Manuel Menor Currás
Acumúlanse estes días situacións nas que os responsables do Goberno non teñen reparo en falar e actuar contra o quefacer profesional do profesorado.
A Dra. Gomendio é o mellor exponente. corpus teórico e práctico do que adoita facer gala, en Brasil, acaba de expoñelo de novo, como se pode ver en: http://www.elmundo.es/espana/2014/04/30/5360a80822601d58128b456b.html. Ante os desvaríos da Sra. Rousseff -que está contratando excedentes españois de probada calidade investigadora-, quixo testemuñar cales deberían ser os bos camiños da xestión educativa. A súa lectura do Informe PIAAC-2013 (OCDE), que tan reiteradamente exhibiu en España, volveulle a servir para debuxar unha situación de ineficiencia que a LOMCE -asegura- revertirá, pois con ela “modernízase o sistema educativo, que deixa de ser puramente memorístico...”, e teremos “unha formación profesional máis moderna”. O máis novo das súas preocupacións, de todos os xeitos, é que, segundo acaba de confesar, en España o moito diñeiro investido en educación non se investiu ben: eses recursos “desviáronse a reducir a ratio alumno-profesor e a mellorar o salario dos profesores”. Craso erro: aí está o PIAAC para demostrar o malos que foron os profesores españois, que non melloraron “a adquisición de competencias” dos alumnos. Segundo esta señora -noutro tempo investigadora de primates e agora impertérrita portavoz privilexiada dos designios do MECD-, o que están facendo é o mellor para o sistema educativo español. Reducir profesores -xa van fóra máis de 60.000-, baixar o orzamento educativo ata o 3,9% do PIB -segundo se comprometeron-, manter a baixada do poder adquisitivo dos traballadores do ensino xunto con outras medidas terapéuticas para o saudable adelgazamento do sistema, sentará moi ben á rede pública, a máis afectada polo austericidio. De grande utilidade para un futuro máis intervindo/intervido do coñecemento en España, esta pedra filosofal do bo, bonito e barato que predica esta secretaria de Estado -e non se sabe se tamén a investigadora Gomendio- fai recordar o que D. Ramón Menéndez Pidal, desconfiado de que os cargos aumentasen o capital intelectual das persoas, escribía en 1963: “Moi bo sería que os que nos dedicamos ao traballo científico intentásemos de cando en vez superar a nosa inutilidade e preguiza” (Ver: ORTÍ BORDÁS, J. M. [Coord], Con la misma esperanza, Madrid, SEU, páx. 363). Prosegue o modelo que, desde os anos 90 empezara a cultivar Esperanza Aguirre e, de seguido, aproveita para proclamar as súas inmutables conviccións. Se as hemerotecas e algúns debates de TV son testemuñas do
Don Luís Peral, pola súa banda, tamén proclamaba o día 28 algo moi similar nunha xornada sobre “Educación na axenda política europea”. O acto tiña lugar na Sala Ernest Lluch do Congreso de Deputados. No contexto das inminentes eleccións europeas, o exconselleiro de Educación da Comunidade de Madrid e actualmente senador tiña ao seu lado un panel de participantes pouco adicto ás súas teses e, contravindo a idea da convocatoria para mostrar en que podían estar todos de acordo respecto das directivas de Bruxelas, optou por atrincheirarse na súa radical discrepancia. É probable que meditase ese día sobre a máxima 615 de Camino (Madrid, Rialp, 1939) a que fala de virilizar a vontade e que sexa “como un espolón de aceiro”, porque “só tendo unha forte vontade saberás non tela para obedecer”. Deixando de lado as palabras que Escrivá dedicou á “discreción, virtude de poucos”, veu repetir, de feito, a mesma argumentación da Dra. Gomendio, pero cunha pretenciosa elevación conceptual: a culpa de todos os males da educación española tena a “esquerda política e educativa”, unha especie taxonómica que fixo crer aos españois que o da educación era “couto reservado da esquerda”. A este Peral, empeñado na súa misión apoloxética de que aquí estaba a LOMCE para poñer couto a tamaño desmán -que afastaba a res publica educativa da compra e venda-, pouco lle importou que o investimento europeo medio excedese o 5% do PIB ou que os países da nosa contorna máis convencidos de que o da educación é o mellor investimento, malgastasen ata ata o 7%. Onde estea unha bonita teoría, non hai que prestarlle atención á frustrante tozudez dos feitos, incluídos os que un protagonizou. Tampouco han de facerse comparacións odiosas, porque habería que concluír que Villar Palasí e a teresiana Anxos Galino -responsables en 1970 da LXE- seguramente pertencían a esa seita conspiranoica da “esquerda educativa”, pois a súa lei foi bastante máis avanzada en moitos aspectos que a tan pregoada LOMCE de agora. Ben é verdade que a teoría de Peral ten precedente en Alicia Delibes, protexida de Esperanza Aguirre en compañía de Regino García-Badell. Para a actual viceconselleira de Fígar, a mentada LXE estaba na onda perversa da revolución do 68 (La gran estafa, Madrid, Unison, 2006). Unha lindeza -como outras moitas, moi apreciadas en FAES e Libertaddigital- de intransixente neoconverso, como débito polo dixitalizado afastamento do pó do xiz; unha laudatio de lealdade ao neoliberal elitismo español, empeñado en que a extensión democrática da educación non é competitiva (Ver: http://troikaparty.eu/es/troikamarkt-uni-en-venta/).
