apoie para que Educación recupere -en 2025- un 5% do PIB.

Privacidade subvencionada

Pero a LOMCE segue aí tan ricamente, coma se non a puxera en dúbida este divertimento e non fose urxente un proxecto realmente inclusivo. A este paso, o lexislado en 2013 pronto será parte constitutiva da “cultura tradicional” que canta o Barón de Claret. É -parece engadir- o mellor desenvolvemento do artigo 27 CE, pois é o último; todos os nenos e adolescentes están escolarizados, pero sería ridículo pretender que “o noso e os nosos” deixasen de ter “a súa liberdade”. Oito maxistrados do TC concordan en que “o noso e os nosos” merecen colexios cada vez máis parecidos a clubs privados das familias escolleitas, con seccións segregadas para nenos e nenas, idearios particulares -incluso fundamentalistas- e subvencións pagas polos que teñen “envexa igualitaria”.

E así sucede que, no proxecto de Orzamentos Xerais do Estado 2018, reserváronse máis de 1.484 millóns de euros a fin de cultivar esa privacidade desde os 0-3 anos, mentres as escolas infantís públicas son escasas. Este símbolo da piña que formamos todos na unidade do Estado é o que, ao que se ve, lles encanta a moitos bispos da Conferencia Episcopal, satisfeitos co TC. Queren que esquezamos, con todo, que a fraternidade expresiva de xustiza e liberdade só é aquela en que -como di Ángel Puyol- “quen teñen mellor posición social e os que teñen menos compartan o máximo de espazo público posible”

TEMAS: Pacto educativo. LOMCE. PGE (Orzamentos Xerais do Estado). Tribunal Constitucional. Artigo 27 CE.

Manuel Menor Currás

Madrid, 21.04.2018