Por fin, podemos comprobar en directo que o que dicía Sartre con moitísimo cabreo dos que o oían piadosamente estaba ben encamiñado.
De canto vén sucedendo desde o mes de marzo cabe deducir moitas cousas, ou talvez ningunha; non é que dependa de nada persoal, senón que hai días en que os datos que lle chegan a un do supostos responsables de estar ao tanto do que acontece, son decepcionantes. Xa non é infrecuente dar en pensar que non hai ninguén á fronte e que, ao ritmo que imos, o golpe vai ser moi grande.
O problema
Dadas as noticias que acaparan os informativos, non se sabe ben se existe un
problema, e poida que non, se os cánones da realidade son o que se publica.
Desde logo, a unanimidade en torno ao que estea pasando é imposible. Os
titulares da nosa prensa son cada vez máis discordantes; resalta a parcialidade
de cada cabeceira editora e, de paso, a de quen desde unha determinada óptica
contempla o que sucede e existe.
Ata agora, albiscaramos escenarios parecidos, pero distintos por non incluír en
directo tantas vidas próximas; á luz do que agora ocorre pódese advertir que
eran ensaios nada sofisticados do que acontece. Non fai falta remontarse a Adán
e Eva e ao relato da mazá e a serpe; como explicación de supostas contas
orixinarias esixe demasiadas reviravoltas interpretativas para un presente como
o de Instagram. Máis próximo, aí está o relato das “armas de destrución masiva”
que desencadearon unha das guerras inacabables do Oriente Medio logo daquela
vergonzosa foto das Azores. E fai bastante menos, as hostes de Esperanza
Aguirre denostaron a gusto contra os profesores que saían a protestar polos
recortes masivos, mentres investía en privatizacións e concertos educativos;
nesa onda estiveron, desde os anos noventa, as súas apelacións a “as
Humanidades” e, moi pronto, a “a calidade”, “a excelencia” ou a “liberdade de
elección de centro”, que quedaron no escenario político como verdades incontestables
mentres as súas tropas aproveitaban
todas as ocasións para abandonar o servizo público da escola, porque os
colexios privados realizaban unha espléndida “función social”.
Estas historias do noso recente pasado -que en Sanidade vivimos de cheo
igualmente con ítems similares- fixeron xogos malabares con marcos conceptuais
aptos para a arte trileiro de mostrarnos que esa era a realidade. Vimos, que
esta é a realidade que desexan que teñamos presente, por encima do que vexan os
nosos ollos ou nos diga en vivo o noso sufrimento. Nada é verdade e nada existe
que non nos digan eles coa súa inagotable capacidade de novas narrativas. Por
iso, nin existen os veciños ou amigos que xa se han ir por mor da Covid-19, nin
os que se leve por diante no que lle reste de virulencia. Só existe o que vemos
nas Redes, na prensa e no Congreso: o que cada un destes prebostes leva na súa
lingua para soltarlle ao primeiro que atope se intúe que lle pode contrariar o
seu pechado narcisismo.
O último, último, é que dun día para outro a realidade é antiga se non é
exactamente o contrario do que era; o máis moderno é modificar o relato dun
momento para outro sen cortarse un pelo. Quen non o entenda é que é curto de
caletre, que lle imos a facer. O que sucede en Madrid, a capital das Españas, é
o non vai máis: España madrileña como nunca, é un exemplo fetén. A ninguén lle
importa canta xente vaia a morrer ou non con esta pandemia; o importante é que
a economía de Madrid -e a do Universo que depende de Madrid, que debe ser moi
universal-, non tolera que se saiba que ninguén fixo a tempo os deberes que
debía facer, que hai que tirar como se poida e ver o que o corpo social
aguanta, como sexa, en plan clasista ou como se queira. Este é o problema de
querer ser de clase media, que seguramente crecerá, con máis bandeiriñas nas
praias do Reino e, moi pronto, no Congreso coa moción de censura que xa puxeron
en marcha o 29 de setembro Don Abascal e os seus fieis.
E a estratexia
Cando Noemí Klein escribiu aquela lúcida Doutrina
do Shock, hai trece anos, quedouse curta. Non contaba coa envergadura dunha
pandemia global para que houbese ocasión de reestruturar o sistema económico e
social a fondo; non había no horizonte un elemento de aparencia tan natural
como unha enfermidade devastadora para modificar as distorsións que ao
capitalismo lle supuxeron, desde finais do século XIX, os parches que lle
introduciu o Estado Social e o de Benestar para xerar aparencias de equidade.
Menos contaba con que houbese tantos aprendices de bruxo -tamén en España-
dispostos a distorsionar as funcións da linguaxe e o significado das palabras
ata reducilas a nada que non fose desconfiar. Se as palabras non serven para o
que dicía Aristóteles, capaces de expresar sentimentos, dor ou pena, e intercambiar
apoios e amparo; se só serven para berrar e mentir consignas que non nos arroupan,
pronto nos pecharemos en nós mesmos, dedicarémonos ao solipsismo e aceptaremos
canto nos digan.
A análise de Klein parece unha profecía do presente español e, en particular,
do madrileño. Estes días, o grado de distorsión entre o urxente e o irracional
está chegando ao seu cenit; os cidadáns de Madrid empezan a ser exemplares no
desconcerto, non saben ben que facer nin a onde acudir se lles empeza a suceder
algo. Pero no curto prazo estanse dando conta de que as sabias autoridades que
teñen á fronte do seu destino comunitario foron omniscientes desde o principio;
por iso é probable que os sigan votando, xa os coñecen?. E para os que dividen
o mundo entre bos e malos, este é o momento de ver en directo como rexorde a vella
batalla do paraíso perdido; non faltará quen diga que o erro é da natureza e
que nos gusta ser como Deus, velo todo sen ser vistos, obrigar aos demais a que
vexan as cousas como nós e ser de contino o seu inferno cotián. Puro
existencialismo sartriano.
TEMAS: COVID-19.- Desconcerto cidadán.- Doutrina do Schock.- Madrid.-
Aprendices de bruxo.
Manuel Menor Currás
Madrid, 05.10.2020
No hay comentarios:
Publicar un comentario