As concordancias e fidelidades hermenéuticas ás esixencias da fe na LOMCE habían ter o seu cumio na convocatoria que o MECD cursara para este martes pasado, día 29, aos sindicatos. Sen demasiada sorpresa para estes, unha vez máis non se trataba de oílos e dialogar respecto ao posible Estatuto docente e, en particular, respecto de o seu primeiro capítulo, relativo a selección dos funcionarios de carreira docente. O MECD tratou ese día de impoñer un articulado en que, desmentindo o compromiso acdado a finais de novembro de 2013, non só non presentaba unha proposta completa do anceiado Estatuto, senón que priorizaba un asunto que non fora tratado nin acordado. Tampouco tiña en conta ningunha das cuestións que foron alteradas desde as negociacións estatutarias abertas en 2007. A LOMCE mesma e os recortes sufridos desde 2008 -e, sobre todo, desde 2012-, con todas as súas consecuencias nos cadros de persoal e demais características do traballo docente público, apareceron nesta reunión como asuntos vitandos e innegociables. A situación existente neste momento -como a dun comezo de partido co marcador a cero- era a que había que tomar como referencia. Nada, pois, de recuperar empregos perdidos. Nada de falar de taxas de reposición. Nada de modificar as precarias situacións laborais actuais. Nada, tampouco, dos debates xurdidos en torno á deficiente configuración que teñen a formación inicial, MIR e permanente dos candidatos a profesores e mestres. A este afán por dar por sentada unha realidade claramente deficitaria e minguante para unha escola pública de calidade, engadíase agora, ademais, na proposta ministerial unha maior esixencia no sistema selectivo de ingreso no traballo docente. Con curioso silencio respecto da docencia na rede privada e concertada -cuxas esixencias gozaron sempre de bula especial na nosa historia educativa-, os aspirantes á pública deberán acreditar -segundo o MECD- “suficiente competencia digital, apropiada para a práctica docente” (Artg. 20.3). Igualmente, “deberán realizar unha proba de idioma estranxeiro na que se acredite un adecuado nivel de dominio de destrezas orais e escritas no idioma correspondente” (artg. 20.4). Sendo teóricamente de interese estas obrigacións -en boa medida xa implícitas nas propias condicións que impoñen as formalidades de grados e másteres existentes-, o que non é de xustiza é que non só sexa pouco valorada a experiencia acreditada polos mestres e profesores que nestes últimos vinte anos estiveron ensinando, senón que, a contrafío do que lles esixiron en sucesivas convocatorias a que han ter que presentarse periódicamente, lles sexan impostos agora de vez tales requisitos.
Mal vai desenvolverse, a medio prazo, a indiscutible tese de que unha reforma non é seria se non conta cun profesorado motivado e ben cualificado profesionalmente. E mal síntoma, en curto, que a audiencia-consulta sobre o capítulo segundo deste anunciado Estatuto docente non pinte ben. A súa convocatoria quedou fixada para finais de maio, sen que houbese acordo sobre os asuntos deste capítulo primeiro: todos os sindicatos retiráronse da pasada reunión sen dar a súa aquiescencia á redacción e contidos propostos polo MECD, convencidos maioritariamente do pouco valor e desprestixio a que o equipo de Wert está sometendo ao profesorado do ensino público. Separadamente dunha peor situación que xa se xerou para os alumnos desde 2012, destacan -unha vez máis- o ninguneo especial aos profesores e mestres interinos existentes. Tamén poñen o acento en que os demais -segundo os criterios que marca a LOMCE e que este Estatuto non mellorará-, terán abondo con ser meros transmisores de estándares de coñecemento medibles e instrumentables, máis preocupados de avaliacións externas en matemáticas, lingua e inglés que do que poidan aprender integralmente as novas xeracións; e se todo ten aparencia de selecta modernidade tecnocrática, mellor. Observando o conxunto estratéxico resultante das decisións desta “dereita pedagógica” actuante, ben podería evocarse ao Doutor Angélico cando dicía que omissio et commissio non differunt specie, xa que, aínda que parezan asuntos distintos -LOMCE e Estatuto-, “ao mesmo fin ordénanse e do mesmo motivo proceden” (Summa Theologica, Iª IIª, Q. LXXII, 6º).
Madrid, 02/05/2014
Temas: LOMCE, Estatuto Docente, Acceso á función docente, Formación inicial, MIR educativo, Formación permanente, Privatización ensino, Dignidade Escola Pública, “Esquerda pedagóxica”, Montserrat Gomendio, Lucía Fígar, Alicia Delibes, Luís Peral, Wert
No hay comentarios:
Publicar un comentario